امیر عباچی

سرمایه انسانی به عنوان یک دارایی نامشهود و منبع مهم ایجاد مزیت رقابتی در صنعت بانکداری، زمینه را برای بهبود قابلیته ای سازمانی ف راهم م ی آورد. در سال های اخیر، تغییرات سریع و متنوع در محیط های کسب و کار و دغدغه سازمان ها برای رقابت پذیری و حفظ حیات، منجر به معرفی و به کارگیری مفاهیمی نظیر ناب، چابک، تاب آور و سبز و ترکیب آن ها به اشکال مختلف شده است. از آن جایی که پیاده سازی رویکردهای فوق، مستلزم به کارگیری آن ها در مدیریت منابع انسانی سازمان ها است، هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگویی است که بتواند به صورت یکپارچه از چهار رویکرد ناب، چابک، تاب آور و سبز در مدیریت منابع انسانی صنعت بانکداری ایران استفاده نماید. جامعه آماری این پژوهش کیفی، 12 نفر از خبرگان حوزه مدیریت منابع انسانی سیستم بانکی و اساتید دانشگاه می باشند، که به روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند، برای مطالعه انتخاب شده اند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان گردآوری و با استفاده از روش تحلیل تم، مورد تحلیل قرار گرفته است. تم-های استخراج شده، در قالب الگوی یکپارچه مدیریت منابع انسانی در صنعت بانکداری، متشکل از رویکردهای ناب، چابک، تاب آور و سبز، عوامل زمینه ساز، فرایند و پیامدها ارائه شده است.

ضرورت کاهش اتلاف منابع، پاسخ گویی سریع به تغییرات تقاضا، واکنش به رویدادهای ناگهانی و دغدغه در خصوص مسائل زیست محیطی، مفاهیمی را نظیر ناب، چابک، تاب آور و سبز را معرفی نموده است. زنجیره های تامین تلاش می کنند تا ترکیب مفاهیم را (رویکرد لارج) به منظور بهبود عملکرد، کسب مزیت رقابتی، پاسخگویی به نیازهای ذینفعان و پایداری به کار گیرند. بررسی ها نشان می دهد پژوهش های پیشین با نگاه مدیریت صنعتی به ترکیب رویکردها پرداخته اند. حال آن که کنار هم قرار گیری چهار رویکرد که از جهات مختلف با یکدیگر دارای وجوه افتراقی متعدد هستند، مستلزم توجه به پیچیدگی ها و ایجاد الگویی مبتنی بر وجوه متعدد وکثرت گرایی سازمان می باشد. بدین منظور در قالب پژوهشی آمیخته، با 12 نفر از خبرگان مصاحبه و مدل با استفاده از روش تحلیل تم، تدوین و در نمونه آماری (384 نفر) از کارکنان بانک کشاورزی با استفاده از مدل معادلات ساختاری بررسی شد. الگوی پیاده سازی رویکرد لارج در صنعت بانکداری ایران متشکل از ابعاد فردی، سازمانی و محیطی می باشد. بعد فردی شامل خلاقیت و انعطاف پذیری، بعد سازمانی شامل جداسازی و ارزش گذاری اهداف، مرتبط سازی و بهبود برهم کنش اهداف، فرایند محوری، سیاست های چندگانه فرایندی/واحدی، ساختارها و رویه های منعطف، شبکه سازی، شناسایی نقاط و عملکردهای اهرمی و حمایت مدیران از تنوع فرهنگی، فضای نقد و تغییر و بعد محیطی شامل اعتماد و مشارکت جامعه در طرح های بانک، عملکرد زنجیره تامین خدمات بانکی، انتظارات سهامداران از بانک و قوانین و مقررات ناظر بر عملکرد بانک می باشد.