زنان ورزشکار نخبه

هدف از پژوهش حاضر برآورد شیوع اختلال تغذیه، بررسی نارضایتی از شکل بدن و فشار اجتماعی برای تغییر وزن در زنان ورزشکار نخبه و زنان دانشجوی غیرورزشکار است. به این منظور 618 آزمودنی بین سنین 18- 30 سال در این پژوهش شرکت کردند. 211 ورزشکار نخبه (پنج رشتة ورزشی) و 407 غیرورزشکار، پرسشنامه ها را دریافت کردند. این مجموعه شامل پرسشنامة جمعیت شناسی، پرسشنامة بررسی سابقة فعالیت ورزشی، پرسشنامة نگرش غذایی و مقیاس تصویری شکل بدن بود. به علاوه، قد و وزن آزمودنی ها به منظور مقایسة BMI واقعی، ادراک شده و دلخواه اندازه گیری شد. یافته های این مطالعه نشان داد شیوع اختلال تغذیه در زنان ورزشکار نخبه بیش از زنان غیرورزشکار است. به علاوه، در مورد BMI، نارضایتی از شکل بدن و فشار اجتماعی برای تغییر وزن تفاوت معنی داری بین زنان ورزشکار و غیرورزشکار مشاهده شد (05/0 p<). همچنین، نارضایتی از شکل بدن در زنان غیرورزشکار با اختلال تغذیه همبستگی مثبت نشان داد (05/0 p <). این یافته ها نشان می دهد علت بروز اختلال تغذیه می تواند در ورزشکاران و غیرورزشکاران متفاوت باشد. در مورد ورزشکاران نخبه اختلال تغذیه ممکن است بازتاب منطقی تمایل به داشتن شکل بدنی خاص برای افزایش عملکرد باشد؛ بنابراین برای برخی از ورزشکاران اختلال تغذیه می تواند ارمغان فعالیت ورزشی باشد نه عوامل روان شناختی.

خستگی جسمی ناشی از کار بدنی به ویژه فعالیت های ورزشی می تواند بسیاری از اجزا و عملکردهای دستگاه ایمنی را تحت تأثیر قرار دهد. سیستم ایمنی به شدت به استرس فیزیولوژیکی و روانی حساس است، بنابراین می توان از برخی شاخص های ایمنی و هورمونی به عنوان شاخص استرس تمرین ورزشی استفاده کرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین غلظت IL-6، کورتیزول و تستوتسترون و علائم بیش تمرینی پس از یک دوره تمرین کوتاه مدت شدید در ورزشکاران نخبه بود. بدین منظور، از میان 28 نفر از زنان جودوکار نخبه، 7 جودوکار عضو تیم ملی اعزامی به مسابقات آسیایی به صورت هدفمند و دردسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. آزمودنی ها پیش و پس از برنامه تمرینی پرسشنامه بیش تمرینی را تکمیل کردند. پیش و پس از دوره تمرین خونگیری انجام شد. تمرینات با شدت MHR 80-95% در بعدازظهر روز اول، و صبح و بعدازظهر روزهای دوم، سوم و چهارم انجام شد. IL-6، کورتیزول و تستوسترون به روش الایزا اندازه گیری و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 تحلیل شد (0.05P˂). در مطالعه حاضر یک دوره کوتاه مدت تمرین شدید موجب افزایش معنادار غلظت کورتیزول شد (0.05P˂)، اما تفاوت معناداری را در سطوح IL-6، تستوسترون و T/C ایجاد نکرد (0.05P˃). تجزیه و تحلیل کمی پرسشنامه علائم بیش تمرینی را در هیچ کدام از آزمودنی ها نشان نداد. همچنین ارتباط معناداری بین بیش تمرینی و هیچ کدام از شاخص های اندازه گیری شده وجود نداشت (0.05P˃). اگرچه IL-6 احتمالأ فاکتور اصلی توسعه بیش تمرینی است، با این وجود به نظر می رسد استفاده از نشانگرهای هورمونی نشانه معتبری برای پیش بینی بیش تمرینی نیست و مطالعات بیشتری برای اثبات این تئوری لازم است.