علیرضا راجبی

هدف: وجود شاخص های مناسب برای انتخاب و بکارگماری مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی زمینه را برای اجرای آموزش هایی باکیفیت برای کارکنان این سازمان ها فراهم می سازد. بنابراین، شناسایی شایستگی های مدیران آموزشی و طراحی مدل مناسب در این زمینه بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات از نوع آمیخته کیفی-کمّی است. برای جمع آوری داده ها در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده گردید و با استفاده از روش کدگذاری باز، تمامی عبارت های کلیدی مرتبط استخراج شدند و به شکل یک پرسشنامه درآمدند. در بخش کمّی، از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. در این مرحله، پرسشنامه در نمونه آماری 203 نفر از کادر حوزه منابع انسانی دستگاه های اجرایی، که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند، اجرا و داده های کمّی پژوهش گردآوری شد. یافته ها: شایستگی های استخراج شده برای مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی در سه مولفه اصلی شایستگی های فنی-تخصصی (مهارت ارزیابی اثربخشی آموزشی، مهارت برنامه ریزی آموزشی، مهارت اجرای آموزش)، شایستگی های عمومی (شایستگی های شخصیتی-اخلاقی)، و شایستگی های مدیریتی (مهارت های ارتباطی، آینده نگری، مسئولیت پذیری، تفکر تحلیلی، انعطاف پذیری، تفکر خلاق، هدف گرایی، تفکر راهبردی، تیم سازی) دسته بندی شدند. ارزش/ اصالت: پژوهش حاضر می کوشد با ارائه مدل شایستگی های مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی، مقداری از شکاف مبانی نظری را در این زمینه پر کند. یافته های این پژوهش با مدلسازی شایستگی های مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی، حوزه دانشی جدیدی را در ادبیات موضوع مطرح می کند که می تواند در غنی تر شدن ادبیات تعیین کننده باشد.

هدف از مطالعه حاضر، طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه مدل شایستگی های مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی بوده که در دو فاز طراحی و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه در سال 1398 انجام شد. برای بررسی روایی محتوایی از ضرایب CVR و CVI استفاده شد. با توجه به CVRهای به دست آمده، از 115 شاخص مطرح شده، 21 مورد حذف و 94 مورد برای ادامه مطالعه انتخاب شد. همچنین با کمک روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و شاخص همبستگی درون خوشه ای، پایایی آن تعیین شد. در مطالعه حاضر، شاخص روایی محتوا برابر 736/0 به دست آمد که عددی قابل قبول برای این پرسشنامه می باشد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ نیز 979/0 شد. شاخص همبستگی درون خوشه ای هم برابر 997/0 به دست آمد که نشان دهنده ثبات پایایی و قابلیت تکرارپذیری بالای پرسشنامه است. بر اساس نتایج بدست آمده پرسشنامه 94 شاخص تأیید شده در سه بعد اصلی مرتبط با شایستگی های فنی–تخصصی (شامل ابعاد فرعی مهارت های: نیازسنجی آموزشی، برنامه ریزی آموزشی، اجرای آموزش، ارزیابی اثربخشی آموزش، رهبری آموزشی و توانایی مدیریت دانش)، شایستگی های عمومی (شامل ابعاد فرعی شایستگی های: فردی، شخصیتی و اخلاقی و هوش) و شایستگی های مدیریتی شامل(ابعاد فرعی: تعهدسازمانی، هدف گرایی، مسئولیت پذیری، تیم سازی، مهارت های ارتباطی، تفکر تحلیلی، تفکر استراتژیک، انعطاف پذیری، آینده نگری، تفکر خلاق و تفکر سیستمی) تقسیم بندی شد. که همه آنها از روایی و پایایی مناسبی برای بررسی شایستگی های مدیران آموزشی دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی برخوردار می باشد