سیما صابرصلغی

هنر و موسیقی در روند رو به تکامل بشر از اهمیت خاصی برخوردار است. موسیقی خاص روز عاشورا در جوامع اسلامی در مدح و ثنای امام سوم شیعیان و واقعه کربلا می باشد. در این نوع از موسیقی تأثیری حزن انگیز بر مخاطب گذاشته می شود که در این پژوهش از جنبه های مردم شناسی و جامعه شناسی به آن پرداخته خواهد شد. بنابراین با توجه به ارزش والای این هنر در میان مردم و جامعه و اعتبار نام عاشورا به بررسی توصیفی، تحلیلی و تطبیقی در دو منطقه میناب و مسقط پرداخته می شود. تا بتوان بحثی را در برجسته نمودن این حقیقت که موسیقی عاشورایی دغدغه بسیاری از هنرمندان نیز می باشد، ارائه کرد. پژوهش حاضر تحت عنوان " جامعه شناسی موسیقی عاشورایی میناب و مسقط با تاکید بر گونه های آئینی"، با روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی، علاوه بر اینکه به بررسی و مطالعه جامعه شناسی موسیقی عاشورایی در دو کشور ایران و عمان می پردازد، به تفاوت ها و تشابهات معانی و مفاهیم در اجرای آن نیز توجه خواهد داشت.

موسیقی عاشورایی، به عنوان عنصری بنیادین در آیین های عزاداری شیعیان، بازتاب دهنده ی واقعه ی کربلا و تجلی گر ارادت عمیق به امام حسین (ع) و یاران باوفایش است. این پژوهش، با اتخاذ رویکردی مردم شناختی و جامعه شناسانه، به بررسی تطبیقی و تحلیلی آواهای عاشورایی در دو منطقه ی میناب و مسقط می پردازد. هدف اصلی، شناخت دقیق ابعاد اجتماعی-فرهنگی این آواها در دو بافت فرهنگی متفاوت با تأکید بر آیین ها، سنت ها، و باورهای مرتبط با آن هاست. روش تحقیق به کاررفته، ترکیبی از بررسی های توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است که به بررسی معانی، مفاهیم، و نمادهای نهفته در اجرای آواهای عاشورایی و نقش آن ها در ساختار اجتماعی و فرهنگی هر دو منطقه می پردازد. این پژوهش به دنبال کشف وجوه مشترک و تفاوت های آواهای عاشورایی در میناب و مسقط و همچنین تحلیل تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی و تاریخی بر شکل گیری و تحول این سنت هاست. یافته های این پژوهش در نهایت به درک بهتر نقش موسیقی عاشورایی در حفظ و انتقال ارزش های فرهنگی-مذهبی جوامع حاشیه ی خلیج فارس، به ویژه در زمینه پاسداشت حماسه ی عاشورا، کمک شایانی خواهد کرد و می تواند برای پژوهش های آتی در این زمینه راهگشا باشد.

پژوهش حاضر تحت عنوان نگاهی بر مبانی نمایشنامه نویسی می باشد که در راستای اهداف مشخص در جامعه اسلامی، با عنوان بالابردن هویت ملی کودک ایران اسلامی به رشته تحریر در آمده است. با توجه میزان علاقه دانش آموزان به هنر نمایش و تاثیر این هنر بی بدیل در شناسایی و تقویت هویت ملی مذهبی ایران اسلامی برآن شدیم تا تحقیق و بررسی ای در زمینه اهمیت و جایگاه این موضوع در آموزش و پرورش با هدف ایجاد یا تقویت روحیه، مرام و مسلک پهلوانی و جوانمردی و... صورت پذیرد. از آنجا که کودکان تحت تاثیر فعالیت های هنری واکنش های مثبتی از خود نشان می دهند بنابراین نگارندگان این پژوهش را بر آن داشت تا با برقراری ارتباط میان خود و کودک و تبدیل داستان هایی که در کتابخانه های مدارس در قالب قصص قرآنی نیز وجود دارد با آموزش های از پیش تعیین شده آنها را جهت نوشتن یک نمایشنامه ای بس کوتاه ترغیب نمایند. در هر مدرسه تعدادی هنرمند دست به قلم وجود خواهد داشت که جهت ارائه متون درسی خود نیازی به جستجو اینترنتی نداشته و می توانند از متن های نوشته شده توسط خودشان آنها را اجرا نموده و در نهایت لذت، شور و اشتیاق خاص در محیط مدرسه و تحت نظارت اولیاء مدرسه و آموزگارشان به تحصیل و اجرای فعالیت هنری خود بپردازند. در همین راستا کودک آموزش می بیند که در جامعه اسلامی و با استفاده از کتب دینی و مذهبی و همچنین مشورت با هم نوعان و هم سالان نمایشنامه هایی را بنویسد که قابلیت اجرایی دارند و حتی تا مراحل مختلف از جمله مسابقات فرهنگی و هنری و همچنین سطوح بالاتر راه یابند. در نظام آموزش و پرورش تمامی تلاشها برای کودکان و با کودکان صورت می پذیرد بنابراین برای رسیدن به اهداف دراز مدت و متعالی همانند هویت ایرانی اسلامی و تقویت و ایجاد خلاقیت بیشتر و با توجه به نسل پویا و جدید باید از روشهای نوین مشارکتی و جذاب مانند هنر نمایش و ادبیات نمایشی و تبیین و تخصیص داستان های ادبیات کهن فارسی در کتب درسی برای سالم ماندن و دور از هرگونه تحریف هویت های ایرانی اسلامی استفاده کنیم.

پژوهش حاضر در پی شناسایی آسیب های ناشی از عدم مشارکت اولیا در فعالیت های فرهنگی و هنری نسبت به میزان خلاقیت دانش آموزان در دوران کرونا (مطالعه موردی مدارس ابتدایی ناحیه یک آموزش و پرورش بندرعباس) بودند. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. نمونه پژوهش شامل 150 نفر از والدین و آموزگاران رشته آموزش ابتدایی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بودند. روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی بوده به علاوه از پرسشنامه محقق ساخته روایی و پایایی سنجی شده استفاده شده است. داده ها به دو شیوه توصیفی و استنباطی، تحلیل آماری شدند. در فرهنگ خانواده برحسب متغیر ناحیه، اقتصاد خانواده برحسب متغیر ناحیه، مشکلات خانوادگی برحسب متغیر ناحیه و تاثیر رعایت علایق دانش آموزان برحسب متغیر چندمین فرزند خانواده (برتری فرزند دوم و اول)، تفاوت معنادار وجود داشته است.

پانتومیم به عنوان یک نمایش بی کلام با حرکات اغراق آمیز قدمتی دیرینه دارد. رمزگرایی یکی از شیوه های اجرا در این نمایش است. شروع پانتومیم و ارتباط اولیه با مخاطب بسیار مهم است و نحوه اجرا نسبت به داستان دارای ارزش بیشتری است که می تواند همه چیز را تحت الشعاع خود قرار دهد. پژوهش حاضر با عنوان ساختارشناسی تحلیلی پانتومیم با روش توصیفی – تحلیلی علاوه بر اینکه به بررسی و مطالعه ساختاری پانتومیم می پردازد، به ارائه معانی و مفاهیم اجزای آن نیز توجه خواهد داشت. در این پژوهش با گردآوری و مطالعه منابع معتبر، برخی مورد استفاده مستقیم و برخی مورد استفاده غیرمستقیم قرار گرفته است. منابعی که مورد استفاده مستقیم قرار گرفت، در بخش منابع و ماخذ درج گردید و منابع غیر مستقیم جهت دریافت ایده و روشن شدن برخی موضوعات مرتبط کمک رسان خوبی بوده است. در ادامه روش کتابخانه ای و تجربی جهت تکمیل و تجمیع بحث بسیار کاربردی بوده است.

بحث حاضر، ابتدا به توضیح مختصری از سوژه و ابژه پرداخته و سپس این تعاریف از منظر ایمانوئل کانت تکمیل گردید. کانت نیز نظریات خویش را با مطالعه آثار دکارت اعمال نموده است بر اساس تلقی دکارت، انسان به مثابه ماشینی است که برخورداری از نفس او را از سایر موجودات ممتاز میسازد. این وجه ممیزه، یعنی نفس، که ذات آن اندیشه است، همان است که در کل تفکر عصر جدید به صورتهای مختلف مورد تأمل قرار گرفته است.