مهسا نمک شناس جهرمی

دنیای مدرن امروز موجب افزایش آلودگی ها و مشکلات زیست محیطی و درنتیجه افزایش نگرانی دولت ها و سازمان ها درمورد محیط زیست شده است. یکی از گام های بزرگ برای بهبود محیط زیست، استقرار استاندارد مدیریت زیست محیطی (ایزو 14001) در سازمان ها است. شواهد نشان می دهد که هرچند بیشتر سازمان ها این استاندارد را دارند، موفقیت در پیاده سازی قوانین و ضوابط ایزو 14001 متفاوت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت سازمان ها در پیاده سازی استاندارد مدیریت زیست محیطی در صنعت کاشی و سرامیک استان یزد انجام شد. در این پژوهش، از طریق مرور جامع پیشینه پژوهش، 12 عامل اثرگذار بر موفقیت سازمان ها در پیاده سازی ایزو 14001 استخراج و در سه گروه کارکردهای مدیریتی، فرهنگ سازمانی و منابع طبقه بندی شدند. سپس دقت دو روش مدل سازی معادله ساختاری و سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی در پیش بینی موفقیت سازمان ها در پیاده سازی ایزو 14001 با یکدیگر مقایسه شد. نتایج نشان داد روش مدل سازی معادله ساختاری در این زمینه عملکرد بهتری دارد. نتایج نهایی تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که کارکردهای مدیریتی، فرهنگ سازمانی و منابع به ترتیب با ضرایب 50/0، 25/0 و 22/0 بر موفقیت در پیاده سازی سیستم مدیریت زیست محیطی تأثیر معنادار دارند. درپایان، برپایه ضرایب تأثیر هر گروه از عوامل و نتایج دیگر این مرحله، هریک از 12 عامل اثرگذار اهمیت سنجی و اولویت بندی شدند.

دنیای مدرن امروز، موجب افزایش آلودگی ها و مشکلات زیست محیطی و در نتیجه افزایش نگرانی دولت ها و سازمان ها در رابطه با محیط زیست شده است. این نگرانی ها موجب به وجود آمدن مفهوم جدیدی تحت عنوان نوآوری سبز شد. این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر ابعاد نوآوری سبز بر عملکرد سازمان انجام شده و در این رابطه نقش میانجی عملکرد زیست محیطی سازمان نیز بررسی شده است. جامعة آماری پژوهش حاضر را شرکت های فعال در صنعت کاشی و سرامیک استان یزد تشکیل می دهند. به منظور سنجش نوآوری سبز ۴بُعد، شامل نوآوری مدیریتی سبز، نوآوری محصول سبز، نوآوری فرآیند سبز و نوآوری فناورانه سبز، در نظر گرفته شد. برای آزمون فرضیه های پژوهشی از مدل سازی معادلات ساختاری بر پایة روش کم ترین مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج نشان داد که ابعاد نوآوری سبز شامل نوآوری فرآیند و فناورانة سبز هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم به واسطة نقش میانجی عملکرد زیست محیطی، بر عملکرد سازمان تأثیرگذارند. همچنین نوآوری مدیریتی و محصول سبز تنها به صورت غیر مستقیم بر عملکرد سازمان تأثیر می گذارند. در نهایت بر پایه اثر کلی ابعاد نوآوری سبز بر عملکرد سازمان، پیشنهادهای کاربردی برای پیاده سازی جنبه های مختلف از نوآوری سبز در صنعت کاشی و سرامیک ارائه شد.