عباس یوسفی تازه کندی

عباس یوسفی تازه کندی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم- قم

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۵ مورد از کل ۱۵ مورد.
۱.

تحلیل اثربخشی روایات معصومین(ع) بر نظرات تفسیری علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایات تفسیری حجیت سنت نفسیر قرآن به قرآن جایگاه سنت در تفسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۰
یکی از مباحث مهم پیرامون تفسیر «المیزان» نقش و جایگاه روایات است. دیدگاه اثربخشی روایات بر نظرات تفسیری علامه طباطبایی در میان سایر نظرات قابل تأمل است. پژوهش پیرامون این دیدگاه به خاطر جایگاه تفسیر علامه طباطبایی و رفع ابهامات پیرامون این تفسیر و روش قرآن به قرآن ضرورت دارد و از این جهت که این دیدگاه مورد تحلیل قرار گرفته و مبانی و شواهد اثربخشی روایات استخراج شده است دارای نوآوری است. یکسان بودن حقیقت ولایت با قرآن از حیث صدق، عدم افتراق قرآن از عترت، مبیّن قرآن بودن اهل بیت، حجیت سنت و بیانات معصومان، عدم دسترسی به بلندای معارف جز مطهرون، نگارش تفسیر«البیان فی الموافقه بین الحدیث والقرآن» قبل از تفسیر «المیزان»، تدریس و تعلیقه بر احادیث «بحار الأنوار»، نگارش تفاسیر موضوعی بر اساس روایات، هماهنگی نظرات علامه با روایات در تفسیر «المیزان» از مهم ترین مبانی و شواهد اثربخشی روایات بر نظرات تفسیری علامه طباطبایی(ره) است. مبانی و شواهد ارائه شده نشان از اثربخشی مستقیم و با واسطه روایات بر نظرات تفسیری علامه داشته است.
۲.

بررسی دیدگاه عدم دستیابی به مدلول برخی از آیات بدون آگاهی بر سبب نزول (با تکیه بر دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان)(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تفسیر المیزان امکان فهم سبب نزول تفسیر قرآن به قرآن تاثیرپذیری از رویات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹
برخی از صاحب نظران علوم قرآنی بر این باور هستند که در بعضی از آیات قرآن بدون آگاهی بر سبب نزول امکان فهم وجود ندارد. با توجه به اینکه سخن حاضر با دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان که قرآن را در روشنگری و بیان خود نیازمند چیز دیگر نمیداند، مغایرت دارد؛ لذا ضرورت دیده شد، پژوهشی در نحوه تبیین آیات مورد بحث مولفان آثار علوم قرآنی در تفسیر المیزان صورت پذیرد. با توجه به ساختار پژوهش و کمیت آن، به احصای آیاتی پرداخته شد که بیشترین استناد توسط دانشمندان علوم قرآنی درباره بحث حاضر را داشته-اند. نتیجه تحقیق آنکه در تبیین معنای آیات ایشان متکی به ظاهر آیات و روش قرآن به قرآن است. با این وجود در آیاتی که سبب نزول به صورت روایت از معصوم(ع) نقل شده و ملاک احادیث معتبر را دارد، در نظریه تفسیری ایشان نمود دارد، بدین ترتیب که در استنباط مطلبی که آیه به صورت قطع بدان دلالت ندارد، دیدگاهی که روایات بدان اشاره دارند را تقویت میکند و با این بیان میتوان گفت که علامه طباطبایی در بیان آرای تفسیری خود متأثر از روایات معصومان(ع) بوده است و تا جایی که ظاهر آیه بدان دلالت دارد، مورد استناد ایشان قرار گرفته است.
۳.

رهیافت تربیتی در بررسی آیات 14 و 32 سوره مریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن شقاوت عصیان مادر نیکوکاری جری و تطبیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
در قرآن کریم به شباهت های حضرت یحیی(ع) با عیسى(ع) از لحاظ معنای نام، نوع خلقت، اعطای کتاب در کودکی، عدم ازدواج، نبی بودن و جزء صالحان بودن ایشان، اشاره شده است و در این زمینه جملات یکسانی در مورد هر یک از آن دو به کار رفته است؛ ولی تعبیر دو آیه از سوره مریم درباره آن ها مختلف است. در چهاردهمین آیه از این سوره در مورد یحیی(ع) آمده است که نسبت به والدینش جباری عصی نبود و در آیه سی و دوم از عیسی(ع) نقل شده که خداوند او را نسبت به مادرش جباری شقی قرار نداده است. پس از معنا شناسی واژه «عصی» و «شقی» می توان گفت که با توجه به اینکه حضرت عیسی(ع) پدر نداشت، عدم نیکوکاری او نسبت به مادرش عواقب سنگین تری برای او در پی داشت و بدین جهت چنین تعبیری به کار برد، زیرا عیسی(ع) پدری ندارد که در صورت بی مهری او، پشتیبان مادر باشد. با تطبیق آیه با مصادیق جدید، می توان نتیجه گرفت اشخاصی که پدر خویش را از دست داده اند، مسئولیت بیش تری نسبت به مادر خویش دارند.
۴.

جایگاه فاصله فرهنگی بین متن و مفسر در تفسیر قرآن

کلیدواژه‌ها: فرهنگ قرآن مبانی تفسیر فاصله فرهنگی زمانه مفسر پیوند لفظ و معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۵۲۸
توجه به مبانی تفسیر از مسائل مهم در تفسیر قرآن است و نقش مهمی در موجودیت و روش تفسیر و میزان صحت آن دارد. یکی از مبانی مهم تفسیر قرآن که به دلیل فاصله گرفتن از زمان نزول برای مفسر مطرح است و مفسر باید قبل از تفسیر قرآن موضع خود را درباره آن مشخص کند، فاصله فرهنگی بین فرهنگ عصر نزول قرآن و فرهنگ مفسر است. فاصله فرهنگی به معنای تعلق متن و مفسر به فرهنگ خاصی در بستر زمان است. در پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی به این مسئله پرداخته شد و نتیجه آنکه با توجه به ذاتی نبودن پیوند لفظ و معنا و تغییر فرهنگ در بستر زمان، توجه به فاصله فرهنگی در به دست آوردن معنای موضوع له و به تبع آن در کشف مراد جدی مولف نقش دارد و عدم توجه به آن مانع فهم متن است. با پذیرش این اصل به عنوان مبنای تفسیری قواعدی از قبیل توجه به فضای نزول، جو نزول و سبب نزول، عدم دخالت پیش فرض ها در تفسیر، توجه به نظام معنایی قرآن در تفسیر به دست می آید.
۵.

سبک شناسی سوره حُجُرات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بلاغت زبان شناسی سبک سوره حجرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۵۶۷
یکی از مهم ترین جنبه های اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده که قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبان شناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبان شناسی در حوزه های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش های این دانش پی برده و قوانین و شیوه های آن را با دقت مورد بررسی قرار داده و در پی اجرای آن در قرآن کریم به عنوان بلیغ ترین کلام هستند. در راستای این هدف، در این نوشتار به تحلیل سبک شناسانه سوره حجرات پرداخته شده است. در تحلیل سبک شناسانه این سوره به سه سطح زبانی، ادبی و فکری توجه شده است. در سطح زبانی این سوره به نکات آوایی، صرفی و نحوی توجه شده است. در سطح ادبی به مجاز، استعاره، کنایه و طباق پرداخته شده است و در سطح فکری نیز به تصویر پردازی های قرآن در مورد غیبت و همچنین علم خداوند، اشاره شده است.
۶.

گستره روش اکتشافی انبیاء برای انتقال مفاهیم دینی در قرآن و عهدین

کلیدواژه‌ها: قرآن کتب مقدس تبلیغ تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۴۶۹
روش اکتشافی یکی از روش هاى آموزش و انتقال مفاهیم است، که یادگیرنده را محور آموزش قرار داده و ذهن وی را فعال می کند، تا مطالب و حقایق را بهتر درک کند. این پژوهش بر آن است تا روش اکتشافی انبیاء در تعلیم مفاهیم دینی را در قرآن و کتب مقدس مورد بررسی قرار دهد. در روش اکتشافی تعلیم انبیاء، موقعیت و شرایطی فراهم می شود تا مخاطبان انبیاء، خود از طریق آزمایش به پژوهش بپردازند و جواب مسئله را کشف کنند. و به حقیقت دست یابند. گستره این پژوهش شامل موضوعاتی مانند: نفی بت پرستی، نفی الوهیت از غیرخداوند، اثبات معاد، نفی ربوبیت از غیرخداوند، اثبات توحید و معاد است. در این پژوهش هر یک از موضوعات فوق ابتدا از منظر قرآن و سپس کتب مقدس(کتب رسمی و غیر رسمی، آپوکریفا) مورد بررسی قرار گرفت، و روش اکتشافی و شیوه انتقال مفاهیم دینی در آن بیان خواهد شد. در این روش انبیاء عملاً با به کار بردن مقدمات، افعال و حرکات درباره مفهومی، پیام آن را به افراد منتقل می کنند. و آن را به صورت عملی در معرض مخاطبان قرار می دهند. این شیوه یکی از روش های مفید برای انتقال عمیق و مؤثر مفاهیم دینی است.
۷.

زیبایی معقول از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حسن عقلی مصادیق زیبائی مطلق نسبی جمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۹
یکی از مباحث مهم فلسفه و علوم انسانی مبحث زیبایی می باشد که قدمتی دوهزار ساله دارد. از نظر دانشمندان اسلامی و برخی فلاسفه زیبایی منحصر به زیبایی محسوس و فکری نیست بلکه نوعی دیگر از زیبای هست که از آن به «زیبایی معقول یا حسن عقلی» تعبیر می شود که یکی از انواع چهارگانه زیبایی، و از همه آن ها بالاتر می باشد. زیبایی معقول(حسن عقلی) به این معنا است که بعضی از کارها فی حد ذاته زیبا و جمیل است و جاذبه و کشش دارد و ستایش آفرین است و فقط عقل انسان آن را درک می کند و نیروی حس و قوه تخیّل در درک آن زیبایی نقشی ندارند. قرآن کریم به همه انواع زیبایی اشاره کرده است. در این پژوهش به تبیین زیبایی معقول، نسبی یا مطلق بودن زیبائی معقول و مصداق های آن از منظر قرآن خواهیم پرداخت. مهم ترین مصادیق زیبایی معقول در قرآن کریم عبارت اند از زیبایی عفو و اغماض، زیبایی صبر، زیبایی هجرت، و زیبایی ایمان.
۸.

روش آیت الله معرفت در نقد روایات تحریف نما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن آیت الله معرفت روایات تحریف نما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۴۷۷
مهم ترین مستند مدعیان تحریف قرآن ، مجموعه ای از روایات پراکنده است که از مدارک مختلف گردآوری شده است. در ردّ این گونه روایات، دانشمندان اسلامی روش های مختلفی را به کار برده اند، ولی بیشتر این روش ها جامعیت لازم را ندارند و یا حتی برخی از روش هایی که از سوی اهل تسنن به کار گرفته شده، خود منجر به شبهه تحریف قرآن شده است. از این رو، به کارگیری روشی صحیح و جامع در این امر از سوی علمای دین ضرورت دوچندان دارد. آیت الله معرفت از دانشمندان معاصری است که در ردّ این گونه روایات روش جامعی را اتخاذ کرده اند. روش ایشان در نقد و توجیه روایات تحریف نما سه مرحله ای است. در مرحله اول آیت الله معرفت به منابع روایات توجه دارند. ایشان بیشتر مدارک روایات ادعایی را بی اعتبار می دانند و عنوان می کنند که بسیاری از آن ها رساله هایی هستند که صاحبان آن ها مجهول و مجعول هستند. مرحله دوم توجه به سند روایات ادعایی است. در این مرحله، آیت الله معرفت به دو شیوه اجمالی و تفصیلی به نقد روایات تحریف نما مبادرت می ورزند و در مرحله سوم به نقد محتوایی روایات باقی مانده می پردازند.
۹.

تأمین مالی کارگزاران در نظام اداری علوی (ع) با تأکید بر نامه 53 نهج البلاغه(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: مدیریت علوی نیاز مالی عاملان نامه 53 نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی حکومت وسیاست در روایات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۱۳۲۹ تعداد دانلود : ۲۴۴۶
تأمین مالی کارگزاران، از عمده ترین تمهیدات سلامت مالی و اداری یک جامعه به شمار می رود؛ از این رو، امام علی (ع) در فرمان ها و دستورالعمل های حکومتی و اداری خود، بر تأمین مالی کامل کارگزاران سخت تأکید می کرد. بنا بر نظام اداری علوی (ع)، تأمین و عدم تأمین مالی کارگزاران آثاری در پی دارد. در نگاه امام علی(ع)، اصلاح نفس کارگزاران و حجت داشتن برای مؤاخذه کارگزاران خطاکار، از مهم ترین فواید تأمین مالی کارگزاران محسوب می شود. نظام اداری علوی (ع)، دریافت رشوه و خیانت در بیت المال را از مهم ترین پیامدهای عدم تأمین مالی کارگزاران برمی شمارد.
۱۱.

نقد انگاره افسانه بودن داستان هاروت و ماروت

کلیدواژه‌ها: افسانه انسان صالح دکتر سها سحر فرشته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶
در سال های اخیر شبهات قرآنی از طریق محیط های مجازی فزونی گرفته است. یکی از این موارد، کتابی به نام «نقد قرآن، دکتر سُها» است. وی در یکی از نقد های خود، داستان هاروت و ماروت را افسانه پنداشته و علی رغم ثبت تاریخ بابل، بیان می کند که هیچ سند تاریخی و باستان شناسی در تایید آن وجود ندارد، همچنین فرستادن فرشتگان برای تعلیم سحر به جای هدایت مردم را کاری ظالمانه قلمداد می کند. شبهه ی دکتر سها براین مبنا استوار است که هاروت و ماروت فرشتگانی بودند که خداوند آنها را فرستاد تا به مردم سحر یاد بدهند و آن دو، این کار را انجام دادند و مردم به وسیله سحر بین زن و شوهر جدایی انداختند و در تاریخ بابل سندی که این مطلب را تایید کند وجود ندارد، پس افسانه ای بیش نیست. در پاسخ باید گفت که با توجه به آیه ی شریفه و سیاق آیات قبل، هاروت و ماروت انسان های صالحی بودند که سحر، آموزش نمی دادند؛ بلکه در مقابل، معارف الهی را تعلیم می دادند؛ ولی مردم، خلاف آن تعالیم، عمل می کردند. ثانیا منظور از «المرء و زوجه» زن و شوهر نیست؛ بلکه انسان و قرین او مد نظر است. ثالثا علوم تجربی می تواند وجود چیزی را اثبات کند؛ ولی نمی تواند ادعا کند چون مدرکی دال بر تایید آن نیست، پس افسانه است.
۱۲.

بررسی تحریف تورات از نگاه قرآن کریم

کلیدواژه‌ها: قرآن تورات تحریف کتمان تغییر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
این پژوهش، برای روشن شدن معنای تحریف تورات که در قرآن بدان اشارت رفته است، انجام پذیرفت. تحریف در لغت به معنای بازگشت از اصل است و به معنای تغییر و تبدیل در لفظ نیست. با توجه به معنای لغوی و کاربردهای واژه تحریف در قرآن، تعریف دانشمندان متأخر علوم قرآنی بدین صورت که هرگونه تغییری در لفظ و معنا را تحریف می دانند، با قرآن و کتب لغت منطبق نیست؛ بلکه تحریف در قرآن که در مورد تورات بکار رفته است، به معنای کتمان حقایق، و سرپیچی از حدود و احکام الاهی است و دلالتی بر تغییر در لفظ ندارد.با توجه به آیات مربوط به تحریف تورات و آیات مرتبط با آنها می توان گفت که در مورد تحریف تورات سه نظر وجود دارد با بررسی آیات قرآن، دیدگاه منتخب در این پژوهش این است که اصطلاح قرآنی «تحریف» درمورد تورات، پس از بررسی دیدگاه های مختلف، به مفهوم «کتمان مبتنی بر فرا متن» است.
۱۳.

سبک شناسی سوره ذاریات(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: سبک شناسی سوره ذاریات سطح زبانی سطح ادبی سطح فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۶ تعداد دانلود : ۶۶۷
سبک شناسی متون، از جمله روش هایی است که ما را به معنا و مفهوم سازی های متکلم و جنبه های زیبایی متون راهنمایی می کند. پژوهش حاضر بر اساس معیارهای سبک شناسی <span dir="LTR"> ، به بررسی زیبایی های ادبی سوره ذاریات در سه سطح زبانی، ادبی و فکری پرداخته است. حاصل بررسی بدین صورت است که کلمات و صوت حاصل از آنها در جلب توجه مخاطب و خواننده تأثیر و ارتباط تنگانگی با معنای آیات دارد. آهنگ و ایقاع در جان شنونده واکنش بر می انگیزد و در مخاطب اثر می گذارد که از نمونه های آن می توان به شروع سوره با ریتم کوبنده اشاره کرد که نوعی هشدار باش به شنونده است. در سطح صرفی و نحوی، کلمات مفرد، جمع، نکره و معرفه که در این سوره مشاهده شد، همگی دارای نکات دقیقی است و در معنای آیه یا در لایه های معنایی تأثیر دارد. اگر در جمله ای استفهام به کار رفته، در ورای آن، نکته ای بلاغی و اسلوبی است و با هدف گوینده هماهنگ است. همچنین استفاده از ارائه هایی چون ایغال، اسلوب حکیم و مجاز علاوه بر اینکه موجب شیوایی و تأثیرگذاری سوره شده، همگی در راستای هدف آیات است. در سطح فکری، با به تصویرکشیدن نعمت ها و عذاب ها به صورت محسوس و عینی، مخاطب را در فضای حس و لمس توصیفی قرار می دهد تا با وضوح و شفافیت آن را در ذهن تداعی کند که از جمله این موارد می توان به تشبیه باد عذاب به نازایی و مفهوم حرکت به سوی خدا و عدم دلبستگی به دنیا را نام برد.
۱۴.

مطالعات میان رشته ای قرآن کریم و تمایز آن با پژوهش های تطبیقی و تفسیر علمی

کلیدواژه‌ها: مطالعات میان رشته ای تفسیر تطبیقی تفسیر علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۱۵۳
با توجه به جدید بودن مطالعات میان رشته ای قرآن و برداشت های متفاوت از آن، تعریفی منسجم و همچنین بیان وجه تمایز آن با تفسیر تطبیقی و تفسیر علمی ضروری می نماید. مطالعه میان رشته ای قرآن به این معنا است که شخص متخصص در علوم قرآنی، برای حل پدیده چندوجهی، از یافته ها و یا روش علوم دیگر به طور تخصصی استفاده کند. مطالعه تطبیقی قرآن، اغلب به معنای مطالعه تطبیقی بین تفاسیر مذهب شیعه و مذاهب اهل سنت، و گاهی به معنای مطالعه تطبیقی قرآن با عهدین و به ندرت به معنای مطالعه تطبیقی بین قرآن و علوم دیگر است. انواع تفسیر علمی در نگاه صاحب نظران به تطبیق نظریه های علمی بر قرآن، استخراج علوم از قرآن و استخدام علوم برای فهم قرآن، تقسیم می شود. نتیجه بررسی تطبیقی سه روش مطالعاتی بدین صورت است که تفسیر تطبیقی و تفسیر علمی در معنای سوم مترادف مطالعات میان رشته ای و در معانی دیگر متمایز از آن  است و به لحاظ منطقی رابطه عموم و خصوص من وجه دارند.
۱۵.

سبک شناسی سورة جمعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن سورة جمعه سبک شناسی اعجاز ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۰ تعداد دانلود : ۶۶۳
یکی از مهم ترین جنبه های اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده قرآن کریماز دیرباز مورد توجه ادیبان و زبان شناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبان شناسی در حوزه های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش های این دانش پی برده، قوانین و شیوه های آن را با دقت بررسی کرده اند و در پی اجرای آن در قرآن کریمبه عنوان بلیغ ترین کلام هستند. در این نوشتار، با تقسیم سورة جمعه به چهار سطح آوایی، صرفی نحوی و بلاغی و استخراج موارد مربوط به هر یک از سطوح، به رابطة آن ها با علم سبک شناسی پرداخته شده است. حاصل پژوهش بدین گونه است که هر کلمه ای در قرآن، معنای خاصی دارد که در بهترین جایگاه خود قرار گرفته است و چینش کلمات نیز به گونه ای است که در بهترین مکان از نظر نحوی قرار گرفته اند و همگی این ترکیب ها دلیل بلاغی دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان