مدیریت هزینه استراتژیک

عامل کلیدی موفقیت سازمان در به منظور دستیابی به سود بالقوه اش، شناخت ارتباط بین بهای تمام شده و ارزش ایجاد شده برای مشتریان است. هدف این تحقیق تعیین چگونگی شناسایی روابط بین بهای تمام شده یک محصول و ارزش از دیدگاه مشتری از طریق طرح و به کارگیری الگوی ایجاد ارزش (VCM) است. این تحقیق از نوع مطالعه موردی، و از روش پیمایشی استفاده شده است. در این تحقیق بر مبنای الگوی ایجاد ارزش، هزینه های شرکت برحسب ارزش افزا، فاقد ارزش افزوده ولی مورد نیاز و ضایعات طبقه بندی شده است. هم چنین توازن بین میزان تمایل مشتری برای پرداخت در برابر دریافت مجموعه ویژگیهای ارزش محصول (ارزش) و بهای تمام شده ای که شرکت برای فراهم کردن این خواسته ها تحمل می کند، ارزیابی و بر اساس این موازنه، ضرایب ارزش هر یک از ویژگیها محاسبه شده است. نتایج این تحقیق به مدیران در تعیین فعالیتهایی که برای توسعه مزایای رقابتی بایستی در کانون توجه قرار گیرد. به علاوه این مقاله در حالی که بخشی از ادبیات در حال پیدایش مدیریت هزینه استراتژیک است، دانش کنونی ارتباط بین بهای تمام شده و ارزش را نیز توسعه می دهد.

در این مقاله سعی شده است تا ابتدا مقدمه ای بر سیستم هزینه یابی بر مبنای هدف تشریح شود و سپس منشا و تاریخچه آن، مثلث سه بعدی بقا در این سیستم و مقایسه آن با کایزن بیان گردد. دو مدل از این سیستم توسط جان دو تون با عنوان مدل کلان و جزیی ارایه شده است. همچنین فرآیند هزینه یابی بر مبنای هدف، نقش مشارکت خرید و عرضه مدیریت در فرآیند و عوامل موثر بر فرآیند همراه با نمودار به طور کامل تشریح شود. یک مثال عددی نیز برای درک بهتر ارایه شده است. در پایان نیز بعد از توضیح و تشریح مراحل اجرای این سیستم، مقایسه آن با سیستم های سنتی، کاربرد آن در صنایع ایران، مزایا و معایب به کارگیری این سیستم نتیجه گیری می شود.

این پژوهش درصدد است تاثیر دو جنبه مهم از مدیریت هزینه استراتژیک (مدیریت هزینه اجرایی و مدیریت هزینه ساختاری) بر عملکرد مالی شرکتها را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. برای این منظور، تاکید ویژه ای بر هزینه های زیست محیطی شده است. جنبه اجرایی مرتبط با هزینه های زیست محیطی شامل مدیریت، کنترل و بهینه سازی هزینه ها در سطح استراتژیهای زیست محیطی مدنظر و جنبه ساختاری بیانگر نحوه تاثیرگذاری هزینه های زیست محیطی بر ساختار هزینه شرکت بر حسب طراحی محصول، مواد اولیه مورد استفاده و فرایند طراحی عملیاتی است. داده های مورد نیاز از 126 شرکت تولیدی اصفهان جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل فرضیات از ماتریس همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. طبق نتایج پژوهش ردیابی هزینه های زیست محیطی و اجرای ابتکارات زیست محیطی بر عملکرد مالی اثرات قابل توجهی دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد مدیریت هزینه اجرایی (ردیابی هزینه-های زیست محیطی) و مدیریت هزینه ساختاری (اجرای ابتکارات زیست محیطی) ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته و بطور مشترک بر عملکرد مالی تاثیرگذارند. درنهایت، ردیابی هزینه های زیست محیطی از طریق بهبود کارآیی ساختار هزینه فعلی و ارائه ابتکارات جدید در زمینه ساختار هزینه بر عملکرد مالی تاثیرگذارند.

مدیریت هزینه استراتژیک، فرایند کاهش قیمت کل و بهبود همزمان موقعیت استراتژیک شرکت است. مدیریت هزینه استراتژیک، زمانی محقق می شود که مدیر شرکت درک کند کدامیک از هزینه ها، از موقعیت استراتژیک شرکت حمایت می کند، کدامیک آن را تضعیف کرده و کدامیک هیچ تاثیری بر آن ندارند. از طرفی مدیریت هزینه استراتژیک در سال های اخیر صرفا شامل هزینه ها نشده و عوامل دیگری مانند درآمد را نیز در بر می گیرد لذا این مقاله در صدد است تا با معرفی و شناخت و بررسی جنبه های مختلف مدیریت هزینه استراتژیک اقدام به ارائه چارچوبی پیشنهادی برای پیاده سازی مدیریت هزینه استراتژیک نماید.