فرزانه مرادی

یکی از عناصری که روند یادگیری زبانهای خارجی یا زبان دوم را با اختلال مواجه می کند، خطاهای زبانی است؛ البته بروز خطا در فرایند یادگیری مسأله ای عادی و قابل پیش بینی است. ولی آنچه در این رابطه از اهمیت برخوردار است، آگاهی نسبت به این خطاها و یافتن راهکارهایی برای رفع آنهاست. تجزیه و تحلیل خطا به منظور یافتن علل بروز آنها از اصول اولیه تدریس و آموزش زبانهای خارجی محسوب می شود. یکی از مواردی که در جریان آموزش زبان ژاپنی زبان آموزان در سطوح مختلف در استفاده از آن دچار خطا می شوند، جملات مجهول است. از آنجا که جملات مجهول در زبان ژاپنی کاربرد زیادی دارند، استفاده ی صحیح از آنها از اهمیت زیادی دارد. ما در تحقیق حاضر کوشیدیم نخست، مروری کوتاه بر ساختار و ویژگیهای جملات مجهول در زبان ژاپنی داشته باشیم، سپس با بهره گیری از روش میدانی به ارزیابی رایج ترین خطاهای زبان آموزان ایرانی در هنگام کاربرد این جملات بپردازیم. نتایج این پژوهش نشان می دهد که زبان آموزان دو نوع خطا مرتکب شده اند: خطاهای بین زبانی و خطاهای درون زبانی. بررسی خطاهای بین زبانی نشان داد که زبان فارسی به عنوان زبان مادری عامل اصلی بروز خطاهایی نظیر استفاده از مفعول در جایگاه فاعل، حذف عامل انجام عمل و خطا در کاربرد ساختار نحوی با تعمیم قواعد دستوری فارسی به ژاپنی بوده است. خطاهای درون زبانی در تفکیک جملات مجهول از فرمهای دستوری مشابه، کاربرد حروف اضافه و ساخت مجهول سه بخشی رخ داده است.

مقاله حاضر معرفی و نقد مجموعه ی نه جلدی آموزش مقدماتی و متوسطه زبان ژاپنی با عنوان «ماروگوتو» است که توسط «بنیاد ژاپن» و بر اساس استانداردهای این بنیاد در چهار سطح (پایه، مقدماتی، پیش متوسطه و متوسطه) تهیه شده است. در جستار حاضر تلاش شده ویژگی ها و نقاط ضعف و قوت این مجموعه آشکار گردد. بررسی و نقد این مجموعه با نگاهی به شاخصه های ارزیابی رضی (1388) و از منظر صوری و محتوایی انجام شده است. بر اساس نتایجی که از این بررسی حاصل شد، مشخص گردید که در کنار نقاط قوت و شایستگی ها، این مجموعه دارای برخی نقاط ضعف است که جا دارد برای دستیابی به نتایج مطلوب تر در چاپ های بعدی به این نقایص پرداخته و رفع شوند تا بتواند به عنوان یک اثر نسبتاً جدید جایگاه خود را در عرصه ی آموزش زبان ژاپنی پیدا کند. اما به عنوان نتیجه گیری کلی از واکاوی مجموعه می توان گفت که علیرغم وجود برخی مشکلات، نقاط مثبت اثر بیش از نقاط ضعف آن بوده و در مجموع می تواند به عنوان یک منبع آموزشی نسبتاً مطمئن برای زبان آموزانی که هدف اصلی آنها از فراگیری زبان ژاپنی، دستیابی به توانایی گفتاری است مورد استفاده قرار گیرد.

هدف از نگارش این مقاله، معرفی و بررسی کتاب دو جلدی آموزش مقدماتی زبان ژاپنی باعنوان «گِنکی» است که نخستین بار در سال 1999 میلادی منتشر و در سال های 2011 و 2020 تجدید چاپ شده است. کتاب مذکور، به ویژه در سال های اخیر در بسیاری از مراکز دانشگاهی و غیر دانشگاهی آموزش زبان ژاپنی، در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. در جستار حاضر تلاش شده علاوه بر معرفی اثر، نقاط ضعف و قوت آن آشکار گردد. بررسی و نقد آن با نگاهی به شاخص های ارزیابی رضی (1388) و از منظر صوری، ساختاری و محتوایی انجام شده است. نتایجی که از واکاوی این اثر حاصل گردید، نشان داد «گنکی» که حاصل همکاری گروهی از متخصصان و اساتید آموزش زبان ژاپنی است، دارای نقاط قوت فراوانی است، اما در کنار این نقاط قوت، نقایص و نقاط ضعفی نیز در آن دیده می شود که در صورت رفع آنها در چاپ های بعدی، این ظرفیت را دارد که به عنوان منبعی نسبتاَ قابل اتکا، نظر مثبت بسیاری از مدرسان زبان ژاپنی و زبان آموزان به ویژه آن گروه از زبان آموزانی که تمایل دارند زبان ژاپنی را مستقل از کلاس و به صورت خود آموز بیاموزند، به خود جلب کند.

تروریسم پدیده ی جدیدی نیست، بلکه از جمله پدیده هایی است که همزاد با بشر بوده و با به کارگیری خشونت علیه اشخاص، دولت ها و گروه ها برای پیشبرد زورمدارانه اهداف سیاسی یا عمومی به یکی از تهدیدات مهم بین المللی تبدیل شده است. در جهان معاصر، این پدیده به سبب پیوند با فناورى هاى نوین اطلاعاتى و ارتباطاتى، به یک گرفتارى راهبردى تبدیل شده و توانسته است گروه های کوچک، اما با ساختارهاى پیچیده را به بازیگران برجسته در پهنه بین المللى تبدیل نماید. سایبر تروریسم با هدف از کار انداختن عملیات زیرساخت های بحرانی یک کشور انجام می شوند که با توجه به رشد روز افزون تکنولوژی و ویژگی های منحصر بفرد فضای سایبر، تمامی دولت ها را با چالش های جدیدی روبروکرده است. سؤال اصلی نوشتار این است که با توجه به در دسترس و منحصر بفرد بودن فضای سایبر، چگونه می توان بر تهدیدات سایبر تروریسم علیه منافع دولت ها فائق آمد؟ فرضیه نوشتار در پاسخ به سؤال اصلی این است که در عصر جدید با پیشرفت تکنولوژی و فناوری با تهدیدات جدیدی روبرو شده ایم که دیگر نمی توان مانند گذشته امنیت ملی را تنها در محدوده مرزهای داخلی یک کشور نگاه کرد. امروزه مهاجمان تنها با در دست داشتن یک دستگاه رایانه، تهدیدی برای منافع یک کشور محسوب می شوند. چنین خطر نافذی، تمامی برداشت های رایج و سنتی از مفهوم امنیت ملی را زیر سوال برده است. مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه به رشته تحریر در آمده است.

در مکالمات زبان ژاپنی، تکواژهای دستوری پایان جمله، بخصوص تکواژهای «yo»، «ne» و «yone» نقش مهمی ایفا می کنند؛ چرا که دیدگاه گوینده نسبت به محتوای کلام را مشخص می نمایند. تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با کارکردها، روش کاربرد و خطاهای زبان آموزان هنگام استفاده از آنها صورت گرفته است. در پژوهش حاضر با هدف روشن ساختن نقاط ضعف زبان آموزان فارسی زبان در زمینه یادگیری این سه تکواژ، نخست به بررسی نقش و کارکرد آنها پرداخته، سپس به تحلیل پاسخ های آزمون مرتبط با آنها، که از 116 نفر از زبان آموزان ایرانی و گویشور ژاپنی از طریق پرسشنامه بدست آمده بود، پرداختیم. با مقایسه ی پاسخ های زبان آموزان ایرانی و گویشوران ژاپنی، خطاهای زبان آموزان را مشخص و در 3 مقوله خطاهای مرتبط با تکواژ «yo»، خطاهای مرتبط با «ne» و خطاهای مرتبط با تکواژ «yone» بررسی نمودیم. در ارتباط با تکواژ «yo»، بیشترین خطا در تشخیص کارکرد «برانگیختن توجه»، «مطالبه آگاهی و تشخیص»، «تأکید بر اراده و خواست»، «ابراز رضایت و موافقت» و «درخواست اصلاح»، در ارتباط با تکواژ «ne»، در تشخیص کارکردهای «ابراز موافقت و هم نظری»، «خود تأییدی» و «مطالبه رضایت ظاهری»، در ارتباط با تکواژ «yone»، در تشخیص «دریافت تأیید برای یک پیش فرض» و «ارائه توضیح با مخاطب» رخ داده بود. سپس به بررسی منشاء خطا پرداخته و علل آن را در چهار عامل «عدم شناخت کارکرد وجهی تکواژها»، «عدم ارائه توضیحات در منابع و خطاهای ناشی از رویه های آموزشی»، «کارکردهای متعدد و مشابه این تکواژها» و «منحصر به فرد بودن ویژگی های تکواژها» تحلیل و راهکار-هایی برای نحوه ی آموزش آنها ارائه نمودیم.

سازمان های بین المللی از مهم ترین ارکان حفظ صلح و امنیت بین المللی به شمار می روند. پس از ایجاد چنین سازمان هایی، همکاری های بین المللی نیز گسترش یافته است. امروزه عرصه روابط بین الملل نه تنها شامل کشورها، بلکه شامل بسیاری از سازمان های بین المللی، مانند سازمان های منطقه ای از جمله اتحادیه اروپا، اتحادیه افریقا، سازمان کشورهای امریکایی (پان امریکن) وغیره است. سازمان های منطقه ای یکی از حقیقت های انکارناپذیر سیاست و روابط بین الملل هستند. تقریباً همه کشورهای جهان، دست کم عضو یک سازمان منطقه ای هستند. دولت های ملی و سازمان ملل متحد چنین سازمان هایی را به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی تشکیل داده اند.

در پژوهش حاضر براساس نظریه ی «تحلیل خطا» و با بهره گیری از روش میدانی، به ارزیابی و بررسی پربسامدترین خطاهای زبان آموزان ایرانی در زمینه ی کاربرد حرف اضافه «ni» در مهارت نوشتاری زبان ژاپنی پرداختیم. نخست داده های این پژوهش، از نگارش 59 نفر از دانشجویان زبان ژاپنی دانشگاه تهران استخراج شد، سپس از نظر منشأ در قالب خطاهای «بین زبانی»، «درون زبانی» و «مبهم» و از نظر نوع خطا در سه گروه «حذف»، «اضافه» و «جایگزینی» مورد بررسی قرار گرفت. پس از تحلیل داده ها، درصد به کارگیری هریک از خطاها و فراوانی آنها به تفکیک دسته بندی های ذکر شده، محاسبه گردید. با توجه به داده های جمع آوری شده و با تکیه بر نتایج حاصل از تحلیل آنها، مشخص شد که از میان چهارده گروه خطای استخراج شده، پنج گروه از خطاهای تولید شده توسط زبان آموزان ایرانی، با منشاء «بین زبانی»، پنج گروه با منشاء «درون زبانی» و چهار گروه با منشاء «مبهم» هستند. علاوه بر این، عمده ترین دلیل ایجاد خطاها بر اساس فرایند تولید، از نوع «جایگزینی» بوده است؛ غیر از نقش معنایی «نشانگر زمان و ترتیب انجام عمل» که هر سه نوع خطا در آن مشاهده گردید، در بقیه نقش ها، فقط خطای «جایگزینی» رخ داده بود. یافته های این پژوهش، ما را به این نتیجه رهنمون ساخت که «تداخل زبانی» و خطاهای «درون زبانی» به طور یکسان در بروز خطاهای مرتبط با حرف اضافه «ni»، نقش دارند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند ازطریق مجراهای زیرساختی بر بهره وری نیروی کار مؤثر باشد. در پژوهش حاضر سعی شده است با استفاده از آمارهای موجود، اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری نیروی کار در صنایع غذایی استان تهران بررسی شود. به این منظور، با به کارگیری حداکثر داده های دردسترس طی سال های 1389-1385برای 16 کد ISIC چهاررقمی در صنایع غذایی استان تهران به روش داده های تلفیقی، الگوهای اقتصادسنجی برآورد شده است. در تابع تولید کاب داگلاس، به جای متغیر مستقل فناوری اطلاعات و ارتباطات، از متغیر جانشین تعداد شاغلینی که از کامپیوتر استفاده می کنند، استفاده شده است. نتایج برآورد الگو نشان می دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیر مثبت و معناداری بر بهره وری نیروی کار دارد.