خدابخش حسین بر

توسعه پایدار رکن اساسی برنامه ریزی منطقه ای و شهری محسوب می شود ، با عنایت به این که مرزهای شرقی ایران به دلیل توسعه نیافتگی و فقر منطقه ، آسیب پذیری بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد شایسته است نسبت به شناسایی پتانسیل های توسعه در این مناطق اقدام گردد. هدف از این پژوهش بررسی قابلیت های توسعه شهر مرزی گشت از توابع شهرستان سراوان می باشد.روش تحقیق ،توصیفی و تحلیلی است که به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام شده است .تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق , ENTROPY SHANNON مدل تصمیم گیری چند معیاره VIKOR و همچنین SAW FUZZY انجام شد.در ابتدا با استفاده از روش پیمایش و با توجه به تخصصی بودن موضوع در قالب 100 پرسش نامه رتبه دهی و نسبت به به بررسی 20 مورد از مهمترین قابلیت های توسعه در منطقه مورد مطالعه اقدام شد که نهایتا 4 مورد از مهمترین قابلیت ها با شاخص های تعیین شده توسط 10 نفر از نخبگان منطقه به انتخاب جامعه نمونه مورد بررسی و امتیاز دهی مجدد قرار گرفت. نتایج به دست آمده از روش SAW FUZZY نشان داد ایجاد امنیت مرزی از طریق واگذاری مرز به افراد بومی با امتیاز قطعی نهایی 1/1، ایجاد اشتغال و درآمد از طریق مرز یا تجارت مرزی با امتیاز قطعی و نهایی 006/1، کشاورزی و صنایع وابسته با امتیاز قطعی و نهایی 716/0 و توسعه بهره برداری از معادن و صنایع وابسته با امتیاز قطعی و نهایی 715/0 مهمترین قابلیت های توسعه منطقه مرزی گشت محسوب می گردند.بنابراین با ایجاد امنیت مرزی در وهله اول و سپس ایجاد تجارت مرزی ، رونق کشاورزی و صنایع وابسته و همچنین بهره برداری از معادن منطقه می توان به توسعه و پیشرفت دست یافت.

بهره برداری صحیح و مدبرانه از منابع و قابلیت های منطقه ای در جهت مقابله با چالش ها و محدودیت ها مهمترین اصل آمایش سرزمین می باشد. ضرورت دارد مولفه های تاثیرگذار بر توسعه پایدار شهرهای مرزی شناسایی و در برنامه ریزی های شهری و منطقه ای مورد تاکید قرار گیرند. در همین راستا در پژوهش حاضر، تاثیر امنیت پایدار و عوامل مرتبط مرزی بر توسعه پایدار شهری از دیدگاه کارشناسان در منطقه مرزی گشت بررسی شده است. گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجام و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی و استنباطی از نرم افزارهای ((GIS,SPSS,EXEL,GOOGLE EARTH,EXPERT CHOICE تکنیک ها و مدل های آلفای کرونباخ ، معادلات ساختاری یا لیزرل (Lisrel) و برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون معتبر کمولموگروف- اسمیرنوف و برای بررسی سطح معنی داری فرضیات از آزمون تی استفاده شده است. سطح معنی داری برای فرضیات در پرسشنامه از 0.05 کوچکتر و میانگین هم از 3 بزرگتر است لذا امنیت پایدار مناطق مرزی می تواند موجب تحقق توسعه پایدار شهرهای مرزی (شهر گشت )گردد.