ناهید یساول

هدف پژوهش حاضر بررسی مؤلفه های منتورینگ همتا برای معلمان است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن مرور سیستماتیک براساس مدل رایت و همکاران(2007) است. جامعه پژوهش، متشکل از 623 مقاله درباره مؤلفه های منتورینگ همتا برای معلمان است که بین سال های 2014 تا 2023 میلادی در مجلات علمی معتبر ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 30 مقاله است که به صورت هدفمند جمع آوری و براساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، مؤلفه های منتورینگ همتا برای معلمان در 6 بُعد و 18عامل طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل بُعد مؤلفه های فردی-شخصیتی(مشتمل بر عوامل؛ شخصی سازی، مدیریت فرآیند، انگیزش و علاقه و ویژگی شناختی)، بُعد اجتماعی-فرهنگی(مشتمل بر عوامل؛ توجه به فرهنگ یادگیری، ایجاد اجتماعات حرفه ای و هم کنشی مؤثر)، بُعد سازمانی(مشتمل بر عوامل؛ حمایت و پشتیبانی) و بعد مؤلفه های مشاوره ای(مشتمل بر عوامل؛ مهارت های ارتباطی، اخلاق مداری و نظارت بالینی)، مؤلفه های آموزشی (مشتمل بر عواملی چون؛ تخصص محوری، یادگیری مشارکتی، آموزش اصیل و فناوری آموزشی) و مؤلفه های پژوهشی (مشتمل بر عواملی چون؛ مهارت های پژوهشی و تلفیق نظریه و عمل) است.

این مقاله با هدف آسیب شناسی فرهنگ در آموزش عالی با تحلیل مطالعات در داخل کشور انجام شده است. این پژوهش کیفی و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مقاله های تدوین شده در خصوص فرهنگ دانشگاهی بود بدین منظورکلیدواژه های آسیب شناسی فرهنگ، دانشگاه و فرهنگ دانشگاهی در پایگاه های نورمکس و تحقیقات علوم انسانی و مرورگر گوگل جستجو شد و از بین آنها 8 مقاله که با موضوع پژوهش مرتبط بود شناسایی گردید و به عنوان نمونه انتخاب گردید. مقاله ها مطالعه و تحلیل محتوا شد مقوله ها و گزاره های بدست آمده به عنوان آسیب های فرهنگ دانشگاهی شناسایی شد. نتایج بدست آمده نشان داد که آسیب های مربوط به چالش های مدیریت دانشگاه؛ علمی و نظریه پردازی؛ نظارت و ارزیابی؛ مشارکت نخبگان؛ تعدد کانون های قدرت و تصمیم گیری؛ عدم آزادی آکادمیک؛ مدیریت سیاسی و رابطه ای؛ سیاستگذاری غیراصولی در آموزش عالی؛ افول هنجارهای اخلاقی در جامعه؛ کاهش پایبندی به هنجارهای علمی، منفعت طلبی، بداخلاقی و بی هنجاری علمی؛ تعامل ضعیف دانشجویان با یکدیگر،اساتید و با دانشگاه؛ فقدان مهارت های کارگروهی و فردگرایی؛ احساس هویت رشته ای پایین و... بوده است. از نتایج این تحقیق می توان برای سیاستگذاری آموزش عالی در زمینه برطرف کردن آسیب های فرهنگ دانشگاهی استفاده نمود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و ادراک توانمندسازی آموزگاران منطقه تبادکان مشهد در سال تحصیلی 1397-1398 انجام گرفته است. این تحقیق از نظر ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی منطقه تبادکان مشهد به تعداد 814 (373 زن، 441 مرد) نفر است. نمونه با استفاده از جدول کرجسی – مورگان شامل 265 (121 زن و 144 مرد) نفر آموزگار مقطع ابتدایی به روش تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل، پرسشنامه های فرهنگ سازمانی دنیسون (2000) و توانمندسازی اسپریدزر (1995) می باشد. داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه به کمک نرم افزار آماری 22 spss تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین فرهنگ سازمانى با اداراک توانمندسازی رابطه معناداری وجود دارد (0.01p< و 0.212r=)؛ یعنی با ارتقاء فرهنگ سازمانی آموزگاران احساس شایستگی و استقلال و اعتماد آنها را افزیش می یابد و بین فرهنگ سازمانی و اداراک توانمند سازمانی آموزگاران به لحاظ جنسیت، میزان تحصیلات و سابقه خدمت تفاوت وجود دارد جنسیت و میزان تحصیلات و سابقه شغلی تفاوتی در ارتقاء یا کاهش فرهنگ سازمانی و توانمندسازی اموزگاران ندارد.

هدف اصلی این تحقیق ارزیابی آموزش وپرورش شهر مشهد بر اساس سرمایه فکری کارکنان با استفاده از تحلیل اهمیت-عملکرد (IPA) است. از این رو ابتدا با مطالعه مبانی نظری، 33 مؤلفه در قالب 4 بُعد شناسایی شد و در اختیار متخصصان سازمان قرار گرفت. برای غربال مؤلفه ها از شاخص CVR استفاده شد. بر این اساس، 10 مؤلفه در قالب 3 بُعد انتخاب شدند. سپس این مؤلفه ها در قالب پرسشنامه مخصوص تکنیک IPA در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. مؤلفه ها در چهار ربع نمودار IPA قرار گرفتند. در ربع اول مؤلفه های «رضایت کارکنان»، «سیستم ها و برنامه ها»، «فرهنگ سازمانی»، «یادگیری سازمانی» و «توسعه زیرساخت ها» قرار گرفتند. اینها مؤلفه هایی هستند که اهمیت زیادی برای پاسخ دهندگان دارند اما سازمان در این مؤلفه ها عملکرد ضعیفی دارد. در ربع دوم مؤلفه «فرآیندها و ساختارها» قرار گرفته است که هم برای پاسخ دهندگان اهمیت بالایی دارد و هم سازمان در این حوزه عملکرد خوبی دارد. در ربع سوم مؤلفه «توسعه شبکه های تحقیق وتوسعه» گرفته است که هم برای پاسخ دهندگان اهمیت پایینی دارد و هم سازمان در این حوزه عملکرد ضعیفی دارد. در ربع چهارم مؤلفه های «تجربه و تخصص»، «تعهد» و «سرمایه فنی» قرار دارند که از نظر پاسخ دهندگان اهمیت پایینی دارند، اما سازمان عملکرد بالایی در این مؤلفه ها دارد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که «سیستم ها و برنامه ها» مهمترین مؤلفه ای است که برای نمونه آماری اهمیت دارد اما عملکرد سازمان در آن ضعیف است و باید در اولویت برنامه ریزی ها قرار بگیرد.