سطح نگهداشت وجه نقد

در این مقاله، رابطه بین عدم تقارن اطلاعات و سطح نگهداشت وجه نقد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق، تعیین این موضوع است که آیا شرکت هایی که دارای عدم تقارن اطلاعاتی بالاتری هستند وجه نقد بیشتری نگهداری می کنند و همچنین آیا عدم تقارن اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران قبل از اعلام سود و پس از آن تفاوت دارد یا خیر. از این رو تعداد 130 شرکت در طول سال های 1383-138۹ مورد بررسی قرار گرفتند. عدم تقارن اطلاعات به عنوان متغیر مستقل و سطح نگهداشت وجه نقد به عنوان متغیر وابسته محاسبه گردید. به منظور آزمون فرضیه ها از روش های آماری کلمو گروف اسمیرنف، من-ویتنی و ویلکاکسون بهره گرفته شد . نتایج تحقیق نشان می دهد که شرکت هایی که دارای عدم تقارن اطلاعاتی بالاتری هستند نسبت به شرکت هایی که دارای عدم تقارن اطلاعاتی پایین تری هستند، وجه نقد بیشتری را نگهداری می کنند و همچنین عدم تقارن اطلاعات در شرکت های مورد بررسی در بورس اوراق بهادار تهران قبل و بعد از اعلان سود تفاوتی ندارد

پژوهش حاضر برای فراهم آوردن شواهدی در ارتباط با نقش ویژگی های حسابرس(دوره تصدی و اندازه حسابرس) و مالکیت مدیریتی، از این منظر که بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر دارند و به تبع آن می توانند بر میزان وجه نقد نگهداری شده در شرکت اثر گذار باشند، صورت پذیرفته است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از داده های مربوط به 65 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه آماری، برای دوره زمانی 1386-1391 استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون های پژوهش نشانگر تاثیر ویژگی های حسابرس بر سطح نگهداشت وجه نقد است. به عبارتی، مدت زمان رابطه حسابرس و صاحبکار اثر معناداری بر سطح نگهداشت وجه نقد صاحبکار دارد و نیز بین سطح نگهداشت وجه نقد شرکت های حسابرسی شده توسط سازمان حسابرسی و موسسات عضو جامعه حسابداران رسمی تفاوت وجود دارد. اما اثر مالکیت مدیریتی بر سطح نگهداشت معنا دار یافت نشد.

عدم وجود سازوکارهای نظام راهبری مناسب، می تواند زمینه را برای اقدامات فرصت طلبانه مدیران فراهم سازد مبنی بر اینکه فعالیت های اجتناب مالیاتی را در جهت منافع خود انجام دهند و موجب اتلاف منابع اجتناب مالیاتی شوند. اگر سرمایه گذاران اجتناب مالیاتی را به عنوان انحراف از منابع شرکت تلقی کنند، ارزش وجه نقد نگه داری شده در شرکت را کمتر از ارزش واقعی ارزیابی خواهند نمود. در این پژوهش اثر سازوکارهای نظام راهبری بر ارتباط بین اجتناب مالیاتی و میزان و ارزش وجوه نقد نگه داری شده در شرکت، بررسی شده است. به این منظور داده های استخراج شده از 68 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سال های 1383تا1390 از طریق مدل رگرسیون با استفاده از داده های ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که سازوکارهای نظام راهبری قوی موجب می شوند که رابطه بین اجتناب مالیاتی و سطح نگهداشت وجه نقد و ارزش وجه نقد نگهداری شده در شرکت ضعیف شود.

شرکت ها در طول عمر اقتصادی خود با عوامل مختلفی که غیر قابل پیش بینی است، روبرو هستند و این مدیران هستند که تصمیمات نهایی لازم را برای شرکت می گیرند. مدیران باید توانایی لازم را برای شناسایی جایگاه و ویژگی خاص شرکت داشته تا بر اساس شناخت خود بتواند بهترین تصمیم را برای شرکت اتخاذ کند. یکی از این تصمیمات مهم، تصمیمات مرتبط با تأمین مالی شرکت است. به همین منظور در این پژوهش به بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر سیاست های تأمین مالی شرکت ها پرداخته شد. در این راستا صورت های مالی سال های 1388-1393 برای 133 شرکت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. به منظور سنجش توانایی مدیریت از الگوی دمرجیان و همکاران 1(2012) و برای محاسبه سیاست تأمین مالی از سه متغیر اهرم مالی، سررسید بدهی و سطح نگهداشت وجه نقد استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که توانایی مدیریت صرفاً با اهرم مالی ارتباط مثبت و معنادار داشته است که می تواند نشان دهنده این موضوع باشد که مدیرانی که از توانایی مدیریتی بالایی برخوردارند به جهت انجام سرمایه گذاری های سودآور و بالا نشان دادن توانایی های خود به سمت استفاده از اهرم مالی حرکت می کنند.

تغییرات جریان های نقدی عملیاتی و استفاده از این جریان ها جهت انجام مخارج سرمایه ای، باعث ایجاد تغییر در سرمایه گذاری شرکت ها می گردد. با این حال میزان نقدینگی شرکت ها و دسترسی آن ها به منابع تامین مالی می تواند بر این تغییرات سرمایه گذاری تاثیرگذار باشد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سطح نگهداشت وجه نقد بر حساسیت سرمایه گذاری نسبت به نوسان های جریان نقدی عملیاتی در شرکت های دارای محدودیت مالی است. برای آزمون فرضیه ها، نمونه ای شامل 129 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1385 تا 1392 انتخاب شده اند. روش مورد استفاده جهت آزمون فرضیه ها رگرسیون حداقل مربعات تعمیم یافته است. نتایج حاصل از فرضیه های پژوهش نشان می دهد که در شرکت های دارای محدودیت مالی، نوسان های جریان نقدی عملیاتی بر سرمایه گذاری تأثیر منفی دارند. همچنین نتایج بیانگر این مطلب است که با افزایش سطح نگهداشت وجه نقد در شرکت های دارای محدودیت مالی، اثر منفی نوسان ها بر سرمایه گذاری کاهش می یابد.

در دهه های اخیر، روند جهانی سازی شرکت ها و شکل گیری فضاهای رقابتی جدید به توجه ویژه به امر صادرات به عنوان عاملی حیاتی برای بقا و رشد بسیاری از شرکت ها منجر شده است. در این پژوهش، پس از طبقه بندی شرکت های نمونۀ مدّنظر به دو گروه شرکت های محلی و با توسعۀ جهانی، رابطۀ سطح نگهداشت وجه نقد و توسعۀ جهانی شرکت ها بررسی شد. در این راستا، تعداد 88 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دورۀ زمانی 1389 تا 1393 بررسی شد. نتایج حاصل از آزمون های پژوهش نشان می دهد، گرایش شرکت ها به سوی جهانی شدن، نقش تعیین کننده ای در سطح نگهداشت وجه نقد آنها دارد. همچنین بر مبنای نتایج پژوهش آشکار شد رابطۀ U معکوسی بین افزایش صادرات در راستای توسعۀ جهانی شرکت ها و سطح نگهداشت وجه نقد آنها وجود دارد.

موجودی های نقدی، بخش مهمی از دارایی های واحدهای تجاری را به خود اختصاص می دهند. مهم ترین عامل سلامت اقتصادی این واحدها، ایجاد توازن بین وجوه نقد در دسترس و نیازهای نقدی است. در این پژوهش به بررسی تأثیر افشاء مسئولیت های اجتماعی سازمانی بر سطح نگهداشت وجه نقد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. در این پژوهش دو کانال ارتباطی ریسک ویژه و ریسک سیستماتیک برای تبیین نحوه تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی – همبستگی است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، تعداد 122 شرکت از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388 تا 1395 به روش نمونه گیری حذف سیستماتیک انتخاب و در مجموع 976 سال – شرکت جهت انجام تحلیل در نظر گرفته شد. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی رگرسیونی چندمتغیره و نیز داده های ترکیبی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که افشاء مسئولیت های اجتماعی سازمانی به صورت مستقیم بر سطح نگهداشت وجه نقد تأثیر مثبتی دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که هرچه سطح افشاء مسئولیت های اجتماعی سازمانی بالاتر باشد، ریسک ویژه شرکت پایین تر است و سطح نگهداشت وجه نقد پایین تر خواهد بود و هرچه سطح افشاء مسئولیت-های اجتماعی سازمانی بالاتر باشد، ریسک سیستماتیک شرکت پایین تر است و سطح نگهداشت وجه نقد بالاتر خواهد بود.

هدف اصلی این پژوهش تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر معیارهای ارزیابی عملکرد مالی و سطح نگهداشت وجه نقد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه آماری پژوهش شامل 120 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1393 تا 1397 است. روش آزمون فرضیات در مطالعه حاضر روش رگرسیون پانل دیتا با الگوی اثرات ثابت می باشد که با بهره گیری از نرم افزار SPSS و Eviews انجام شده است. در این تحقیق دو فرضیه مطرح گردیده است که 1) آیا اجتناب از پرداخت مالیات بر نرخ بازده دارایی ها تاثیر معناداری دارد؟ 2) آیا اجتناب از پرداخت مالیات بر سطح نگهداشت وجه نقد تأثیر معناداری دارد؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که اجتناب از پرداخت مالیات در مدل پژوهش معنی دار و مثبت است یعنی اجتناب از پرداخت مالیات باعث افزایش نرخ بازده دارایی ها می شود و کاهش آن باعث نرخ بازده دارایی ها می شود. به دلیل تأثیر معنی دار و مثبت اجتناب مالیاتی بر نرخ بازده دارایی ها، فرضیه اول پژوهش تائید می گردد. برای فرضیه دوم نتایج چنین حاصل گشت که اجتناب مالیاتی در مدل پژوهش معنی دار و مثبت است یعنی اجتناب از پرداخت مالیات بر سطح نگهداشت وجه نقد تأثیر معنی دار و مثبتی دارد؛ بنابراین افزایش اجتناب از مالیات باعث افزایش وجه نقد نگهداری شده شرکت ها میشود. به دلیل وجود رابطه معنی دار بین این دو متغیر، فرضیه دوم پژوهش نیز تائید می گردد. در کل نتایج حاصله نشان داد که اجتناب از پرداخت مالیات بر نرخ بازده دارایی های شرکت و سطح نگهداشت وجه نقد آن ها تأثیر معنادار و مثبتی دارد.

در شرکت هایی با مشتریان عمده، ریسک جریان های وجوه نقد دریافتی بیشتر است، بنابراین در این گونه شرکت ها، سطح نگهداشت وجوه نقد و ریسک بحران مالی آتیِ شرکت نسبت به سایر شرکت ها بالاتر است؛ در نتیجه می توان گفت که تمرکز مشتری می تواند سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آزمون اثربخشی تمرکز مشتری بر سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این راستا، 140 شرکت (980 مشاهده سال- شرکت) پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1390 تا 1396 مورد بررسی قرارگرفته اند. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از داده های ترکیبی (روش تلفیقی) استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار تمرکز مشتری بر سطح نگهداشت وجه نقد و سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد می باشد. به عبارتی، در شرکت های با مشتری عمده، میزان سطح نگهداشت وجه نقد و سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد بالاتر بوده است. این نتایج مبین اهمیت وجود مشتریان عمده در شرکت و اثربخشی این مشتریان در افزایش سطح نگهداشت وجه نقد و سرعت تعدیل نگهداشت وجه نقد می باشد.

تصمیم گیری برای تعیین میزان ذخایر نقدی شرکتها، یکی از مسائل شایان توجه در ادبیات تأمین مالی محسوب میشود. مزیت عمده ی نگهداری وجه نقد در بازارهای سرمایه ناکارا افزایش توانایی شرکت برای استفاده از فرصت های سرمایه گذاری ارزشمند و پرهیز از هزینه های بالای  تأمین مالی خارج از شرکت است، از طرف دیگر نگهداری سطوح بالای وجه نقد برای شرکت هزینه فرصت به همراه دارد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر کیفیت سود بر سطح نگهداشت وجه نقد با تاکید بر نقش تعدیل کنندگی توانایی مدیران می پردازد. بر این اس اس، داده ه ای 165 ش رکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در فاصلة سالهای  1391 تا 1396به عنوان نمون ة پ ژوهش انتخاب شده اند. روش آماری این پژوهش رگرسیون چندمتغیره است. برای آزمون فرض یه ه ای پژوهش از مدل پانل دیت ا و روش ح داقل مربع ات تعم یم یافت ه (GLS) اس تفاده ش ده اس ت. این پژوهش از نوع مطالعات پس رویدادی بوده که بر اساس تجزیه و تحلیل داده های مشاهده شده، انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که  کیفیت سود بر سطح نگهداشت وجه نقد تاثیر دارد. همچنین توانایی مدیران بر رابطه بین کیفیت سود و سطح نگهداشت وجه نقد تاثیر دارد.   Decision-making to determine the amount of corporate cash reserves is one of the most important issues in the financing literature. The major advantage of holding cash in inefficient capital markets is increasing the ability of the company to take advantage of valuable investment opportunities and avoiding high cost of financing outside the company, on the other hand maintaining high levels of cash for the company brings opportunity costs. This study examines the effect of earnings quality on the level of cash holdings with emphasis on the moderating role of managers' ability. Accordingly, the data of 165 companies active in Tehran Stock Exchange between 1391 and 1396 were selected as a sample of research. The statistical method of this study is multivariate regression. To test the research hypotheses, the panel data model and generalized least squares (GLS) method have been used. This post-event study was conducted based on the analysis of observed data. Findings indicate that earnings quality has an impact on the level of cash holdings. Also, managers' ability to influence the relationship between earnings quality and cash holdings is affected.

طبق تئوری نمایندگی، مالکان مدیریت و تصمیم گیری درباره ی دارایی و حقوق خود را به مدیریت تفویض می کند.لذا تصمیم گیری جوهر اصلی مدیریت است و مدیران با اخذ تصمیم در حوزه های مختلف نظیر سطح سرمایه گذاری، سطح نگهداشت وجه نقد، توزیع سود سهام و غیره مواجه هستند. اعطای اختیار تصمیم گیری، مسئولیت پاسخگویی برای مدیرایجاد می کند.مدیران برای ایفای این مسئولیت ملزم به ارائه صورت های مالی با کیفیت هستند که اطلاعات قابل اتکا و به موقع در اختیار مالکان و سایر ذینفعان قرار دهد. با توجه به اینکه ویژگی-های رفتاری و شخصیتی مدیران بر رویکردهای تصمیم گیری و کیفیت اطلاعات تاثیر دارد، هدف این پژوهش بررسی تاثیر سوگیری های رفتاری مدیران بر تصمیم گیری و کیفیت اطلاعات است. نمونه پژوهش شامل 161شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی 1392 تا1398 بوده است. برای آزمون فرضیه ها از روش رگرسوین چندمتغیره با داده های ترکیبی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد، بیش اطمینانی مدیران، سطح قابلیت اتکای اطلاعات مالی و ارائه به موقع اطلاعات را کاهش می دهد. خودشیفتگی مدیران نیز منجر به کاهش قابلیت اتکای صورتهای مالی شده و کاهش تاخیر در ارائه گزارش های مالی می شود. مدیران کوته بین نیز به این دلیل که موقعیت و امتیاز طلبی خود را در کوتاه مدت می بینند اقدام به دستکاری سود حسابداری نموده و منجر به کاهش قابلیت اتکای اطلاعات مالی می شوند ولی این ویژگی رفتاری تاثیری بر ارائه به موقع اطلاعات ندارد. همچنین یافته ها نشان داد، بیش اطمینانی مدیران با سطح نگهداشت وجه نقد و سرمایه گذاری بیش از حد رابطه مثبت و معناداری دارد. خودشیفتگی مدیران نیز منجر به افزایش سطح نگهداشت وجه نقد شده ولی بر سرمایه گذاری بیش از حد تاثیر معناداری ندارد. کوته بینی مدیران نیز تاثیر منفی و معناداری بر مخارج سرمایه گذاری دارد ولی بر سطح نگهداشت وجه نقد تاثیری ندارد.

وجه نقد نقش بسزایی در بقا و ادامه حیات واحد تجاری دارد. شرکت ها اگر نقدینگی کافی برای سرمایه گذاری های احتمالی آتی داشته باشد متحمل هزینه های معاملاتی مربوط به تبدیل دارایی ها به وجه نقد و یا هزینه تامین مالی از خارج شرکت نخواهد شد و قادر خواهد بود سریعا به تغییرات بازار پاسخ دهد. پس شرکت ها برای ماندگاری در رقابت از سطح نگهداشت وجه نقد بیشتری استفاده می کنند. از طرفی در شرایط رکود اقتصادی، واحد تجاری برای حفظ سطح رقابت خود ترجیح می دهد برای دستیابی به اهداف یا حفظ تراز نقدی خود برای تحمل شوک های منفی بازارهای سرمایه خارجی، وجوه نقد خود را ذخیره کند. اما به دلیل نبود شواهد علمی و تجربی مناسب، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین رقابت در بازار محصول و سطح نگهداشت وجه نقد شرکت با تاکید بر اثر تعدیلگری چرخه تجاری می پردازد. در همین راستا نمونه ای مشتمل بر 130 شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار طی بازه زمانی 1391 - 1396 انتخاب و آزمون شده است. نتایج با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که رقابت در بازار محصول منجر به افزایش میزان سطح نگهداشت وجه نقد می شود و همچنین، نتایج فرضیه دوم نشان داد چرخه تجاری تاثیر تعدیلگری بر رابطه بین رقابت در بازار محصول و افزایش میزان سطح نگهداشت وجه نقد ندارد.

منافع شخصی مدیران ایجاب می کند که وجه نقد زیادی را نگهداری کنند، که به بهای از دست رفتن منافع سهامداران تمام می شود. همچنین نگهداری وجه نقد می تواند شرکتها را از نیاز به تأمین مالی خارجی پرهزینه برای فرصت های سرمایه گذاری پیش رو بی نیاز کند. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین تجربه مدیر عامل و سطح نگهداشت وجه نقد می باشد. در این پژوهش، 144 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سالهای، 1392-1399، که به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهشهای کاربردی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی است. نتایج تحقیق نشان داد بین تجربه مدیر عامل و سطح نگهداشت وجه نقد رابطه وجود دارد.

یکی از روشهای مدیریت سرمایه در گردش نیز نگهداری سطح مناسب و بهینه از وجه نقد است تا بتوان در شرایط بحرانی واکنش مناسابی نشان داد و شرکت را از مواجهه با ریسک ورشکستگی مصون نگه داشت، از اینرو شناسایی عوامل موثر بر نگهداشت وجه نقد از اهمیت برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر ویژگیهای کمیته حسابرسی بر رابطه بین تجربه مدیر عامل و سطح نگهداشت وجه نقد می باشد. در این پژوهش، 144 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سالهای، 1392-1399، که به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش های کاربردی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی است. نتایج تحقیق با استفاده از مدل اثرات تصادفی نشان می دهد که مدت تصدی سمت اعضای کمیته حسابرسی بر سطح نگهداشت وجه نقد تاثیر ندارد. اما اندازه کمیته حسابرسی و میزان تجربه اعضای کمیته حسابرسی بر سطح نگهداشت وجه نقد تاثیر معنی دار و مثبت دارد. همچنین، ویژگیهای کمیته حسابرسی بر رابطه بین تجربه مدیر عامل و سطح نگهداشت وجه نقد تاثیر دارد.

یکی از مسائل مهم در ادبیات تامین مالی بررسی میزان ذخایر نقدی شرکتها بوده که در تصمیم گیری مدیریت شرکت تاثیرگذار می باشد. در بازارهای سرمایه ناکارا، نگهداشت وجه نقد مزیتی به منظور افزایش فرصت سرمایه گذاری ارزشمند بوده و برای شرکت هزینه فرصت به همراه می آورد. هدف اصلی تحقیق رابطه بین مدیریت سود و سطح نگهداشت وجه نقد با تأکید بر نقش تعدیلی توانایی مدیریت در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که در این راستا سطح نگهداشت وجه نقد بعنوان متغیر وابسته و مدیریت سود بعنوان متغیر مستقل می باشند. توانایی مدیریت نیز به عنوان متغیر تعدیل گر می باشد. بر این اساس داده های 132 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران حد فاصل سال های 1394 الی 1398 بعنوان نمونه پژوهش انتخاب شده اند. روش آزمون فرضیات از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه است. نتایج تحقیق نشان داد بین مدیریت سود و سطح نگهداشت وجه نقد ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد و توانایی مدیریت نیز موجب کاهش این رابطه می شود.