معصومه زواریان

دکتر مهوش قویمی محقق و استاد دانشگاه و یکی از متخصصان بنام در زبان و ادبیات فرانسه که عمده شهرت ایشان در ترجمه، مربوط به آثار کریستین بوبن است، بازترجمه نمایشنامه های Le malentendu و Les Justes ،دو اثر از آلبر کامو را در کارنامه خود رقم زده است. نشر آشیان سال 1389 این دو بازترجمه را در یک مجلد با نام سوء تفاهم و عادل ها روانه بازار کرد، سپس در سال 1397 به چاپ دوم رساند. در نوشتار پیش رو نگاهى اجمالى به پیرامتنیت، رویکردهای ترجمه نمایشنامه و مشکلات آن، پیشینه ترجمه دو اثر مورد بحث در ایران و چرایی بازترجمه داشته سپس با طرح مثال هاى عینى از هر دو برگردان، این دو نمایشنامه را از بعد متنی بررسی می کنیم و می کوشیم نگاهی کلی به رویکرد ترجمه در این دو اثر داشته باشیم. بحث در باب اجراپذیری که عنصر بنیادین هر نمایشنامه است، مفصل است و در این نوشتار نمی گنجد و به خبرگان این حوزه سپرده می شود. در برگردان این دو اثر محتوای متن اصلی ، تا آنجا که مقصود را می رساند ترجمه و پیام منتقل شده اما صرف نظر از جنبه اجراپذیری در بعد متنیت گاهی شتابزدگی و ترجمه لفظ به لفظ مشهود است.

مطالعه و بررسی ادبیات ساختارگرا با نام هایی همچون رولان بارت، تزوتان تودورف، ژرار ژنت و ... همراه است که نه تنها به تفسیر ادبیات بل به بررسی ساختارهای آن می پردازند. ژرار ژنت (2018-1930)، نظریه پرداز و منتقد فرانسوی از چهره های برجسته حرکت های فکری دوران معاصر و با جنبش ساختارگرایی همراه است. شهرت و تأثیر گذاری ژنت پیامد مطالعه ساختارگرایانه او از روایت است که در پی آن جامع ترین چارچوب های تحلیل متون روایی را مطرح می کند. رئوس مطالب روایت شناسی ژنت حاصل بانفوذ ترین نوشتار او درباره گفتمان روایت جستاری در باب روش است. این جستار قسمتی از اثر سه جلدی او یعنی آرایه ها و بخش عمده آرایه های 3 را تشکیل می دهد. در این اثر، ژنت بر داستان و نیز بر چگونگی بیان آن تأکید دارد. او روایت را به عنوان تعامل میان آن چه گفته می شود (داستان) و چگونگی بیان داستان (روایت) مطالعه کرده و دیدگاه ساختار روایی خود را ارائه داده است. این اثر می تواند مرجعی برای پژوهشگران در حوزه روایت شناسی باشد.

در این مقاله تأثیر سرمایه فکری و سه بعد اصلی آن سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای بر عملکرد محیط تحقیقاتی ناجا مورد بررسی قرارمی گیرد. بدین منظور اطلاعات لازم به وسیله پرسش نامه(ضریب آلفای 82%) از 120نفر از کارکنان محیط تحقیقاتی جمع آوری شد. روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش شناسی مدل یابی معادلات ساختاری است. نتایج نشان می دهد سرمایه فکری(ضریب بتای 65/0) و ابعاد تشکیل دهنده آن شامل سرمایه انسانی(34/0)، سرمایه ساختاری(41/0) و سرمایه رابطه ای (40/0) تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد محیط تحقیقاتی در سطح ناجا دارند. از سوی دیگر، نتایج به دست آمده نشان می دهند که از بین ابعاد سرمایه فکری سرمایه انسانی با رتبه میانگین 10/2 در اولویت اول و سرمایه رابطه ای و سرمایه ساختاری به ترتیب با رتبه میانگین 1.8 و 67/1 در اولویت های بعدی قرارمی گیرند. درنهایت، براساس نتایج به دست آمده پیشنهاده ایی ارایه شد.

ژانر جنایی/کارآگاهی یکی از ژانرهای ادبی ای است که می توان پیدایش آن را به گفتمان مدرن نسبت داده، از ارتباط این دو با یکدیگر سخن گفت چرا که میان عناصر اصلی داستان های جنایی/کارآگاهی (کارآگاه، توجه به جزئیات و ...) با گفتمان مدرن و نظام معرفت شناسی آن ، تجربه گرایی (پوزیتیویسم)، ارتباط معناداری وجود دارد تا آنجا که می توان این ژانر ادبی و عناصر آن را انعکاس دهنده گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی آن ، تجربه گرایی ، دانست. اما نباید ارتباط این دو (ژانر جنایی/کارآگاهی و گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی آن یعنی تجربه گرایی ) را ارتباطی یکسویه دانست؛ اگر با دیدی تبارشناسانه به ارتباط این دو بنگریم، خواهیم دید که ژانر جنایی/کارآگاهی که خود محصول مدرنیته و نظام معرفت شناسی آن است با القاء این باور که تنها راه رسیدن به حقیقت (شناسایی مجرم) استفاده و کاربست روش های تجربه گرایی است، به طرد سایر نظام های معرفت شناختی رقیب پرداخته، سبب استیلا و سلطه گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی آن می شود. به تعبیری دیگر تبارشناسی ژانر جنایی/کارآگاهی خبر از پیوندی ناگسستنی میان قدرت و ژانرهای ادبی می دهد.