عاطفه کابلی

روسپی ها در سراسر جهان براساس ویژگی های مختلف، طبقه بندی می شوند. این طبقه بندی کمک می کند تا شناخت بهتری از وضعیت روسپیان در هر جامعه ای به وجود آید. این پژوهش با هدف کشف، شناسایی و توصیف دقیق از الگوهای روسپیگری در مشهد انجام شده است که با رویکرد کیفی و با روش نمونه ایده آل وبری، به گونه شناسی و تیپ بندی روسپیگری اقدام شد. برای این مهم، مصاحبه های عمیقی با روسپیان انجام و زیست آنها واکاوی شد و از خلال شباهت ها و تفاوت ها در برخی مؤلفه ها، سعی شد تا تیپ های روسپیگری نمایان شود. مورد مطالعه، تمامی زنان روسپی شهر مشهدند که با توجه به اصول حاکم بر روش نمونه گیری در پژوهش های کیفی، تعدادی از آنان به صورت هدفمند و با بیشترین تفاوت انتخاب شدند و از آنها مصاحبه شد. فرایند مصاحبه تا رسیدن به اشباع داده ها ادامه داشت و درنهایت با 27 نفر مصاحبه شد. الگوهای به دست آمده در این مطالعه، شامل روسپیان بی خانمان، پاتوق ها، خیابانی، صیغه ای، وابسته به خاله یا دایی، مستقل، تک پر، شبکه ای و شوگری اند.

حجاب به عنوان هنجار اجتماعی، یکی از مهم ترین دستورات دینی در حوزه عمومی و جامعه است. این امر دینی در جمهوری اسلامی به عنوان قانون فرض شده است. در سال های اخیر نمونه هایی از کم حجابی در جامعه دیده شده است. این نوشتار، به دنبال آن است تا با استفاده از روش تحقیق رویش نظریه که روشی کیفی محسوب می شود، به دلایل کنش کم حجابی بپردازد. در این راستا، با ۲۹ خانمِ کم حجاب مشهدی مصاحبه صورت گرفته است و پس از فرایند کدگذاری، دو دسته تیپ بندی مربوط به میزان رعایت حجاب شرعی و همچنین نگرش آنان به حجاب به دست آمده است؛ سپس دلایل زنان برای کم حجابی کشف شده است. به صورت کلی، زنان کم حجاب مشهدی در یک فرایند تشدید شونده از تأثیرات اجتماعی و کم اهمیت شدن حجاب در ذهن آنان، حجاب خود را به شکل ناقص رعایت می کردند. آنان عموماً حجاب را فاقد کارکردهای اجتماعی و فردی می دانستند. از طرف دیگر، تلقی شان از جامعه این بود که به سمت کم حجابی می رود، بنابراین در جهت همرنگ شدن با جامعه عمل می کنند.