کمال نوجوان

زمینه و هدف: امروزه، قاچاق موادمخدر، تهدید بزرگی است که امنیت ملی کشورها را به مخاطره انداخته است. مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در سیاست های کلی مبارزه با موادمخدر، همواره به اتخاذ راهکارهای پیشگیرانه در مقابله با تهدیدات و آسیب های ناشی از موادمخدر و روان گردان و همچنین، به اتخاذ تدابیر لازم برای حضور و مشارکت جدی مردم و خانواده ها در زمینه های پیشگیری، کاهش آسیب و درمان معتادان تأکید داشته اند. این پژوهش در پی ارائه الگوی مشارکت مردمی در پیشگیری انتظامی از قاچاق موادمخدر است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، کمی و کیفی (آمیخته) انجام شده است. جامعه مورد مطالعه پژوهش در بخش کیفی، کلیه اندیشمندان، خبرگان و نخبگان در زمینه پیشگیری از قاچاق موادمخدر است و نمونه گیری آن نیز به روش هدفمند و بااستفاده از روش گلوله برفی انجام شده است و پس از مصاحبه با 16 نفر اشباع داده انجام شد. بخش کمی شامل کلیه فرماندهان، مدیران و کارشناسان شاغل در پلیس پیشگیری فراجا، اعضای شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر و مانند آن است و از بین جامعه موردمطالعه در بخش کمی نمونه گیری به روش احتمالی و به صورت تصادفی دردسترس انجام و پرسش نامه بر روی نمونه های انتخاب شده طبق فرمول کوکران به تعداد 265 نفر اجرا شد و نظرات آنها اخذ گردید. داده های به دست آمده در بخش کمی نیز ازطریق نرم افزار PLS مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. یافته ها: با توجه به یافته های به دست آمده، الگوی مشارکت مردمی در پیشگیری انتظامی از قاچاق موادمخدر دارای سه بعد شامل مشارکت مردمی در فرآیند تکوین جرم، کاهش فرصت و کنترل جرم و مقابله و مبارزه با جرم می باشد. برای ابعاد شناسایی شده، یازده مولفه و برای مولفه های شناسایی شده، 70 شاخص جمع بندی و تعیین شده است. نتایج : با توجه به رتبه بندی صورت گرفته برای شاخص های به دست آمده، گسترش همکاری سازمان های مردم نهاد و دولتی فعال در همکاری با پلیس، تشدید اقدامات مربوط به انواع روش های پیشگیری با پررنگ شدن نقش سازمان های مردم نهاد و گسترش همکاری های بین المللی با مشارکت سازمان های مردم نهاد بین المللی، به عنوان سه اولویت اول در بین شاخص ها تعیین شدند که لازم است فراجا متناسب با محیط و شرایط جامعه ازطریق تقویت مولفه ها و شاخص های به دست آمده در پژوهش، به خصوص سه شاخص اولویت دار، اقدام نماید.

سوء مصرف و جرائم مواد مخدر، یکی از بزرگ ترین معضل های تمامی کشورهای جهان از جمله ایران است. بر اساس آمارهای موجود، بیش از نیمی از زندانیان کشور در ارتباط با مواد مخدر محبوس هستند، به طوری که افزایش روزافزون تعداد معتادان و وجود ناهنجاری های مختلف حاصل از اعتیاد در جامعه، نشانگر کارایی کم اقدامات انجام یافته در خصوص پیشگیری در کشور است. بر این اساس با توجه به ضرورت تعیین مؤثرترین روش پیشگیری از اعتیاد و جرائم مواد مخدر در جامعه، در این تحقیق با بررسی انواع راهبردهای کاربردی پیشگیری از اعتیاد شامل پیشگیری دین محور، قانون محور و اجتماع محور (خانواده محور، پیشگیری با محور مراکز آموزشی، جامعه محور)، شاخص های مربوطه تعیین و بر اساس شاخص های تعیین شده، نسبت به تنظیم پرسش نامه اقدام شده است. 76 نفر از افراد و کارشناسان فعال در سازمان هایی که عضو کمیته پیشگیری شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان اردبیل هستند، نسبت به تکمیل پرسش نامه و اعلام نظر در خصوص میزان تأثیر هر یک از شاخص های انواع پیشگیری، در پیشگیری از اعتیاد و جرائم مواد مخدر اقدام کرده اند. بر اساس اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه ها، از انواع راهبردهای کاربردی پیشگیری از اعتیاد و جرائم مواد مخدر، پیشگیری خانواده محور به عنوان مؤثرترین روش پیشگیری شناخته شده است.