فاطمه ذاکری فرد

زبان انگلیسی یکی از درسهای مهم در رشته کتابداری و اطلاع رسانی میباشد. اما درعین حال به لایلی، هنوز این درس جایگاه خود را در این رشته پیدا نکرده است. به همین دلیل پژوهشی در مورد «نگرش دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی پیرامون جایگاه درس زبان انگلیسی در رشتة کتابداری» انجام شد.

هدف: پژوهش حاضر عناصر درگاه های دانش، در درگاه های دانشگاهی خارجی را ارزیابی و برای طراحی درگاه های دانشگاهیِ دانش مدار الگویی ارائه کرده است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از سیاهه ارزیابی محقق ساخته (شامل 33 عنصر درگاه دانش)، 19 درگاه بررسی شده است. یافته ها : از 19 درگاه دانشگاهی مورد مطالعه، درگاه دانشگاه ادینبورگ دارای 21 عنصر؛ آتاباسکا و بوفالو دارای 20 عنصر؛ لازال، راتگرز، و تکنولوژی ویرجینیا دارای 18 عنصر؛ و درگاه کالج شریدان دارای 17 عنصر است. دیگر درگاه های دانشگاهی، کمتر از نیمی از عناصر سیاهه ارزیابی را داشتند. نتیجه گیری : بیشتر درگاه های دانشگاهی بررسی شده، از عناصر درگاه های دانش کمترین استفاده را کرده اند و در طراحی خود از عناصری که باعث اشتراک دانش و انتقال آن می شود، کم بهره برده اند. لازم است ضمن بازنگری درگاه های طراحی شده، به این بُعد از قابلیت های درگاه های دانشگاهی توجه بیشتری شود.

هدف: هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر، مطالعه ای تطبیقی در خصوص محتوای برنامه های راهبردی تدوین شده دانشگاه های مختلف در سطح ایران، کشورهای آسیا و جهان اسلام بود.روش پژوهش: پژوهش با رویکرد کیفی به روش تحلیل محتوا اجرا شد. جامعه پژوهش، برنامه های راهبردی 6 دانشگاه جامع ایرانی، 6 دانشگاه آسیایی و 5 دانشگاه برتر جهان اسلام بود که با روش غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. در گزینش دانشگاه ها از نظام های رتبه بندی شانگهای، تایمز، QS، لایدن و نظام رتبه بندی جهانی ISC استفاده شد. برای کدگذاری و تحلیل کدها، از رویکرد مایرینگ و نرم افزار MaxQda 18 و 20 استفاده شد تا امکان ترسیم ابر مفاهیم مرتبط با اجزای اسناد و همچنین تعیین فراوانی کدها فراهم شود.یافته ها: نتایج پژوهش، نشان دهنده آن بود که تفاوت هایی میان اجزا، مفاهیم مطرح در برنامه ها و همچنین روش شناسی برنامه های راهبردی دانشگاه های مختلف وجود دارد؛ به نظر می رسد دانشگاه های ایرانی بیشتر به اجزای مختلف برنامه های راهبردی توجه داشته اند؛ به عنوان نمونه در بحث روش شناسی صرفاً پرداختن به روش شناسی در برنامه های راهبردی دانشگاه های ایرانی دیده می شود.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، اگرچه مفاهیم مختلفی در برنامه های راهبردی دانشگاه ها مطرح شده است اما توجه به مسئولیت اجتماعی اهمیت ویژه ای برای آنها دارد.

هدف: باتوجه به اینکه رفتار اطلاع یابی یک فرایند حل مسئله و دربرگیرنده گام های مختلف است. ازاین رو می توان ادعا نمود که افراد هنگام تعامل با نظام های جستجو و تصمیم گیری در هر مرحله از این فرایند تحت تاثیر شیوه استدلال و نوع تفکر خود بوده و تا رسیدن به هدف ممکن است بارها اقدام به تکرار، تغییر عبارت جستجو و یا انجام جستجو نمایند. بنابراین شناسایی نوع استدلال افراد در هر مرحله از فرایند اطلاع یابی باعث افزایش آگاهی درباره چالش های ذهنی کاربران و استدلال هایی که در ذهن آنها رخ می دهد، می شود. بنابراین هدف از نگارش این نوشتار بررسی، تبیین نظری و مقایسه جایگاه سه رویکرد فکری منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی و جایگاه آن ها در فرایند اطلاع یابی است.روش: در این پژوهش با رویکرد نظرورزی جایگاه سه رویکرد فکری (منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی) در فرایند اطلاع یابی مقایسه و برمبنای آن مزیت نسبی راهبردهای استدلالی در قیاس با دو رویکرد دیگر تبیین گردید.یافته ها: بررسی رویکردهای فکری مختلف نشان می دهد که نمی توان با تکیه بر یک رویکرد در فرایند اطلاع یابی اقدام به حل مسئله نمود چراکه از رویکرد منطق ذهنی و استفاده از قوانین منطقی تنها می توان در مرحله صورت بندی پاره های اطلاعاتی مختلف و یا مرحله ارزیابی نتایج استفاده نمود، حال آنکه بررسی رویکرد الگوهای ذهنی نشان از کاربرد این رویکرد هم در مرحله بیان نیاز، تعریف و درک مسئله و هم در مرحله ارزیابی نتایج است. در این میان بررسی رویکرد راهبردهای استدلالی حاکی از آن است که با توجه به اینکه برخی از راهبردهای استدلالی مبتنی بر قواعد منطقی و برخی از آنها مبتنی بر الگوهای ذهنی است لذا استفاده از هریک از راهبردهای استدلالی در هریک از مراحل فرایند اطلاع یابی به چشم می خورد.نتیجه: مقایسه سه رویکرد فکری (منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی) نشان داد در رویکرد راهبردهای استدلالی می توان از از طیف گسترده ای از راهبردها جهت انجام وظایف و تکالیف استدلالی که از نظر کاربرد قواعد منطقی در یک سطح قرار ندارند، استفاده نمود. به عبارت دیگر رویکردهای مبتنی برقاعده (منطق ذهنی) و یا الگوهای ذهنی در هنگام حل مسئله می توانند تحت راهبردهای استدلالی بکار روند. افزون براین در این رویکرد، ساختار نحوی، معنایی و همچنین محتوا و بافت مسئله مورد توجه قرار می گیرد بنابراین در مقایسه با دو رویکرد دیگر، می توان رویکرد راهبردهای استدلالی را به مثابه بدیل مناسب برای تبیین و پیشبرد فرایند اطلاع یابی درنظر گرفت.