رضا بشارتی

با توجه به وجود مستمر بحران ها و مخاطرات و افزایش آسیب های ناشی از آنها بر شهرها، در عصر حاضر مفهوم تاب آوری شهری به یک اجماع جهانی برای دستیابی به توسعه ی پایدار شهری تبدیل شده است. در این راستا، به منظور برنامه ریزی و تحقق شهر تاب آور، اولین قدم شناسایی وضعیت ابعاد و مؤلفه های این رویکرد در فضاها و بافت های مختلف شهری محسوب می گردد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل تبیین کننده ی تاب آوری و بررسی میزان مطلوبیت ابعاد مختلف آن در بافت جدید و قدیم کلان شهر تبریز می باشد. بنابراین، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از منظر ماهیت اکتشافی-تطبیقی بوده که برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان بافت جدید و قدیم شهر تبریز بوده که بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهمترین عوامل تبیین کننده ی تاب آوری در بافت قدیم شهر تبریز عوامل فردی، اجتماعی و مدیریتی-نهادی به ترتیب با ارزش 63/0، 61/0 و 54/0 و در بافت جدید شهر عوامل کالبدی-زیست محیطی، اقتصادی و مدیریتی-نهادی به ترتیب با ارزش 77/0، 72/0 و 69/0 می باشد. همچنین نتایج نشان می دهد که بافت جدید شهری از منظر استحکام سازه ای و کالبد در وضعیت مطلوب تری قرار داشته، درحالی که بافت قدیمی دارای سرمایه های انسانی و اجتماعی مناسب تری می باشد. این موضوع ناشی از نظام مدیریتی حاکم یعنی تکنوکرات گرا بوده که اثرات مختلفی بر روی بافت های قدیم و جدید شهر داشته است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عامل "منابع انسانی و مالی" بر فرایند برنامه ریزی عملیاتی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است. در این پژوهش کاربردی که برای انجام آن از روش های مروری، تطبیقی و کمی استفاده شد، تعداد ۱۷۶ نفر از صاحب نظران برنامه ریزی شرکت کردند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده شد که بر اساس مطالعات مروری و تطبیقی الگوهای مختلف برنامه ریزی عملیاتی طراحی شده بود، روایی آن با نظرخواهی از صاحب نظران و پایایی آن با انجام مطالعات پایلوت و محاسبه آلفای کرونباخ به میزان 96/0 تأیید گردید. پس از جمع آوری داده ها تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی با استفاده از نرم افزارهای Spss22 و Amos22 انجام شد. در نتایج حاصل از نظر خواهی از صاحب نظران متغیر "تأمین نیروی انسانی متخصص برای تدوین و اجرای برنامه ها" با میانگین ۴.۳۵ بیشترین امتیاز و در تحلیل به روش چرخش واریماکس متغیر "محاسبه دقیق هزینه برنامه ها" با بار عاملی 772/0 بیشترین اهمیت را داشته است، همچنین تأثیر عامل "منابع انسانی و مالی" در برنامه ریزی عملیاتی در بیمارستان های آموزشی بر اساس محاسبه ضریب رگرسیونی تحلیل عاملی مقدار 829/0 برآورد شد؛ بنابراین تأمین "منابع مالی و انسانی" بر کیفیت خدمات درمانی و آموزشی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی مشهد تأثیر دارد و استفاده بهینه از این منابع می تواند منجر به بهبود عملکرد برنامه ریزی عملیاتی در بیمارستان ها گردد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی کارمندان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر براساس نظریه عوامل بهداشتی _انگیزشی هرزبرگ انجام شده است. در این پژوهش توصیفی تحلیلی تعداد 90 نفر از 100 نفرکارمندان رسمی و قراردادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر در سال تحصیلی 99-1398 به روش تمام شماری در مطالعه شرکت کردند. جهت بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی کارمندان از پرسشنامه ای پژوهشگر ساخته بر اساس تئوری هرزبرگ و پس از تائید روایی و پایایی آن استفاده شده است، داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار spss-21 به صورت توزیع فراوانی و تحلیل های واریانس و همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مهمترین عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی کارمندان در حیطه عوامل بهداشتی "امنیت و ثبات شغلی" و "میزان حقوق و دستمزد" و در حیطه عوامل انگیزشی " ماهیت کار" و " رشد و پیشرفت" بوده است و تأثیر عوامل بهداشتی در ایجاد انگیزه شغلی بیشتر از عوامل انگیزشی است. بنابراین برای جلوگیری از عدم رضایت کارمندان دانشگاه و ایجاد انگیزه در آنان، توجه به عوامل بهداشتی و انگیزشی با اولویت عوامل بهداشتی، ضروری به نظر می رسد.