سلسله مراتب ارزش ها

پژوهش حاضر با هدف بررسی سلسله مراتب ارزش های دانشجویان پی ریزی گردید. به همین منظور ارزش های دانشجویان دانشگاه شاهد در یک مطالعه توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای نیل به این هدف کلیه دانشجویانی که در طول سال های 1377 تا 1380 وارد دانشگاه شاهد شده بودند به عنوان جامعه آماری تحقیق تعیین شده و سپس طی مطالعات جداگانه ای نظام ارزشی دانشجویان ورودی هر سال تحصیلی مورد مطالعه قرار گرفت. به عبارت دیگر در هر مطالعه، جامعه آماری از کلیه دانشجویان ورودی های همان سال دانشگاه تشکیل می گردید و نمونه مورد مطالعه از بین آنها انتخاب می شد و پرسشنامه های تحقیق را تکمیل می نمودند. سپس در مرحله دوم و دو سال بعد از ورود پرسشنامه تحقیق بر روی همان دانشجویان مجدداً اجرا می گردید. این روش برای دانشجویان ورودی های 1377 تا1380 دانشگاه شاهد تکرار شد. در این مطالعه از پرسشنامه سلسله مراتب ارزش های آلپورت، ورنون و لیندزی استفاده گردید که نظام ارزش ها را بصورت سلسله مراتبی (دربرگیرنده ارزش های نظری، دینی، اجتماعی، اقتصادی؛ هنری و سیاسی) در نظر می گیرد. نتایج تحقیق نشان داد که در تمام مراحل تحقیق ارزش های دینی و اجتماعی اولویت های اول و دوم را در سلسله مراتب ارزش های دانشجویان به خود اختصاص داده بودند و ارزش هنری آخرین سنخ ارزشی دانشجویان بود. مقایسه ارزش های دانشجویان در طی مراحل تحقیق نشان داد که ارزش های مذهبی، نظری و عمدتاً ارزش سیاسی در سال دوم مطالعات معمولا کاهش پیدا می کرد ولی با این وجود ارزش مذهبی هم چنان بعنوان اولین ارزش نزد دانشجویان محسوب می گردید. علی رغم جابه جایی در سایر ارزش ها؛ تفاوت معنی داری در طول مراحل مطالعه دیده نشد. علاوه بر این در مطالعه حاضر نقش متغیرهای فردی و اجتماعی از قبیل جنس، وضعیت تاهل، محل سکونت خانواده ،سهمیه مورد پذیرش در دانشگاه و دانشکده محل تحصیل دانشجویان نیز در سلسله مراتب ارزش های دانشجویان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

پژوهش حاضر، به منظور مقایسه نظام ارزش های دبیران با دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی انجام شد. نمونه پژوهش 80 دبیر و260 دانش آموز دوره پیش دانشگاهی شهرستان کامیاران بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد و پرسشنامه45 ماده ای ارزش های آلپورت ، ورنون و لیندزی پس از برآورد اعتبار ، برای دو گروه دبیران و دانش آموزان اجرا شد. داده ها با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد و از روش آماری آزمون تحلیل واریانس دو متغیره استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که سلسله مراتب نظام ارزشی دبیران به ترتیب ارزش های نظری، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، هنری و مذهبی است. این سلسله مراتب برای دانش آموزان ارزش های نظری، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی و هنری است. بین میانگین ارزش های نظری، اقتصادی، سیاسی واجتماعی دبیران مرد و زن تفاوت وجود دارد و در تمامی این ارزش ها، میانگین دبیران مرد بیش از دبیران زن است. بین میانگین ارزش های نظری ، سیاسی، مذهبی و اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد و در تمامی این ارزش ها به استثنای ارزش های اجتماعی، میانگین دانش آموزان پسر بیش از دانش آموزان دختر است. بین میانگین ارزش های دبیران با دانش آموزان در ارزش های شش گانه مورد بررسی، به استثنای ارزش های هنری، تفاوتی معنی دار وجود ندارد.

حفظ محیط زیست و چالش های موجود در مسیر آن یکی از معضلات جامعه جهانی ازجمله کشور ما به شمار می رود. حفظ و یا تخریب محیط زیست حوزه رفتار و عمل انسان است. رفتارهای انسان تحت تأثیر ارزش های او قرار دارند. هدف این پژوهش نیز بررسی میزان ارزش های محیط زیستی و ارتباط آنها با عزت نفس و متغیرهای جمعیت شناختی دانشجویان بر اساس نظریه ارزشی شوارتز بوده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بوده که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای تعداد 487 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر کرمان به عنوان نمونه موردمطالعه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ارزش های محیط زیستی اولویت اول ارزشی دانشجویان نبوده است. همچنین در بین ارزش های محیط زیستی بر اساس جنسیت و وضعیت تأهل تفاوت معنی داری وجود داشته است و بین جهت گیری ارزشی محیط زیستی و عزت نفس همبستگی مثبت معنی دار وجود داشته است.