مطالب مرتبط با کلیدواژه

نقد متون


۱.

نقد و تحلیل شیوه سعید نفیسی در تصحیح متون ادبی کلاسیک فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصحیح متون سعید نفیسی نسخه خطی نقد متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۴۷
احیای آثار مکتوب هر جامعه، راهی برای شناخت بهتر فرهنگ و تمدن آن جامعه است. دانش نقد و تصحیح متون در نظر دارد با بررسی نسخه های خطی گذشتگان، غبار تحریف و دگرگونی را ـ که به واسطه گذشت روزگار بر چهره آن ها نشسته ـ فرو نشاند. سعید نفیسی از محققان پیشرویی است که در این راه گام نهاد و متونی را برای نخستین بار به شیوه انتقادی تصحیح کرد. نفیسی در برهه ای از زندگی در تصحیح متون، شیوه های انتقادی معمول خاورشناسان را به کاربرد، اما در سال های بعد، این روش را کافی ندانست و شیوه خاص دیگری برگزید. این متون نسبت به متون قبل از خود، به عنوان نخستین تصحیحات انتقادی مطرح شدند و با وجود تصحیحات جدیدتری بر روی متون تصحیح شده نفیسی، برخی از آثار نفیسی جایگاه خود را حفظ کرده اند. در این جستار با بررسی ده متن از متون مصحح به وسیله ایشان، شامل شش اثر منظوم (دیوان انوری، دیوان عطار، دیوان عمعق، دیوان رشید و طواط، رباعیات بابا افضل، کلیات عراقی) و چهار اثر منثور (تاریخ بیهقی، گشایش و رهایش، لباب الالباب، رساله فریدون سپهسالار)، با توجه به برخی ملاک ها که در تصحیح یک متن لازم است، شیوه ها و دیدگاه های انتقادی وی بررسی شده است.
۲.

بررسی انتقادی کتاب تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام؛ از آغاز تا دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۵
نقد آثار دانشگاهی به ویژه آثاری که با رویکردی اسلامی در حوزه علوم اجتماعی تدوین شده اند از این جهت که به عنوان منبع درسی در دانشگاه ها و مراکز علمی ارائه و معرفی می گردند به تقویت این آثار و زدودن ابهامات متون و کشف قابلیت ها و ویژگی های آن و نیز تولید اندیشه اجتماعی در چارچوب تفکر اسلامی خواهد انجامید. در این مقاله تلاش می شود تا ضمن نقد و بررسی کتاب «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام؛ از آغاز تا دوره معاصر» دکتر تقی آزادارمکی ، به ویژگی ها و نواقص موجود در آن پرداخته و هم چنین پیشنهاداتی در جهت اصلاح آن ارائه شود. نگارنده ضمن ارزبابی صوری و محتوایی دقیق اثر به این نتیجه رسیده است این اثر نمی تواند پاسخگوی نیاز جامعه علمی در حوزه اندیشه اجتماعی در چارچوب تفکر اسلامی باشد و به دلیل فقدان روش و چارچوب و منطقی مشخص در پژوهش و عدم مسئله محور بودن آن و نیز اشکالات متعدد ویرایشی و محتوایی، ضرورت بازنگری و بازنویسی و اصلاح آن احساس می شود. اشاره به کاستی های شکلی و محتوایی اثر به منزله نادیده گرفتن امتیازات و وجوه مثبت اثر نیست.
۳.

نقد دو تصحیح دیوان رفیع الدّین لنبانی اصفهانی و تصحیح دگرباره ی بعضی از ابیات آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تصحیح متن دیوان رفیع الدین لنبانی اصفهانی نسخه ی خطی نقد متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
نقد تصحیح دیوان رفیع الدّین لنبانی اصفهانی و تصحیح دگرباره ی بعضی از ابیات آن   لیلا شوقی *   چکیده رفیع الدّین عبدالعزیز لنبانی اصفهانی از گویندگان اواخر سده ی ششم و اوایل سده ی هفتم است که اشعاری به زبان فارسی و عربی دارد. بیشتر اشعار او در قالب قصاید مدحی است؛ امّا در غزل، رباعی، ترکیب بند و قطعه نیز طبع آزمایی هایی کرده است. نخستین بار تقی بینش در سال 1369 و چند سال بعد، محمّد هویدا در سال 1373 دیوان رفیع را تصحیح و عرضه کرد ه اند. این مقاله به ارزیابی و نقد دو تصحیح موجود در سه بخش نسخه ها، شیوه ی تصحیح و گزارش نسخه بدل ها و همچنین ارائه ی انواع کاستی های آن ها پرداخته است. مهمّ ترین این کاستی ها عبارت اند از: ضعف در تألیف مقدّمه، نداشتن تعلیقات و فهرست های لازم، افتادگی ها، مشخّص نکردن درست یا نادرست بودن انتساب اشعار، درهم آمیختگی قالب های شعری و مشخّص نبودن ممدوح قصاید. در ادامه نیز نویسنده با تهیّه ی شش نسخه ی خطّی شناخته شده، بعضی ابیات را که در هر دو چاپ نادرست است، با ارائه ی توضیحات لازم، بار دیگر تصحیح و از این رهگذر بر ضرورت تصحیح مجدّد دیوان رفیع به منظور دستیابی به متنی منقّح تأکید کرده است.     * دکتری زبان و ادبیات فارسی leilashoghi@ymail.com تاریخ دریافت مقاله: 11/4/1401                   تاریخ پذیرش مقاله: 4/8/1401