حرکت

حرکت بخش جداناپذیری از ابنای بشری ووسیله ای برای زندگی مؤثرتر وکاراتربه شمار می رود.حرکت سنگ زیربنای تربیت بدنی وورزش محسوب می گردد.حرکت انسانی ممکن است تحت تاثیر عوامل بیومکانیکی یا فیزیولوژیکی، روان شناختی واجتماعی قرار گیرد. درک مفاهیم مربوط به حرکت چون آگاهی بدنی ،آگاهی فضایی ،کیفیت های حرکتی وارتباطات برای معلمین تربیت بدنی ودانش آموزان آنها امری ضروری است. معلمین تربیت بدنی همچنین با توسعه مهارت های اساسی افراد ‹مهارت های جابجایی ودستکاری›سروکار دارند،زیرا این مفاهیم اساس شرکت درانواع فعالیت ها رادرطول زندگی تشکیل می دهند. حرکت درنزد فلاسفه خروج تدریجی شیئی ازقوه به فعل است. برخی از محققان وتحلیل گران چون دلسارت،دلکروز،لابان وبدحرکت رابه عنوان واسطه ای برای بیان روح ،روان،خود وبه عنوان راه هایی که بدن وذهن یا خود یا یکدیگرهمآهنگ می گردد ،فرض کرده اند.عده ای از کارشناسان،تربیت بدنی را هنروعلم حرکت انسانی تعریف کرده اند.تعلیم وتربیت حرکتی دستگاهی که براساس نظریه های لابانبیان شده است ،یکی از بخش های مهم تربیت بدنی محسوب می گردد. بسیاری ازمعلمین تربیت بدنی غرب ،تعلیم وتربیت حرکتی رابه عنوان نوشدارویی برای همه بیماری ها دانسته وعده ای از کارشناسان حرکتی در پس آنند تا نام تربیت بدنی رابه تعلیم وتربیت حرکتی یا حرکت انسانی تغییردهند.تعلیم وتربیت حرکتی دارای مفاهیم کلیدی است که مورد قبول معلمان تربیت بدنیمی باشد .این مفاهیم عبارتند از:کاوش فردی،شاگرد مداری ،حل مسئله، تسهیل کننده یادگیری مهارت ها ،احساس رضایت ازحرکت ،تحلیل حرکت،استفاده از وسایل وارزیابی واصلاح .بنیاد همه رفتارهای ذهنی وعضلانی درقدم اول رشد، کنترل وهم آهنگی عضلانی زیربنایی همراه با عضلات کمکی است.

تصور استفاده از داروهای انرژی زا ومخدر به عنوان موادی که قابلیت های جسمانی ورزشکاران رابهبود می بخشند،عواقب نامطلوبی رابربدن ورزشکاران دربرداشته است ونمونه های بیشماری از بیماری ها ومرگهای ناشی از مصرف این گونه داروها گزارش شده است وهمواره درحال افزایش است .این پدیده ،سابقه ای دیرینه دارد کهدربین ورزشکاران وصاحب نظران تحت عنوان «دوپینگ» مورد ارزیابی وشناسایی واستفاده قرار می گیرد.به طور معمول دوپینگ درکلاس های مختلف صورت می گیرد که این کلاسها طبق طبقه بندی ioc شامل: 1- گروه استروئیدهای آنابولیک 2- گروه مواد مخدر 3- گروه محرک های سیستم عصبی مرکزی ‹CNS› بتابلوکرز.خون 4- گروه مدرها 5- واخیراً نیز ویتامین ها واملاح نیز میشوند. دربین محرک های سیستم عصبی ،آمفتامین هاشایع ترند وورزشکاران اعتنای بیشتری به آنها دارند ،این گروه دارویی برای درمان بیماری های قلبی وعصبی مصرف می گردند ولی متاسفانه ورزشکاران برای پوشاندن خستگی وبه تاخیر انداختن آن وغلبه بردردبرمصرف آنها مبادرت می ورزند . ازمهمترین آمفتامین ها می توان آمفتامین، بنزفتامین، متیل فنیدیت، فنترمین، مترازین را نام برد که متیل فنیدیت نمونه ی بارزی از این گروه می باشد که مورد ارزیابی قرار می گیرد .

بتا اندرفین ،به عنوان کنترل کننده ی داخلی درد،درانسان شناخته شده است. این هورمون، برعملکرد دستگاه های بدن و هورمون ها ،بویژه بخش قدامی غده ی هیپوفیزاثرمی گذارد. هورمون مذکور، تاثیراتی همانند داروهای مخدر مثل مرفین داشته وممکن است درتخفیف درد،در پاسخ به استرس وتمرین ،نقش بازی نماید. بتا اندرفین ممکن است ،بتواند به معتادان کمک نماید. اعمال دیگری که برای بتا اندرفین پیشنهاد شده است، شامل؛ تنظیم درجه ی حرارت بدن وجذب غذا وتعادل آب است. ترشح بتا اندرفین و‹ACTH›هردو در پاسخگویی به استرس وتمرین،افزایش می یابد .گزارشات متعددی، دلالت برافزایش بتا اندرفین در تمرینات بیشینه دارد،اما تمرینات زیر بیشینه، سبب کاهش بتا اندرفین در دوره ی بازیافت درقهرمانان می گردد. دراین مقاله، به مطالعه ی برخی از تحقیقات درباره ی بتا اندرفین پرداخته وبرتاثیرات تمرین،روی این هورمون درکاهش استرس وافسردگی ،تاکید خواهد نمود.

به طور معمول، پس ازورزش های استقامتی شدید وتمرینات طولانی مدت،حجم پلاسما درحیوان وانسان هردو افزایش می یابد.افایش حجم پلاسما در اکثر موارد ،همراه با هماتوکریت کمتر بدون تغییر درتعداد گلبول های قرمز خون یا یک کاهش مقطعی ‹همزمان با وقوع افزایش حجم پلاسما ›در تعداد این سلول ها است،که به ترتیب آن را دلیل کم خونی نسبی یا واقعی می دانند . ترکیبی از ورزش وسازگاری باگرما، [که این پدیده هم به نوبه ی خودسبب هیپرولمی‹پرحجمی خون› ولی به نسبتی کمتر از تمرینات ورزشی می شود] پرحجمی را افزایش می دهد. این پدیده به تنهایی به وسیله ی تمرینات ورزشی نیز ایجاد می شود .بروز این پدیده ،خیلی سریع است: پرحجمی ،چند دقیقه یا چند ساعت پس ازقطع ورزش هنوز قابل مشاهده است. بنابراین، برایاینکه افزایش حجم پلاسما ،پس از یک دوماراتون یا یک مسابقه ورزشی طولانی به حداکثر خود برسد،2 روز وقت لازم است.دامنه ی افزایش طبیعی پلاسما ،بین 9 تا 25 درصد است که با افزایش پلاسما به میزان 300 تا 700 میلی لیتر برابر است .اندازه ی تغییر افزایش حجم پلاسما به وش های تمرینی وابسته است که این روش ها عبارتند از: محدودیت تمرین ،شدت ومدت تمرینات، وضعیت بدنی وتعدادجلسات تمرین . هرچقدر کاهش حجم پلاسما در طی تمرین بیشتر باشد،به همان اندازه ،هیپرولمی پس از تمرین،بزرگتر خواهد بود .همچنین محلول شدن مواد درآب بدن افراد قبل ودر جریان تمرینات،ممکن تغییرات حجم پلاسما را به دنبال داشته باشد.نوشیدن به اندازه ی کافی آب ،می تواند موجب افزایش حجم پلاسماحتی در طی تمرینات طولانی مدت شود. هورمون های تنظیم کننده ی مایعات‹آلدوسترون، وازوپروسین آرژنین وفاکتور آزاد کننده ی سدیم عروق کلیوی ›که با افزایش مقدار پروتئین پلاسما در ارتباط هستند،هیپرولمی را بالا می برند.با وجود این نقش ومکانیزم افزایش پروتئین های پلاسما،همچنان نا شناخته باقی مانده است و در ضمن نقش هورمون ها در به وجود آمدن هیپرولمی مزمن سوالی است که هنوز پاسخی بدان داده نشده است.هیپرولمی می تواند از طریق افزایش حجم ضربه ای وحداکثربون ده قلبی ،سبب به گردش درآمدن خون ومایعات در عضله در هنگام اجرای فعالیت های ورزشی شود.همچنین،افزایش حجم پلاسما از طریق ازدیاد جریان خون پوست ،واکنش های تنظیم کننده ی دمای بدن در حین تمرین را بهبود می بخشد .سرانجام این بحث،منجربه اهمیت مفهوم پلاسما وهماتوکریت مطلوب ‹رضایت بخش › در ارتباط با اجرای تمرینات ورزشی می شود .

هدف از انجام این تحقیق ، ارزشیابی عملکرد مدیران دانشکده های تربیت بدنی کشور است. روش تحقیق حاضر،از نوع توصیفی- تحلیلی بوده وبه شکل میدانی اجرا شده است.جامعه ی آماری شامل؛مدیران هفت دانشکده تربیت بدنی کشوراست که به دلیل محدود بودن جامعه،کل آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. دراین تحقیق،برای گردآوری اطلاعات لازم از پرسشنامه ی مقدماتی‹pilot stydy› ودرمواردی ازوش مصاحبه نیز استفاده شده است.ویژگی تحقیق حاضر،این است که برای اولین بار در سطح کشور انجام شده وتا کنون پژوهشی مشابه در سطح دانشکده های تربیت بدنی ،صورتنگرفته است.حتی با بهره گیری از چند سیستم ‹on-line› مرکز اطلاعاتی در خارج از کشور نیز،در سطح دانشکده های تربیتی ،تحقیق مشابهی یافت نشد. برخی از نتایج به دست آمده نشان می دهد که : - بیش از 85 درصد مدیران دانشکده ها فاقد مدرک دکتری هستند. - بیش از70 درصد مدیران دانشکده ها اظهار داشته اند که تاکنون در هیچ دوره ی مدیریتی،شرکت نداشته اند. - بیش از 57 درصد مدیران به بعد برنامه ریزی که مهم ترین وظفه ی یک مدیر محسوب می شود ،اشاره ای نکرده اند. بنابراین با توجه به مجموعه اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه وبا استفاده ازجدول طیف امتیازدهی لیکرت می توان ،استنتاج نمود که عملکرد مدیران دانشکده های تربیت بدنی با وظایف مدیریتی آنان،منطق نیست. دراین ارتباط به برخی از پیشنهادها اشاره می شود: - پیشنهاد می شود که در انتخاب مدیران دانشکده های تربیت بدنی به شرایط احراز مدیران از لحاظ دانش مدیریت توجه شود. - پیشنهاد می شود ،جهت ارتقای سطح کیفی مدیران دانشکده های تربیت بدنی چنانچه رشته تحصیلی آنان مدیریت نیست،گذراندن دوره های مدیریتی ،الزامی گردد. - پیشنهاد می شود ،بطورمستمرازعملکرد مدیران دانشکده های تربیت بدنی ،ارزشیابی به عمل آیدودر جهت ارتقای سطح کیفی آنان گذراندن دوره های مدیریتی کوتاه مدت ،الزامی گردد.

اهمیت کار سیستم عصبی در کنترل حرکتی عضلات بحدی است که مطالعات وتحقیقات متعددی درزمینه های مختلف کارعضلات ،انجام گرفته ونتایج این تحقیقات ،می تواند دراین امورکاربرد داشته باشد که عارتند از: - بررسی وترمیم وبازسازی تارهای عضلانی تحلیل رفته یا ازکارافتاده؛ - مطالعه ی نحوه ی افزایش توده وحجم تارها ومیوفیبریل ها؛ - افزایش مقاومت تارهای عضلانی ؛ - افزایش وبهبود سرعت به کارگیری تاهای عضلانی واستفاده مطلوبترازواحدهای هرچه بیشتر آنها هنگام اجرای حرکات وچگونگی بالا رفتن نیروی انقباضی تارهای عضلانی. حضور عب در عضله وتغذیه ی مطلوب بافت عصبی ،موجب بهبود کارتارهای عضلانی گردیده ودر مقابل آن ،عدم حضور عصب،اعمال ارادی عضلات رابا مشکلاتی مواجه می سازد وازسویی دیگر،میزان جریانات عصبی نیز به همان نسبت اهمیت دارد؛ اختلال در جریانات عصبی،مشکلاتی را برای تاهای عضلانی به وجود می آورد ،قطع عصب حرکتی در عضلات ،علاوه برایجادمشکلات مذکور، تغییرات بیوشیمیایی وآنزیمی را نیز به همراه خواهد داشت وبلافاصله پس ازقطع عصب آتروفی عضلانی به وقوع می پیوندند.کاهش وفقدان حرکت وفعالیت در عضلات نیز به نحوی موجب آتروفی وتحلیل رفتن تارهای عضلانی خواهد گردید، درمقابل این کاهش فعالیت درحرکت که نتیجه ی آن تحلیلدر قدرت وحجم عضلات است ،تمرینات قدرتی ،موجبات هایپرتروفی وافزایش حجم وقدرت تارهای عضلانی را فراهم می سازد که می تواند از بهود فعالیت عصبی ومتناسب با آن رشد میوفیبریل ها ،بهبود اثرات عوامل شیمیایی روی تارهای عضلانی واثرات مثبت هورمونی روی میوفیبریل ها تاثیر پذیرفته باشد .تحقیقات اخیر، نشان می دهد که درجه ی هایپرتروفی عضلانی، نمی تواند تنها به نوع تمرینات قدرتی مربوط باشدبلکه اثرات عصبی وبازدهی وفعالیتواحدهای حرکتی با همان درجه ی اهمیت، درتغیرات میوفیبریلی نقش دارند. افزایش قدرت به طورموازی وهمزمان با افزایش فعالیت واحدهای عصبی – حرکتی دریک عضله به وقوع می پیوندد ودر دوره هایی که قدرت پیشرفت وافزایش زیادی داشته، فعالیت سیستم عصبی نیز دربالاترین حد قرارگرفته است وبا کاهش قدرت، فعالیت واحدهای حرکتی نیز کاهش می یابد. کاهش در شدت کارتمرینات قدرتی نیز،موجب کاهش فعالیت واحدهای حرکتی می گردد.بنابراینبرای بقای قدرت درسطحی بالا باید شدت تمرینات مرتباً افزایش داشته باشد.هنگام انقباضات سریع نیز،به همان نسبت،فعالیت سیستم عصبی درحدی بالا قرار داردو ارتباط مستقیمی در بسیج هرچه بیشترواحدهای حرکتی ،دراین باره گزارش شده است.

اگرچه افزایش قابل ملاحظه ی دانش بشری از انسان وجنبه های مختلف آن طی یک قرن اخیر موجب گردیدخه است تا روانشناسان به طورکلی وروانشناسان رشدی به طور اخص فرآیند رشد وتکامل انسان را پدیده ای چند وجهی تلقی کرده وبر رشد یکپارچه وهمه جانبه انسان تاکیدداشته باشند، اما با جرات می توان ادعاکرد که به نقش رفتارهای حرکتی به عنوان یکی ازوجوه بسیارمهم این فرآیند،کمتر توجه شده است.به همین دلیل جایگاه رفتارهای حرکتی دررشد یکپارچه انسان بویژه رشد ذهنی وشناختی ،آن چنان که شایسته است هنوزروشن وشفاف نیست .مقاله ی حاضر قصد دارد تا میزان مشارکت فعالیت های حرکتی را به عنوان ابزاری ارزنده دررشد وتکامل همه جانبه انسان درحد امکان بیان کند. بدین منظور، سعی شده است تا با مروری اجمالی بر دیدگاه ها ونظریه های برخی از روانشناسانرشدی مانند: پیاژه، کفارت، دلاکاتو وهب نقش فعالیت های حرکتی رادرفرآیند رشد شناختی ،نه تنها در سال های نخستین زندگی کودک،بلکه درتمام طول عمرانسان مورد بررسی قرار دهد.مروری بر نظریه های این گروه از صاحب نظران ومتخصصان رشدی نشان می دهد که زمینه های رشد شناختی بویژه در سالهای اولیه زندگی از طریق حرکت وتجربیات ناشی از آن پی ریزی می شود.این درحالی است که تعامل رشدشناختی ا حرکت وفعالیت های بدنی ،جریانی است دو سویه که درتمام گستره ی عمر انسان ادامه دارد.

مروری بر اهداف وآرمان های بنیانگذارنهضت المپیک، نشانگر بشردوستی بی آلایش وحرمت به انسان ،بدون توجه به رنگ پوست،نژاد، مرام ومسلک سیاسی وپایگاه اقتصادی واجتماعی آنان بوده است.کارنامه یک صد ساله ی پیروان این دیدگاه نیز حاکی از تلاش صادقانه ای است که با سیاست گذاری وروش های متنوع ،سعی کرده اند تا پرچم نهضت المپیک واهداف نوع دوستانه ی آن رادرسراسرجهان، توسعه بخشند.درهمین راستا تاسیس آکادمی بین المللی المپیک با تمهیدات گوناگون وبرنامه های متنوع ،به عنوان یک بازوی فرهنگی درصدد المپیزم وآشنا کردن ملل مختلفبا اهداف خیرخواهانه ی آن واحیاناًشناسایی راه های جدید،برای توسعه ی هرچه بیشتر آن می باشد. دنیای امروز با پیچیدگی فراوان خود، تعامل گسترده ی پدیده های اقتصادی،اجتماعی ،فرهنگی وسیاسی را با نهضت المپیک رقم زده است وعلاوه برآن پدیده هایی همچون ورزش حرفه ای ودوپینگ نیز از موارد مهمی هستند که برالمپیزم واهداف آن اثر گذاشته اند. برای پاسخ به این پرسش که دانشجویان ایرانی تاچه اندازه با نهضت المپیک وپدیده های مرتبط با آن آشنایی دارند،تعداد 86 نفر دانشجوی پسر ودختر رشته ی تربیت بدنی‹37 دانشجوی دخترو49 دانشجوی پسر›و 92 دانشجوی پسر رشته های غیر تربیت بدنی، به طور غیر تصادفی انتخاب شدندو ازآنها توسط یک پرسشنامه در مورد آشنایی با نهضت المپیک،تاریخچه وابعاد گوناگون مرتبط باآن،همچون سیاست، تبلیغات، ورزش حرفه ای ودوپینگ سؤالاتی ،به عمل آمد.نتایج این پژوهش، که دانشجویان ایرانی بویژه غیر رشته ی تربیت بدنی با نهضت المپیک آشنایی کمی دارند ودرمورد پدیده های مرتبط با آن نیز دچار ابهام،کمبود اطلاعات وحتی در برخی موارد ،تردید همراه با بدبینی می باشد.