معصومه صیادی

اختلال شخصیت مرزی یکی از مشکلات پیچیده مربوط به حیطه سلامت روان است که با مشخصه هایی چون هیجانات منفی شدید، اختلال هویت، رفتارهای تکانش گرانه و ناپایداری در روابط بین فردی شناخته می شود. اقدامات درمانی متعددی با توجه به سبب شناسی این اختلال مورد استفاده قرارگرفته و از بین این درمان ها، رفتاردرمانی دیالکتیکی که توسط مارشا لینهان در سال ۱۹۹۳ مطرح شده است باعث بهبودی زیادی شده است. این درمان جزو درمان های شناختی رفتاری بوده و بی ثباتی عاطفی و تکانشگری را هدف قرار داده است. روش پژوهش حاضر از نوع مروری است و دربرگیرنده مقالات و مطالعات کاربردی درزمینه ٔ رفتاردرمانی دیالکتیکی برای اختلال شخصیت مرزی است. بر اساس مبانی نظری و پژوهشی می توان گفت که رفتاردرمانی دیالکتیکی یک مداخله امیدبخش برای درمان اختلال شخصیت مرزی است؛ بااین حال برای کارایی بیشتر، به کارگیری این روش درمان بر روی جمعیت بزرگ تر دارای اختلال شخصیت مرزی و سایر اختلالات شخصیت، با دوره های پیگیری طولانی تر توصیه می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عواطف و باورهای فراشناختی در پیش بینی رفتارهای خودآسیب رسان جوانان بود. در قالب یک طرح توصیفی از نوع همبستگی تعداد 160 شرکت کننده با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان خوابگاهی دانشگاه الزهرا و دانشگاه تهران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنام ه فراشناخت ، مقیاس تجربه مثبت و منفی و پرسشنامه آسیب به خود بود. برای تحلیل نتایج پژوهش حاضر از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد بین عاطفه مثبت با رفتارهای خودآسیبی رابطه منفی معنادار وجود داشت و بین عاطفه منفی، کنترل ناپذیری و خطرناک بودن افکار و همچنین اعتماد شناختی با رفتارهای خودآسیبی رابطه مثبت معنادار وجود داشت. در ادامه نتایج رگرسیون نشان داد متغیرهای پیش بین پژوهش حاضر توانستند 1/22 درصد از تغییرات ایجاد شده در متغیر رفتارهای خود آسیبی را تبیین کنند که در این میان، مؤلفه عاطفه مثبت و باور فراشناختی کنترل ناپذیری و خطرناک بودن افکار به ترتیب بالاترین اهمیت را در پیش بینی متغیر رفتارهای خود آسیبی داشتند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت کاهش تجارب هیجانی خوشایند و عدم مواجهه سازگار با تجارب هیجانی ناخوشایند می تواند افرادی را که باورهای فراشناختی ناسازگار دارند، به سمت رفتارهای خودآسیب رسان سوق دهد.

زمینه : ناباروری در سراسر جهان و در همه فرهنگ ها به عنوان یک تجربه تنش آور، بحرانی و تهدیدکننده ثبات فردی، زناشویی، خانوادگی و اجتماعی شناخته شده است. اما مسئله اصلی اینست، آیا زوج درمانگری هیجان مدار بر حمایت اجتماعی ادراک شده و احساس تنهایی زوجین نابارور تأثیر دارد؟ هدف: اثربخشی زوج درمانگری هیجان مدار بر حمایت اجتماعی ادراک شده و احساس تنهایی در زوجین نابارور بود. روش : پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری را زوج های نابارور مراجعه کننده به مراکز خصوصی زنان و نازایی شهر قم در نیمه دوم سال 1394 و نیمه اول سال 1395 تشکیل دادند. 30 زوج به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون (15 زوج) و گواه (15 زوج) جایگزین شدند. ابزار پژوهش عبارتند از، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده چندبعدی (زیمت، داهلم، زیمت و فارلی، 1988)، مقیاس احساس تنهایی اجتماعی عاطفی برای بزرگسالان (دیتوماس، برنن و بست، 2004) و برنامه آموزش زوج جانسون (2004). تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل کوواریانس چند متغیری انجام شد . یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که زوج درمانگری هیجان مدار باعث افزایش معنادار میانگین نمرات پس آزمون متغیر حمایت اجتماعی ادراک شده و خرده مقیاس های آن (حمایت دوستان، حمایت خانواده و حمایت افراد خاص) در گروه آزمون گردید (0/05 P< ). همچنین نتایج بیانگر آن بود که میانگین نمرات پس آزمون متغیر احساس تنهایی و خرده مقیاس های آن (تنهایی رمانتیک، تنهایی خانوادگی و تنهایی اجتماعی) در گروه آزمون و گواه تفاوت معناداری با یکدیگر داشتند (0/05 P< ). نتیجه گیری : آموزش مبتنی بر زوج درمانگری هیجان مدار باعث بهبود حمایت اجتماعی ادراک شده در زوجین گردید و احساس تنهایی آنان را کاهش داد.