مائده عطایی

پژوهش حاضر با هدف تعیین و طبقه بندی شایستگی های عمومی و اختصاصی شغلی بازرسان مراکز دولتی انجام شد. روش پژوهش باتوجه به هدف، کاربردی از نوع تحلیل محتواست. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان و مدیران اداره بازرسی استان همدان، مدیران بالادست اداره بازرسی و ادارات و سازمان هایی که بازرسان استانداری به آنها سرکشی می کردند، شامل شد. روش نمونه گیری، هدف مند و 35 نفر از کارشناسان مربوطه مورد مصاحبه قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات، از شرح وظایف این شغل نیز برای شناسایی مهم ترین شایستگی های شغلی کارکنان موردنظر سود برده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. براساس یافته های پژوهش مفاهیم استخراج شده، در چهار مقوله دانش عمومی (5 طبقه)، دانش تخصصی (2 طبقه)، مهارت (4 طبقه) و ویژگی های شخصیتی (9 طبقه) سازماندهی شدند  که سه طبقه نخست به عنوان شایستگی های عمومی و طبقه چهارم به عنوان شایستگی های اختصاصی دسته بندی شدند. بنابراین، می توان در انتخاب افراد و بررسی های نظارتی به صورت تخصصی تر برخورد کرد تا عدالت و پیشرفت توأم باهم حاصل شود.

با توجه به وابستگی سازمانها به نیروی کار و با توجه به این حقیقت که گزینش کارکنان بیشتر از راه آزمونهای علمی انجام میشود، نبودن توجه به ویژگیهای شخصیتی کارکنان، به ضعف بنیادین سازمانها تبدیل شده است. از مهمترین ویژگیهای شخصیتی کارمندان در پیشبرد اهداف سازمانها، مردمداری است. مردمداری مؤلفههای گوناگونی دارد که ضروری است، ابزار استاندارد لازم برای بررسی این ابعاد در دسترس سازمانها و مؤسسات قرار گیرد. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر ساخت و هنجاریابی آزمون مردمداری در کارکنان بانک مسکن بود. برای دستیابی به این هدف آزمونی با 22 گویه ساخته شد. برای شناسایی مشکلات، این آزمون به گروهی از روانشناسان و متخصصان داده شد که پس از ارزیابی دادهها، دو گویه ضعیف آزمون حذف شدند. سپس آزمون بهطور آزمایشی بر روی 50 نفر اجرا و برخی از گویهها تغییر یافتند و آزمون پایانی ساخته شد. نوع پژوهش توصیفی – پیمایشی و آزمودنیهای پایانی 1176 نفر از کارمندان بانک مسکن کشور بودند که 200 نفر از آنها علاوهبر آزمون مردمداری به آزمون ملاکی خدمترسانی (رشید، 1391) نیز پاسخ دادند. یافتهها نشان دادند که آزمون مردمداری ساخته شده سه عامل مسئولیتپذیری، همدلی و برونگرایی را میسنجد. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 85/0 به دست آمد. همچنین این آزمون همبستگی بالایی با آزمون خدمترسانی نشان داد (76/0). با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده پرسشنامه اندازهگیری مردمداری ابزاری مناسب به شمار میرود.