علیرضا سلامی

بیع شرط و حق استرداد نهادهایی هستند که آثار مختلف و مشترکی در معاملات داشته و البته در برخی موارد ماهیت و مبانی مشترکی نیز دارا هستند به طوری که در حقوق ثبت ایران این دو در مفهومی واحد به کار رفته اند و مطابق ماده ۳۳ و ۳۴ قانون ثبت اسناد و املاک، این نوع بیع در زمره احکام رهن شناخته شده و جزو اسناد وثیقه است؛ اما مطالعات مختلفی که در زمینه موضوع صورت گرفته، بیانگر آن است که معامله با حق استرداد با احکام رهن تفاوت های اساسی دارد و تنها در برخی اعمال و افعال شباهت دارند. پذیرش چنین بیعی در حقوق ایران مقبول افتاده است لکن به نظر می رسد با توجه به عموم و خصوص مطلق بودن مفهوم معامله با حق استرداد و بیع شرط و اینکه بیع شرط یکی از اقسام حق استرداد است، یکسان دانستن مفهوم آن دو صحیح نباشد. بر خلاف حقوق ایران که بر مبنای فقه امامیه است در حقوق مصر این موضوع بر مبنای فقه حنفی می باشد، پس از مدتی این نوع نهادها از قوانین، به دلیل اینکه مبنای آن بر خلاف شرع مقدس اسلام دانسته شد، حذف و باطل اعلام گردید. تفاوت در مبنا و آثار و تشابه در موضوع و شرایط از عمده تفاوت ها و تشابهات دو حقوق ایران و مصر است. نظر اکثر حقوقدانان مصری بر آن بود که چون مشتری مالک مبیع نمی شود، می بایست آن را رد نماید و بایع بدون رعایت مدت حق استرداد حق مطالبه مبیع را دارد. البته تنها تعهدات در باب التزام مطرح است تا خلأ  قانونی پر شود. هدف مقاله پیش رو بررسی مبانی حاکم بر معامله با حق استرداد و بیع شرط در فقه به روش تحلیلی _توصیفی با تطبیق قوانین ایران و مصر است تا نتایج حاصل از تفاوت نگاه این دو نظام حقوقی ما را در طراحی ایده ای جدید برای پرکردن خلأهای قانونی یاری رساند.

در دنیای کنونی، صنعت خودرو در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، لوکوموتیو بخش صنایع محسوب می گردد و تولید آن نشانه رشد و هویت ملی است. پژوهش حاضر با هدف شناسائی و رتبه بندی مشکلات و موانع صادرات خودرو ایران انجام گرفته است. در این پژوهش، وضعیت صنعت خودرو کشور از حیث صادرات خودرو به بازارهای جهانی، بر پایه مدل «الماس مزیت رقابت ملی» مایکل پورتر، مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته ها و نتایج این تحقیق، آگاهی ما را نسبت به اهمیت و اولویت مشکلات پیش روی صادرات خودرو افزایش داده، عواملی را که به عنوان مشکل و مانع در امر صادرات خودرو ایران به بازارهای خارجی مطرح هستند شناسائی نموده و ترتیب اهمیت این عوامل را از حیث میزان اثرگذاری بر روند صادرات خودروی ایران مشخص می نماید. در پایان، پیشنهادها و راهکارهایی برای بهبود و ارتقاء وضعیت رقابتی صنعت خودرو ایران و فائق آمدن بر مشکلات و موانع صادرات خودرو ارائه گردیده است.