محمدسعید نصر اصفهانی

تبدل در لغت به دگرگونی و تغییر عمیق و در روان شناسی دین به معنای تحول در افکار، باورها و الگوهایی است که تغییراتی وسیع را در زندگی رقم می زند. تبدل در روان شناسی دین ازجمله مهم ترین موضوعات مورد پژوهش در یک قرن اخیر بوده است، به گونه ای که از یافته های آن مطالعات به منظور پیشبرد مقاصد و اهداف دینی برای ترویج آن ادیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. با وجود این تحقیقات براساس آموزه های اسلامی در این پیشینه گسترده تبدل، انجام نشده است. هدف این تحقیق بررسی و تبیین علل روان شناختی در گروش به دین اسلام است. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. منابع عمومی و اختصاصی مرتبط با تحقیق، بعد از شناسایی، بررسی و مطالعه و با استخراج نکات، درصدد تبیین عوامل روان شناختی در تبدل به دین اسلام خواهیم بود. با مراجعه به منابع مکتوب اندیشمندان اسلامی، به بررسی شواهد، ادله و تحلیل آنها خواهیم پرداخت. با بررسی منابع اسلامی، 14 عامل روان شناختی، شامل سه دسته عوامل مؤثر در فرایند نوکیشی که عبارتند از: ویژگی های شخص گرونده، دعوت کننده و دین اسلام، به دست آمد.

رضایت از زندگی تأثیر بسزایی در افزایش بهزیستی روانی و پیشگیری از آسیب های روانی دارد. هدف این پژوهش بررسی نقش عوامل شخصیتی و جنسیت در رابطه بین جهت گیری دینی و رضایت از زندگی بود. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان و طلاب ساکن شهر قم بود. بدین منظور 794 نفر از دانشجویان و طلاب به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسش نامه های رضایت از زندگی (دینر، 1985)، جهت گیری دینی (هیل، 1999) و شخصیت (گلدبرگ، 1999) را تکمیل کردند. در تحلیل داده ها از روش همبستگی مرتبه صفر، همبستگی مرتبه یک (تفکیکی)، Z فیشر، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که جنسیت و عوامل شخصیتی رابطه جهت گیری درونی و رضایت از زندگی را تعدیل می کند. در طلاب، رضایت از زندگی با جهت گیری دینی کل و زیرمقیاس های جهت گیری دینی بیرونی اجتماعی و فردی رابطه مثبت و معنادار دارد، درحالی که در دانشجویان و همچنین طلاب دانشجو، فقط جهت گیری دینی بیرونی اجتماعی با رضایت از زندگی رابطه مثبت و معنادار دارد.