ملیحه امیدوار

     گردشگری سلامت می تواند به توسعه ی پایدار و پویایی اقتصاد کشور کمک کند؛ زیرا این صنعت، راهبرد ملی در راستای افزایش درآمد کشور و نیز بازوی امنیت ملی است اما کم کم از سال 1383 به بعد توریسم سلامت به طور مستقل در ایران مورد توجه بیشتری قرار گرفت که متاسفانه هنوز هم رشد چشمگیری نداشته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی اکوتوریسم گردشگری سلامت می باشد. جامعه آماری 56 نفر از مدیران و کارشناسان در حوزه گردشگری سلامت خراسان جنوبی می باشند. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، از سرشماری استفاده شد. پژوهش حاضر از نظر جهت گیری، یک تحقیق کاربردی است که به روش آمیخته (کیفی-کمی) و با استفاده از تکنیک فراترکیب انجام شد و از نظر استراتژی پژوهش، از نوع پیمایشی است. بدین منظور پس از تأیید روایی (روایی محتوایی و تاییدی) و پایایی (آلفای کرونباخ و پایایی مرکب)؛ و در قسمت دلفی (ضریب هماهنگی کندال، مقدار توافق کاپا) پرسشنامه بین جامعه هدف توزیع گردید. با توجه به یافته های پژوهش، مهم ترین تا کم اهمیت ترین مولفه ها در جذب گردشگران درمانی در خراسان جنوبی از نظر پاسخگویان: اعتبار بیمارستان، هزینه ها، کیفیت درمان، آموزش کادر درمان، فضای سیاسی، سیاست های نظارتی، زیرساخت ها و موقعیت بیمارستان و موقعیت اقتصادی بود. مهم ترین مشکل، فقدان مراحل درمانی شفاف و سیستم حمایتی بیان شد. در مطالعات مشابه، مهمترین انگیزه سفر درمانی را پایین بودن هزینه درمان در کشور مقصد شناسایی کرده اند و برای تصمیم گیری در خصوص مقصد نیز به شرایط سیاسی، اقتصادی، قوانین و استانداردها، همچنین اعتبار مراکز درمانی به عنوان عوامل اثر گذار اشاره شده است. این پژوهش ابعاد توسعه گردشگری درمانی در سطح کلان و خرد را، هم به جهت وضعیت کنونی و هم اولویت ها از دیدگاه فعالان گردشگری درمانی بررسی نمود. توسعه گردشگری درمانی نیازمند نگاهی جامع است که با هماهنگی میان سازمان های مرتبط و تدوین و اجرای راهبردهای کلان و خرد محقق خواهد شد.

هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو پردازی شاخص های ترکیبی اقتصاد دانش بنیان بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و سناریو پردازی است. ابتدا به شناسایی و تحلیل عوامل پیشران کلیدی پرداخته و سپس سناریوهای عمده پیش روی اقتصاد دانش بنیان در ایران تدوین شد. چارچوب نظری این تحقیق، پارادایم هنجاری و برنامه ریزی با رویکرد وفادارانه به اسناد بالادستی است. افق زمانی تحقیق حاضر سال 1404 هجری شمسی است. داده های اولیه تحقیق با استفاده از پیشینه های تحقیق و پرسش نامه از محققان ملی و بین المللی جمع آوری و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و نمودار MIC MAC تجزیه وتحلیل شده اند. درنهایت نتایج حاصل از به کارگیری روش تحلیل تأثیرات متقاطع حاکی از آن بود که 14 عامل کلیدی از میان عوامل 32 گانه شناسایی شده بیشترین تأثیر را بر آینده اقتصاد دانش بنیان خواهد داشت. این عوامل به عنوان عوامل پایه ی اصلی در سناریونویسی مورد استفاده قرار گرفت. شاخص های صنایع دانش بنیان شامل: 1-سهم صادرات فناوری پیشرفته از تولیدات صنعتی، 2-تعداد مارک ها و برندهای تجاری ثبت شده، 3-سهم صادرات محصولات فناوری اطلاعات از کل صادرات کالا و خدمات و 4-هزینه های لیسانسی و رویالتی) مهم ترین عوامل کلیدی شناسایی شده بودند.

جهت گیری های اخیر نظام آموزش عالی در کشورهای مختلف نشان می دهد که راهبرد حرکت به سوی دانشگاه های نسل سوم و چهارم باهدف تحقق دانشگاه کارآفرین و تأکید بر مدیریت دانش، به طور ویژه در دستور کار دانشگاه ها قرارگرفته است. با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر باهدف ارائه الگوی چابکی در دانشگاه کارآفرین با رویکرد مدیریت دانش انجام شده است. پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی و با رویکرد کیفی نظریه برخاسته از داده ها انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید دانشگاهی صاحب نظر و خبرگانِ فعال در حوزه ی مدیریت منابع انسانی، کارآفرینی و مدیریت دانش می باشند. انتخاب افراد نمونه تا رسیدن به اشباع نظری از طریق نمونه گیری هدفمند گلوله برفی انجام گردید و درنهایت، نمونه پژوهش 25 نفری موردمطالعه قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات از مطلعان کلیدی، با روش مصاحبه اکتشافی و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری نظری انجام شده است. الگوی به دست آمده نشان می دهد، مقوله ی اصلی که به پیامدهای چابکی در دانشگاه کارآفرین منجر می شود، شامل قابلیت های چابکی موردنیاز دانشگاه کارآفرین جهت غنی سازی، رضایت مشتریان و ارائه راه حل به آن هاست که می توان از طریق محرک های چابکی و توانمند سازهای چابکی شاهد چابکی در دانشگاه کارآفرین با رویکرد مدیرت دانش بود.

امروزه توجه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بیش از پیش بر مسائل زیست محیطی و توسعه متمرکز شده است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی استقرار مدیریت منابع انسانی سبز در اکوسیستم کارآفرینی است. این پژوهش از نظر هدف در حوزه تحقیقات توسعه ای قرار می گیرد و از آنجا که به توصیف متغیرها و روابط بین آنها، شناخت وضعیت موجود و در نهایت ارائه الگوی استقرار می پردازد، از لحاظ روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان مرتبط با موضوع می باشد که به منظور رسیدن به اجماع نظری تعداد 27 نفر با روش مصاحبه مورد مطالعه قرار گرفتند و اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی و استخراج عوامل تأثیرگذار بر مدیریت منابع انسانی و عوامل تأثیرپذیر از آن، از روش تجزیه و تحلیل مضمون (تحلیل تم) استفاده شد. برای شناسایی روابط بین متغیرها و استقرار منابع انسانی سبز در اکوسیستم کارآفرینی، از مدل سازی ساختاری- تفسیری استفاده شده است. یافته های پژوهش شامل تشریح الگوی مدیریت منابع انسانی سبز در اکوسیستم کارآفرینی و تحلیل نتایج نفوذ- همبستگی است. مدل موجود، الگویی برای کسب وکارهای مختلف با هدف استقرار مدیریت منابع انسانی سبز در اکوسیستم کارآفرینی است. یافته های پژوهش نشان دهنده 18 بعد برای الگوی استقرار مدیریت منابع انسانی سبز است. نتایج پژوهش حاکی از تأثیرگذاری مدیریت منابع انسانی سبز بر اکوسیستم کارآفرینی، تفکر سبز، توسعه پایدار و در نهایت جهانی شدن دارد.

امروزه با توجه به تغییرات سریع محیط ی و عدم اطمینان حاصل از آن، ضرورت برنامه ریزی استراتژیک و آینده پژوهی برای مقابله با تغییرات احتمالی آتی، بیش از پیش آشکار می گردد. در این راستا پژوهش حاضر می کوشد با استفاده از دو روش آینده نگاری یعنی تحلیل اثرات متقاطع و سناریو پردازی ابتدا به شناسایی و تحلیل عوامل پیشران کلیدی پردازد، سپس سناریوهای عمده پیش روی دانشگاه کارآفرین را تدوین کند. چارچوب نظری این تحقیق، پارادایم هنجاری و برنامه ریزی با رویکرد وفادارانه به اسناد بالادستی است. افق زمانی تحقیق حاضر سال1404 هجری شمسی است. داده های اولیه تحقیق با استفاده از مصاحبه های نیمه باز و دلفی از خبرگان دانشگاهی حوزه کارآفرینی جمع آوری و با استفاده از نرم افزار MicMac تجزیه و تحلیل شده اند. در نهایت نتایج حاصل از به کارگیری روش تحلیل تأثیرات متقاطع حاکی از آن بود که 14 عامل کلیدی از میان عوامل 25 گانه شناسایی شده در مرحله مصاحبه، بیشترین تأثیر را بر آینده دانشگاه کارآفرین دارد. این عوامل به عنوان عوامل پایه در سناریو نویسی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس ایده سناریو نویسی،59 وضعیت ممکن و محتمل در آینده دانشگاه کارآفرین تعریف گردید و با تشکیل ماتریس59×59 با استفاده از قابلیت های    نرم افزار سناریو ویزارد، 5 سناریو با احتمال وقوع بسیار بالا، 19 سناریو با احتمال وقوع متوسط به بالا و 291 سناریو با احتمال وقوع پایین و ضعیف، استخراج شد که در این مقاله 5 سناریوی بسیار قوی و 19 سناریو با احتمال وقوع متوسط به بالا مورد تحلیل قرار گرفته است.