قابلیت های مدیریتی

هدف از پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های سازمانی متمایزکننده با توجه به فضای رقابتی حاکم بر صنعت نوشیدنی برای «شرکت زمزم» است که به این منظور از روش پژوهش آمیخته استفاده شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل مدیران، معاونان، کارشناسان مسئول و مشاوران شرکت زمزم است. مصاحبه شوندگان با روش نمونه گیری قضاوتی و هدفمند و گلوله برفی انتخاب و پس از کدگذاری متن مصاحبه ها، مفاهیم و مقوله های قابلیت های سازمانی با روش تحلیل محتوا به دست آمد. در بخش کمّی برای رتبه بندی قابلیت های شناسایی شده، پرسشنامه های لازم در میان اعضای نمونه آماری که متشکل از یک صد نفر از مدیران، معاونان، کارشناسان و همچنین مشاوران مجموعه زمزم بوده است توزیع و از آمار استنباطی و توصیفی برای تحلیل داده ها استفاده شد؛ درنهایت پس از مطالعه مبانی نظری و مصاحبه با خبرگان زمزم، 65 قابلیت سازمانی در قالب 17 مقوله اصلی در دو دسته عمده از قابلیت های مدیریتی و عملیاتی استخراج شد. در بخش کمّی نیز قابلیت هایی ازجمله نقش واحد پژوهش و توسعه، توسعه محصول جدید و خوش نامی و اعتبار برای نوآوری در صنعت، در بالاترین سطح از رتبه بندی قابلیت های سازمانی «شرکت زمزم» قرار گرفتند.

براساس دیدگاه مبتنی بر منابع، قابلیت های خدماتی موقعیت رقابتی را ارتقا می بخشند که ابعاد قابلیت های مدیریتی، سازمانی، بازاریابی و کیفیت خدمات را شامل می شوند. با توجه به اهمیت بررسی این قابلیت ها از حیث اینکه به صورت مجزا و مستقل از عملکرد موردبررسی قرار بگیرند، در این مقاله از ترکیب AHP فازی و دیمتل فازی برای ارزیابی ابعاد و شاخص ها و همچنین تعیین و تجزیه و تحلیل شدّت روابط بین شاخص هایقابلیت های خدماتی استفاده شد. در تحقیقات پیشین، نحوه تعیین اوزان در روش دیمتل فازی مشخص نشده است. اما در این تحقیق رویکردی نو در تعیین اوزان دیمتل فازی ارائه گردید. بر اساس فرآیند پنج مرحله ای تحقیق، نتایج از طریق پرسشنامه های مجزا و نظرخواهی از 10 نفر از خبرگان بدین صورت حاصل گردید که قابلیت های مدیریتی و سازمانیاز دیگر ابعاد مهم تراند و همچنین شاخص "تحلیل و شکل دهی استراتژی" از دیگر شاخص هامهم تر بوده، به عنوان یک نتیجه کلی در صنایع کوچک ایران، شاخص "کیفیت شرکت" به نسبت دیگر شاخص ها از اولویت بیشتری برخوردار است.