معصومه جمالی

 یکی از مقوله های مهم در نظام آموزش و پرورش فرایند یاددهی و یادگیری است که تمامی فعالیت های آموزش و پرورش به منظور بسترسازی مناسب برای تحقق این فرایند انجام می شود. این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر بر فرایند یاددهی -یادگیری، برای تربیت دانشجویان فنی مهندسی کارآمد با قابلیت اشتغال بالا انجام شد. رویکرد این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی و روش تحلیل محتوای طبقه بندی بود. مشارکت کنندگان به روش هدفمند انتخاب شدند و با 15 نفر مطلع که تجربه زیسته در زمینه آموزش مهندسی داشتند، مصاحبه عمیق انجام شد. همچنین اسناد 11 دانشگاه، مؤسسه و کالج فعال در آموزش مهندسی با ویژگی اشتغال پذیری بالا مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش 6 مقوله اصلی یا حیطه شامل: حیطه روش تدریس با 16 بعد یا مقوله فرعی، برنامه درسی با 8 بعد، ویژگی استاد و نحوه ارتباط با دانشجو با 11 بعد، ارزشیابی با 3 بعد، تقویت مهارت ها و ویژگی هایی که در کلاس باید به توسعه آن توجه شود با 13 بعد و خدمات پشتیبانی یادگیری با 14 بعد از یافته های این پژوهش هستند. این پژوهش نشان می دهد عوامل داخلی متعددی بر اثربخشی فرایند یاددهی- یادگیری و کارآمدی دانشجویان فنی و مهندسی اثر دارند که لازم است همه آن ها با هم مورد توجه قرار گیرد.

انقلاب اسلامی ایران تحولی جدی در روابط بین الملل پدید آورد. با این تحول، نظریه های رایج در روابط بین الملل از تحلیل سیاست خارجی ایران عاجز ماندند. زیرا با پیروزی انقلاب اسلامی عنصر جدیدی به نام مذهب وارد عرصه سیاست خارجی شد. عاملی که هیچکدام از نظریه های مذکور قادر به تحلیل نقش آن نبودند. برای رفع این نقیصه از مناظره چهارم روابط بین الملل نظریه سازه انگاری متولد شد. ولیکن از آنجا که دارای مبانی غربی است قادر به تحلیل سیاست خارجی ایران در همه عرصه های روابط بین الملل نیست. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکردی اسلامی، انتقادی و تجدید نظرطلب نیازمند ارائه نظریه ای بومی و اسلامی است. در این راستا، نظریه اسلامی روابط بین الملل بهترین دریچه برای تحلیل و تبیین سیاست خارجی ایران در راستای امت محوری و استقرار نظم جهانی عادلانه می باشد. این پژوهش با شناسایی اصول 14 گانه نظریه اسلامی روابط بین الملل در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که چگونه کاربست نظریه اسلامی روابط بین الملل برای تحلیل و تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران امکان پذیر است؟

از ویژگی های مهم هر حوزه مطالعاتی سروکار داشتن با برخی از مفاهیم و واژه ها می باشد، رشته سیاست نیز از این موضوع جدا نبوده بگونه ای که در مطالعه این حوزه ما با مفاهیم بسیار مهمی روبرو هستیم. یکی از مفاهیم بسیار مهم در رشته سیاست مفهوم امنیت بوده که با خود تعابیر متفاوتی را تاکنون به همراه داشته است. در این مقاله نویسنده در جهت بررسی معنی این مفهوم بوده بگونه ای که هدف عمده خود را خلاصه نمودن مولفه های اساسی از مباحث غیرسنتی عمده درباره مفهوم امنیت قرار داده است. در این راستا گستردگی و عمق این واژه را بررسی نموده و این سوال را مطرح می نماید که آیا گستردگی و عمق معنای امنیت آن را مورد چالش قرار داده و اهمیت آن را در سیاست بین الملل کم رنگ نموده است؟ در این راستا با بررسی معنای این مفهوم در شش مکتب فکری اهمیت بازشناسی این واژه را بیان می نماید. نویسنده با روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی معنای امنیت در مکاتب فکری مثل کوپنهاگن، سازه انگاری، انتقادی، فمنیستی، پساساختارگرایانه و بشری در قسمت نتیجه گیری چهار نگرش مهم در زمینه امنیت را به دست آورده و بیان می نماید.

هدف: در سده بیست و یکم، دولت ها در چارچوب برنامه ریزی ملّی و راهبردهای توسعه به صورت هدف مند، مطالعات و اقداماتی را طرح ریزی و ترویج می کنند که باعث حمایت و تسهیل توسعه صنایع فرهنگی و خلّاق به عنوان موتور جدید رشد اقتصادی می شود. با توجه به این که صنایع دستی در زمره صنایع فرهنگی و خلّاق قرار دارد، این تحقیق با هدف بررسی راه های توسعه صنایع دستی، با نظریه مبنایی صنعت دستی گیوه کلاش را که علی رغم کیفیت بالای آن، در حدّ استفادّ محلّی باقی مانده، مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق: مطالعه موردی همراه با نظریه مبنایی یا زمینه ای بوده که با مصاحبه باز از مطّلعان کلیدی؛ یعنی سه دسته اساتید دانشگاه ها، کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی، تولید کنندگان و فعّالان حوزه صنایع دستی و همچنین، با مشاهده و بررسی فرآیند ساخت، اطلاعات گردآوری شده و سپس، با تحلیل گفتمان و تجزیه و تحلیل داده ها به صورت کدگذاری باز و کدگذاری محوری، گزاره های مفهومی و پس از آن، گزاره های مقوله ای استخراج و در نهایت، با کدگذاری انتخابی، روابط بین مقوله ها مشخص و الگوی آن به دست آمد. یافته ها: در این الگو، پدیده اصلی و محوری به روزنبودن محصول بوده و برای این که بتوان به رفع این مشکل و توسعه این محصول کمک کرد، باید بین محیط خرد و کلان با دخالت مداخله گرها، پلی برای رفع مشکل زد که این پل، مراکز خدمات کسب وکار و خوشه هایی هستند که با سلسله اقدامات حساب شده نه تنها در توسعه کلاش؛ بلکه برای موارد مشابه نیز می توانند مؤثّر باشند. محدودیت ها: کمبود منابع قابل استناد و معتبر، از محدویت های اصلی این مقاله به شمار می رود. راهکارهای عملی: هم کاری هدف مند دانشگاه و صنعت و کمک به توسعه خوشه ها، راهکاری عملی برای توسعه کسب وکار در حوزه صنایع دستی محسوب می شود. اصالت و ارزش: نوآوری این مقاله در جامع نگری و نگاه به موضوع از زوایای مختلف است و تمام افراد، نهادها و سازمان های ذی نفع در امور توسعه روستایی، میراث فرهنگی و نهادهای مسؤول اشتغال به نوعی از نتایج طرح بهره مند خواهند شد.

نظریه و نظریه پردازی در حوزه روابط بین الملل همواره با فراز و نشیب هایی روبه رو بوده است؛ به گونه ای که این حوزه مطالعاتی با تنوع نظریات مواجه است. با ظهور نگرش های انتقادی در مطالعات روابط بین الملل و ضرورت فهم نظم بین المللی موجود و ارائه نظم بین المللی مطلوب، از دهه 1970 اهمیت ارائه نظریات هنجاری روابط بین الملل مطرح شده است. در این راستا، تلاش اندیشمندان مناطق مختلف بین المللی در جهت ارائه نظریه بومی روابط بین الملل شایان توجه است. دین اسلام با دارا بودن اصولی جهان شمول در راستای تحقق دو هدف اصلی و مجزای خود که در عین مجزا بودن از یکدیگر دارای ارتباط وثیقی با هم هستند؛ یعنی تحقق عدالت بین المللی و نظم بین المللی مطلوب در چند دهه اخیر مورد توجه وسیع اندیشمندان قرار گرفته است؛ از این رو، این پژوهش در جهت پاسخ به این پرسش بوده که آیا دین اسلام می تواند به عنوان یک نظریه هنجاری روابط بین الملل مطرح گردد، و بررسی می کند که این دین با دارا بودن اصولی مثل قاعده دعوت و جهاد، ظلم ستیزی و نفی سبیل، عزت دینی و سیادت اسلامی، پایبندی به قوانین و الزامات حقوقی(وفای به عهد)، قابلیت مطرح شدن به عنوان یک نظریه هنجاری- اسلامی روابط بین الملل را داراست. در نظریه اسلامی روابط بین الملل، توجه به نظم، پیش شرط زندگی اجتماعی بین المللی و اصلی ترین راه رسیدن به عدالت بین المللی است؛ نظم بین المللی موجود مغایر با نظم بین المللی مطلوب در راستای این نظریه است. این نوشتار  با هدف بررسی ابعاد یک نظریه اسلامی روابط بین الملل، مهمترین دستاورد خود را ارتباط وثیقی می داند که میان چهار اصل دین اسلام که در این مقاله بررسی می گردد، با مباحث مطرح در روابط بین الملل ایجاد شده است و در این راستا با روشی توصیفی- تحلیلی و با ابزار و شیوه گرده آوری کتابخانه ای اطلاعات به بررسی نظریه هنجاری اسلامی روابط بین الملل می پردازد.