علی رضايیان

تحمل ابهام یکی از شایستگی های مهم رهبران است که در اثربخشی تصمیمات آن ها در شرایط ابهام نقش چشمگیری دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل وضعیتی مؤثر بر شایستگی تحمل ابهام رهبران، طراحی الگوی جامعی از این عوامل و نیز ارائه راهکارهایی به منظور ارتقای این شایستگی بر مبنای عوامل یادشده صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش که با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد، عبارت اند از خبرگان دانشگاهی و خبرگان اجرایی وزارت نفت که تجربه مدیریت و تصمیم گیری در شرایط ابهام را دارند. نمونه گیری این پژوهش، هدفمند و به روش گلوله برفی انجام شد. داده ها نیز از طریق مصاحبه با 19 نفر از خبرگان گردآوری و با روش کدگذاری سه مرحله ای و تحلیل شبکه مضامین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پایایی پژوهش با محاسبه ضریب توافق کاپا تأیید شد و یافته ها نیز به تأیید سه نفر از خبرگان دانشگاهی رسید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، عوامل وضعیتی مؤثر بر تحمل ابهام رهبران در دو مضمون فراگیر عوامل درون سازمانی (ویژگی های شغل و ویژگی های سازمان) و عوامل برون سازمانی (ویژگی های صنعت، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی) دسته بندی شدند. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد عوامل درون سازمانی به همراه عوامل برون سازمانی بر میزان تحمل ابهام رهبران مؤثر هستند.