شهره کرمی

با مروری بر پروژه های توسعه روستایی در سطح جهان، به نظر می رسد که همه ساله، بودجه های هنگفتی صرف احداث شبکه های آبیاری می شود. اما اینکه تا چه اندازه این پروژه ها به اهداف از پیش تعیین شده خود رسیده باشند، مشخص نیست. یکی از این طرح های عمرانی، پروژه احداث شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی گاوشان در استان کرمانشاه است. هدف از اجرای این طرح، ایجاد سیستم های آبیاری تحت فشار، افزایش تولید در واحد سطح و ارتقاء درآمد بهره برداران، تبدیل زمین های دیم به آبی، و افزایش تنوع کشت بوده است. هدف از این تحقیق، ارزشیابی کیفی شبکه آبیاری پایاب سدّ گاوشان بوده است. در این مطالعه، از دو روستای ماراب و الک با تکنیک های PRA (قدم زدن، نقشه اجتماعی، نقشه منابع، ماتریس زوجی و مصاحبه گروه متمرکز) داده های مورد نیاز جمع آوری گردید. به منظور اعتبار بخشی به یافته ها، سعی شد از تکنیک های مختلف ارزیابی مشارکتی روستایی استفاده شود. روش نمونه گیری پژوهش نیز با استفاده از نمونه گیری نظری، صورت پذیرفت. بدین معنا که حجم نمونه تا رسیدن به مرحله اشباع نظری پیش رفت (حدود 20 نفر از هر روستا). نتایج ارزشیابی نشان داد که این پروژه با سه مشکل عمده روبرو است: 1) مشکلات مربوط به پیمانکار؛ 2) مشکلات مربوط به برنامه ریزی و نظارت؛ 3) مشکلات مربوط به بهره بردارن. همچنین نتایج نشان داد که اگر چه اجرای این طرح در منطقه، با مشکلاتی همراه بوده است، اما با این وجود، طرح توسعه سیستم های آبیاری تحت فشار، به عنوان اولین طرح ملّی شبکه آبیاری که به طور متمرکز هدایت می شود، توفیقات قابل توجهی داشته است. به عنوان مثال، ارتقاء فرهنگ کشت آبی، مسدود شدن تعداد قابل توجهی از چاه ها، افزایش قیمت زمین ها در منطقه، گرایش به کشت آبی و درآمد بیشتر برای کشاورزان از مزیت های این طرح بوده است.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل تأثیر چشم انداز مشترک بر ارتقای سرمایۀ اجتماعی در توسعه کارآفرینی کشاورزی انجام گرفت. جامعۀ آماری تحقیق در برگیرندۀ اعضای تعاونی های تولیدی کشاورزی شهرستان کرمانشاه به تعداد 152 نفر بود که 110 نفر  بر اساس جدول کرجسی مورگان به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.روش پژوهش توصیفی- همبستگی و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که روایی آن از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با پیش آزمون و ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. به منظور اعتبارسنجی وتعیینمیزانتطبیقوبرازشداده ها، ازروشمدل سازی معادله ساختاریبا کاربردنرمافزار AMOS استفاده گردید و به منظور بررسی تأثیر چشم انداز مشترک بر سرمایۀ اجتماعی از تحلیل واریانس چندمتغیره MANOVA  (بین دوگروه دارای چشم انداز مشترک و فاقد چشم انداز مشترک) با استفاده از نرم افزارSPSS   بهره گرفته شد. بر اساس یافته ها، فرضیات پژوهش مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین چشم انداز مشترک از آینده و شاخص های سرمایۀ اجتماعی (اعتماد اجتماعی، هنجارها و شبکه ها) در توسعۀ کارآفرینی کشاورزی و همچنین وجود رابطه معنی داری بین اعتماد اجتماعی، هنجارها  و شبکه ها در توسعۀ کارآفرینی کشاورزی مورد تأیید قرار گرفت.

از ملزومات توسعه تعاونی های تولیدی کشاورزی به مثابه یکی از بسترهای مهم کارآفرینی، همزمان با گسترش آن ها ارتقای سرمایه های انسانی است. یکی از زیربنایی ترین شرایط به منظور فراهم سازی زمینه های ارتقا، نگرشی عمیق تر به اهمیت وجود عوامل شخصیتی در اعضا تعاونی هاست. بدین منظور در پژوهش حاضر هدف تحلیل عوامل شخصیتی بر اساس روش تحلیل مسیر (Path Analysis)  بوده است که به صورت توصیفی- همبستگی، بر روی 220 نفر از اعضا تعاونی های تولیدی کشاورزی (محصولات خارج از فصل) استان کرمانشاه، انجام شد. اطلاعات بر اساس پرسشنامه جمع آوری که روایی آن براساس پانل متخصصین انجام و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  برابر87/0 محاسبه گردید. میزان تأثیر متغیرها بر موفقیت تعاونی های تولیدی با کاربرد تحلیل مسیر و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها گویای ارتباط های پیچیده بین متغیرهاست که مؤید فرض عدم وجود رابطه ی ساده و گویای وجود اثرات غیرمستقیم عوامل شخصیتی، افزون بر اثر مستقیم بر موفقیت تعاونی های تولیدی است. نتایج نشان می دهد وجود روحیه انعطاف پذیر دارای بیشترین اثر غیرمستقیم و کمترین اثر مستقیم  است و علاقه به کار تولیدی بیشترین اثر مستقیم را بر موفقیت تعاونی های تولیدی دارد. به طور کلی مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم، نقش مهم عوامل شخصیتی بر موفقیت تعاونی های تولیدی کشاورزی  را نمایان می سازند.

هدف کلی این تحقیق شناخت و اولویت بندی عوامل تأثیرگذار بر توسعۀ تعاونی های تولیدی کشاورزی است. جامعۀ آماری را تعاونی های تولیدی کشاورزی شهرستان کرمانشاه  تشکیل داده اند که به روش نمونه گیری تصادفی 88  نفر به عنوان نمونۀ آماری از میان آن ها انتخاب شدند. ابزار تحقیقپرسش نامه بوده است که روایی آن بر اساس پانل متخصصان و پایایی آن بر پایۀ پیش آزمون انجام شده و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (85/0) تأیید شد. داده های حاصل با استفاده از تکنیک AHP  (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) و نرم افزار Expert Choiceتحلیل شدند. نتایج نشان داد که عامل آموزشی با نسبت 425 و با بیشتر ین سهم در اولویت اول و پس از آن به ترتیب عامل فرهنگی- اجتماعی با نسبت 355، عامل شخصیتی با نسبت 329، عامل مدیریتی با نسبت 275 و عامل اقتصادی با نسبت 204 در اولویت های بعدی قرار دارند.  

از ملزومات توسعه تعاونی های تولیدی کشاورزی به مثابه یکی از بسترهای مهم کارآفرینی، همزمان با گسترش آن ها ارتقای سرمایه های انسانی است. یکی از زیربنایی ترین شرایط به منظور فراهم سازی زمینه های ارتقا، نگرشی عمیق تر به اهمیت وجود عوامل شخصیتی در اعضا تعاونی هاست. بدین منظور در پژوهش حاضر هدف تحلیل عوامل شخصیتی بر اساس روش تحلیل مسیر (Path Analysis)  بوده است که به صورت توصیفی- همبستگی، بر روی 220 نفر از اعضا تعاونی های تولیدی کشاورزی (محصولات خارج از فصل) استان کرمانشاه، انجام شد. اطلاعات بر اساس پرسشنامه جمع آوری که روایی آن براساس پانل متخصصین انجام و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  برابر87/0 محاسبه گردید. میزان تأثیر متغیرها بر موفقیت تعاونی های تولیدی با کاربرد تحلیل مسیر و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها گویای ارتباط های پیچیده بین متغیرهاست که مؤید فرض عدم وجود رابطه ی ساده و گویای وجود اثرات غیرمستقیم عوامل شخصیتی، افزون بر اثر مستقیم بر موفقیت تعاونی های تولیدی است. نتایج نشان می دهد وجود روحیه انعطاف پذیر دارای بیشترین اثر غیرمستقیم و کمترین اثر مستقیم  است و علاقه به کار تولیدی بیشترین اثر مستقیم را بر موفقیت تعاونی های تولیدی دارد. به طور کلی مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم، نقش مهم عوامل شخصیتی بر موفقیت تعاونی های تولیدی کشاورزی  را نمایان می سازند.

افت تحصیلی همواره می تواند با اتلاف هزینه ها، کاهش سطح علمی و کارآمدی دانش آموختگان، خسارت هایی را به جامعه وارد کند. لذا پژوهش حاضر، با هدف بررسی علل و راه های کاهش آن براساس شاخص های مشروطی و ترک تحصیل به صورت توصیفی- مقطعی بر روی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی ورودی سال های 1383 لغایت 1386 انجام شده است. اطلاعات لازم براساس مطالعه پرونده ها و پرسشنامه ای روا و پایا جمع آوری گردید. براساس یافته ها 45/15% افت تحصیلی موجود، از دیدگاه دانشجویان با عواملی نظیر عوامل آموزشی، شخصی و محیطی مرتبط است. بنابراین توجه به عوامل مذکور در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی؛ تجدیدنظر در بهبود کیفیت آموزش، شیوه های آموزش، فضاهای آموزشی، مشاوره تحصیلی؛ ارائه کارگاه های آموزشی تقویت اعتماد به نفس، علاقه و انگیزه برای دانشجویان و نیز ارائه کارگاه های آموزشی تقویت شیوه تدریس و نحوه ارزشیابی برای اعضای هیأت علمی توصیه می گردد.

تحقیق حاضر، با هدف بررسی میزان تحقق اهداف، شناسایی نقاط قوت و ضعف، و اصلاح طرح، روی 97 زن تولیدکننده، به صورت توصیفی- مقطعی انجام شد؛ و گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که در راستای تحقق اهداف طرح، دوره های آموزشی، راهنمایی مهندسان، حمایت مالی، درآمد در کنار خانواده، بهره وری امکانات محلی، تامین غذا و رفاه خانواده، تاثیر در اقتصاد خانواده و جامعه، امید زندگی بهتر، انگیزه پیشرفت، کاهش تمایل به مهاجرت، تقویت روحیه، و افزایش اعتماد به نفس و نشاط، و مفید بودن مطلوب بوده اما نشریه ها و فیلم های آموزشی طرح ضعیف عمل کرده اند. از این رو، پیشنهاد می شود که در کیفیت آنها تجدیدنظر شود. رضایت متوسط از درآمد، که خود ناشی از بازاریابی نامناسب بوده، مبین نیاز به ایجاد تعاونی ها برای افزایش بهره وری است. نگرانی از عدم حمایت مالی و نیز دشواری تنظیم دما در تابستان، از مشکلاتی است که بیان شده اند. بنابراین، ادامه حمایت مالی تا چند دوره و برنامه ریزی دقیق تر دوره های پرورشی توصیه می شود.