مرتضی فیاضی

رویکرد زیستی روانی اجتماعی روان شناسی سلامت با نگاهی نقادانه به الگوی زیستی پزشکی غالب در قرن نوزدهم، که تنها عوامل زیستی را در سبب شناسی و درمان بیماری ها مورد توجه قرار می داد، گام بلندی در جهت پیشگیری و درمان بیماری ها برداشت. بر اساس این دیدگاه، شاخه پژوهشی ایمنی شناسی عصبی روانی گسترش یافت که رابطه متقابل میان عوامل روان شناختی، نظام های عصبی درون ریز و دستگاه ایمنی را مورد مطالعه قرار می دهد. یکی از مؤلفه های روان شناختی مهمی که می تواند چگونگی ارتباطات فرد با سایرین و همچنین راهبردهای تنظیم هیجانی وی، و متعاقب آن دستگاه ایمنی، را در سرتاسر زندگی به شدت تحت تأثیر قرار دهد سبک دلبستگی فرد است. در این مرور کوتاه چگونگی نقش فرایند دلبستگی در کارکرد دستگاه ایمنی و مسیرهای مختلفی را که دلبستگی به واسطه آنها بر بدن تأثیر می گذارد مورد بررسی قرار دادیم. به طور کلی بررسی پژوهش های صورت گرفته در این حوزه حکایت از آن دارد که سبک های دلبستگی ناایمن در سه سطح محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال، ساختارهای عصبی و فرایندهای اپی ژنتیک بر عملکرد دستگاه ایمنی تأثیر می گذارند که جزئیات و چگونگی آن تشریح شده است.

مقدمه: اضطراب اجتماعی یکی از اختلال های روانی شایع به حساب می آید؛ بنابراین، وجود ابزارهای مناسب برای سنجش و ارزیابی این اختلال ضروری است. هدف مطالعه ی حاضر بررسی اعتبار، روایی و ساختار عاملی تأییدی نسخه ی فارسی مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز (1987) بود. روش: نسخه ی فارسی مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز (1987) پس از ترجمه بر روی 453 نفر از دانشجویان که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند اجرا شد. به منظور بررسی اعتبار مقیاس از روش های همسانی درونی و همبستگی مجموعه ی ماده استفاده شد. روایی مقیاس از طریق تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی خرده مقیاس ها و روایی ملاکی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: دامنه ی آلفای کرونباخ (از 82/0 تا 95/0) از همسانی درونی مطلوب نسخه ی فارسی این مقیاس و زیرمقیاس های آن حکایت داشت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی از ساختار چهار عاملی (اضطراب و اجتناب از تعاملات اجتماعی و اضطراب و اجتناب از عملکرد اجتماعی) پرسش نامه حمایت کرد. ضرایب همبستگی متوسط و معناداری میان مقیاس های نسخه ی فارسی پرسش نامه ی اضطراب اجتماعی لایبویتز (1987) و سیاهه ی افسردگی بک یافت شد که می تواند ناشی از همبودی این دو اختلال باشد. علاوه بر این، ضرایب همبستگی میان خرده مقیاس ها بالا بود (70/0 تا 96/0). نتیجه گیری: نسخه ی فارسی مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز از ویژگی های روان سنجی مطلوبی در جامعه ی ایرانی برخوردار است و قابلیت کاربرد در زمینه های مختلف را دارد.

دهه آغازین قرن 21 و هزاره سوم به عصر ارتباطات و اطلاعات تعلق دارد و سیمای کنونی جهان حاکی از انفجار اطلاعات حاصل از پیشرفتهای فناوری اطلاعات است. جریان عظیم اطلاعات فرایند تصمیم گیری را نیازمند آشنایی کامل مدیران با سیستم های اطلاعاتی و استفاده بهینه از آنها ساخته است...