چند زبانگی

زبان فارسی تنها زبان رسمی کشور ماست و در کنار آن چندین زبان و گویش دیگر نیز وجود دارد که هر یک دارای تعدادی گویشور در نقاط گوناگون کشور است. زبان انگلیسی به عنوان زبان جهانی و زبان عربی به عنوان زبان مذهبی نیز در برنامه های آموزش زبانی ما جایگاهی دارند. برنامه ریزی در خصوص کاربرد و آموزش هریک از این زبان ها درحوزة برنامه های سیاسی دولت قرار دارد و در واقع از وظایف هر دولتی است. بدیهی است کاربرد زبان فارسی، به عنوان زبان ملی، لزوم توجه به دیگر زبان های موجود در کشور را محدود نمی نماید و در برنامه ریزی سیاست زبانی لازم است شأن و کاربرد دیگر زبان ها نیز در کنار زبان فارسی تضمین شود. طی پژوهش های مقالة حاضر، بررسی برخی ازمهم ترین اسناد دولتی، همچون قانون اساسی، سند چشم انداز، اساسنامة سیاست فرهنگی و فرهنگستان زبان، نشان داده که در اکثر این اسناد به برنامه های زبانی چندان اشاره نشده و سندی مشخص و مخصوص سیاست زبانی، که حاوی قوانین جامع مربوط به کاربرد و آموزش کلیة زبان های موجود در ایران باشد، تدوین نشده است. لذا پیشنهاد این مقاله تدوین سیاستی منسجم و سنجیده در خصوص کاربرد و آموزش همة زبان ها و گویش هایی است که ایرانیان به نوعی با آنها سروکار دارند. در این مقاله، بخش های گوناگون چنین سندی پیشنهاد شده است، ضمن اینکه قانون اساسی و سند چشم انداز مرجع شاخص های لازم برای تدوین این سیاست در نظر گرفته می شوند.

امروزه دوزبانگی و چند زبانگی یک پدیده ی جهانی است و تقریبا به ندرت می توان کشوری را سراغ داشت که دست کم بخش کوچکی از جمعیت ان به دو یا چند زبان تکلم نکنند. (بیالسیتوک ,1988) .دو زبانگی امری شایع است و در حدود پنجاه درص د م ردم جهان دو زبانه یا چند زبانه هستند. تحقیقات اخیر تفاوتهایی را بین دو زبانه ها و یکزبانه ها در حوزه ه ای مختل ف نش ان داده است .(کالو و همکاران، .(2014اگر زبان کودک و زب ان آموزش متفاوت باشد پدیده ی دوزبانگی به وجود می آی د ک ه در آن فرد علاوه بر زبان م ادری بای د زب ان دیگ ری را نی ز بیاموزد.کسانی که به زبان های مختل ف ص حبت م ی کنن د،نظام های شناختی متفاوت دارند و ای ن نظ ام ه ای ش ناختی متفاوت بر روش تفکرش ان درب اره جه ان ت أثیر م ی گ ذارد. استدلال میکند که زبان اندیشه را تعیین میکن د ازاینرو افراد چندزبانه دارای الگوهای مختلف فکری برای ه ر زبان هستند.