امیر مصباح کیا

هدف : ترکیب اصول طراحی محیطی با رویکردهای پدافند داخلی به پیشگیری از جرم و مدیریت تهدیدات کمک می کند. هدف این پژوهش بررسی نقش معماری محیطی در توسعه پدافند داخلی و پیشگیری از جرم در تبریز با الگوی CPTED است. روش ها : این مطالعه کاربردی با روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد کمی و کیفی انجام شده است. نمونه گیری به شیوه در دسترس صورت گرفته و روش های آماری شامل توصیفی، همبستگی و آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص ها به کار رفته است. یافته ها : میانگین شاخص های قلمرو، نظارت، پشتیبانی فعالیت و مدیریت تصویر برای اعضای هیئت علمی به ترتیب 15/50، 48/46، 67/67 و 08/67، برای دانشجویان دکترا 01/42، 78/42، 13/64 و 70/67 و برای نیروی انتظامی 76/47، 28/51، 98/70 و 50/62 بود. همچنین، مشاهدات محققین به ترتیب /43، 46/29، 75 و 75/68 ثبت شد. نتیجه گیری: طراحی محیطی، پدافند داخلی و پیشگیری از جرایم مفاهیم مرتبطی هستند که بر یکدیگر تأثیر می گذارند. فضاهای عمومی و خصوصی باید به گونه ای طراحی شوند که ایمنی و احساس امنیت را افزایش و از افراد و منابع در برابر تهدیدات محافظت کنند.

تأثیر مهاجرین بر افزایش احتمال وقوع حملات تروریستی در کشور میزبان، امروزه یکی از تهدیدهایی است که امنیت ملی کشور ها را به خطر می اندازد. مسئله اصلی این پژوهش، تحلیل جرم شناختی پدیده مهاجرت اتباع خارجی و بررسی تأثیر آن بر تروریسم، با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و مبتنی بر رویکرد کیفی همراه با انجام مصاحبه های عمیق تا حد اشباع نظری است. در تجزیه و تحلیل یافته ها، عوامل مختلف سیاسی، مذهبی، روانشناختی، فرهنگی و اجتماعی به عنوان پررنگ ترین علل گرایش پیوند مهاجرین و تروریسم، از جمله در کشور ایران مطرح است. این عوامل در ابعاد فردی و اجتماعی، با توجه به برخی از نظریات جرم شناختی مانند کاتالیزور عمل کرده و ممکن است مهاجران را به سوی ارتکاب اعمال خشونت آمیز نظیر تروریسم بیندازد. تروریست ها اغلب تفسیری ابزاری از یک ایدئولوژی معین را توسعه می دهند تا توسل خود را به خشونت توجیه نمایند و و «افراط زدایی» از باور های مبتنی بر تعصب و نفرت نیز یکی از متغیر های مهم در پیشگیری محسوب می شود؛ با این حال، در خصوص مهاجرین با توجه به موقعیت مهاجرین در کشور مبدأ و سازکار های ورود آنان به کشور مقصد، راهکارهای پیشگیری اجتماعی اثربخشی محدودی دارند. در نتیجه، بار اصلی پیشگیری بر دوش پیشگیری وضعی است. این نوع پیشگیری را می توان از طریق اقداماتی مانند ارتقای نظام های غربالگری و ارزیابی سطح خطر در میان مهاجرین قانونی، و نیز کنترل های مرزی از جمله ایجاد دیوارهای مرزی یا گشت زنی پهپادی برای مهاجرین غیرقانونی، به کار گرفت.

هدف: سالک پس از مراتب استکمالی و اشتداد وجودی، حقیقت نفس را به علم حضوری ادراک نماید و دستیابی به سبک سلوک متألهانه عقلانیت گرا و بومی سازی آن در نیروهای مسلح مد نظر است. روش شناسی: از نظر نوع، توسعه ای و از منظر آینده پژوهی، هنجاری و از حیث روش، توصیفی و از لحاظ رویکرد، کیفی است. در پژوهش از نرم افزار VOSviewr و ترکیبی از روش های آینده پژوهی، مصاحبه با صاحب نظران، پنل خبرگی و روش دیدبانی RAHS استفاده شده است. یافته های پژوهش: پیشران های روندشکن مخرب چون غفلت، ریا، ورع، حسد، معاصی کبیره و صغیره، آفت ها، مشغله های فکری و سایر موانع محتمل، نقش مخرب در تهذیب نفس یک فرمانده را ایفاء می کنند. نتیجه گیری: در مکتب آینده ساز شهید صیاد شیرازی، علاوه بر عنایات الهی، پیشران های انتباه (یقظه)، توبه، عمل به شریعت ناب وحیانی، صبر، رضا و توکل، در عِداد علل موجبه و علل مُعِده تامه به منظور نیل به مقام  فناءفی الله بوده و این کلان پیشران، نقش محوری و راهبردی در لقاءالله را دارد. فرماندهان آینده با یکی از چهار سناریوی محتمل مواجهه خواهند شد. 

هدف: احساس امنیت، پدیده ای روان شناختی و اجتماعی است که ابعاد گوناگون دارد. این احساس از تجربه های عینی و اکتسابی افراد از شرایط و اوضاع پیرامون ناشی می شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان احساس امنیت ادراک شده توسط ساکنین مناطق منتخب شهر تبریز بر اساس اصول نسل دوم CPTED است.روش شناسی: در این پژوهش توصیفی-کاربردی، داده های موردنیاز از طریق روش میدانی و اسنادی گردآوری گردید. جهت آنالیز آماری داده ها از روش های آمار توصیفی و همبستگی (جهت یافته های استنباطی) استفاده شد.یافته ها: بر اساس یافته ها، بالاترین میانگین احساس امنیت از منظر ساکنین مناطق منتخب مربوط به شاخص ارتباط با خارج محله) 11/52 (و پایین ترین مربوط به شاخص آستانه ظرفیت (06/50) و میانگین احساس امنیت کل 16/51 بود. میانگین احساس امنیت ادراک شده در جنس مؤنث و مذکر به ترتیب 02/50 و 25/52 بود. ارتباط مثبت و معنی داری بین احساس امنیت ادراک شده با شاخص های فرهنگ جمعی، ارتباط با خارج محله، آستانه ظرفیت و همبستگی اجتماعی مشاهده گردید (0. 001 p<).نتیجه گیری: افزایش هریک از شاخص های فرهنگ جمعی، ارتباط با خارج محله و آستانه ظرفیت و همبستگی اجتماعی احتمالاً سبب افزایش احساس امنیت ادراک شده توسط ساکنین در مناطق منتخب شهر تبریز خواهد شد.

هدف اصلی از تفکیک قوا، تقنین، اجرا و قضا، به نحو صحیح و واقعی است. ساختار حکومتی در جمهوری اسلامی ایران نیز به موجب اصل 57 قانون اساسی، تفکیک قوا را را به رسمیت شناخته است. این پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی و از لحاظ ماهیت؛ توصیفی-تحلیلی است، که با ترکیب روش های آینده پژوهی؛ در راستای پاسخ به چیستی شناسایی متغیرهای آینده تأثیرگذار بر تفکیک قوا در حقوق اساسی ج.ا.ا، انجام و در ادامه از نرم افزار علم سنجی «VOSviewr» استفاده شد تا با استفاده از آن ارتباط متغیرهای تأثیرگذار بر آینده آن ترسیم شود. از مجموع 45 پیشران احصاء شده، 31 پیشران در شمار متغیرهای موافق با تفکیک قوا، 4 پیشران در شمار متغیرهای موافق مشروط (نسبی) و تعداد 10 پیشران در شمار متغیرهای مخالف با تفکیک قوا شناسایی شد. برابر شناسایی نرم افزار تعداد 17 واژه پرکاربرد از واژگان مرتبط با تفکیک قوا و حقوق اساسی، تا سال 2010میلادی و تعداد 18 واژه پرکاربرد نیز از سال 2018میلادی به بعد شناسایی شد. مضاف بر پیشران های مؤکد، حکم حکومتی ولی معظم فقیه، به دلیل نقش تعدیل کنندگی و گره گشایی در بن بست های مختلف (تریبونا)، به عنوان یک پیشران کلیدی و حیاتی خواهد بود. از منظر پژوهشگر یافته ها نشان می دهد که متغیرهای فراوانی بر آینده تفکیک قوا در جمهوری اسلامی ایران نقش آفرینی خواهند داشت که مهمترین آنها پیشران های مذهبی اعم از شیعی و سنی و نیز پیشران های فلسفی و کلامی و نیز ابرپدیده ولی فقیه که کاربست آن همانند قاعده تریبونا در غرب است دارای نقش برجسته و متمایز خواهند بود.