بهنام رسولی

هدف پژوهش حاضر واکاوی پژوهش های کاربرد واقعیت مجازی در آموزش و یادگیری مبتنی بر مفاهیم پساپدیدارشناسی می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. با ابتناء بر مهمترین مفاهیم پساپدیدارشناسی ، مقالات کابرد واقعیت مجازی در آموزش و یادگیری بین سال های 2017 تا 2022 مورد واکاوی قرار گرفت. یافته های پژوهش در زمینه میانجی گری واقعیت مجازی در رابطه با یادگیرنده و محیط یادگیری نشان داد که از بین روابط توصیف شده در پساپدیدارشناسی ، بیشترین آن به رابطه زمینه ای و غوطه وریاختصاص دارد و رابطه هرمنوتیک ، بدنمندی و غیریت در رتبه های بعدی قرار دارند. در زمینه کابردهای چندگانه فناوری واقعیت مجازی به ترتیب تدریس ، تعامل ، ارزشیابی و ایجاد انگیزه در پژوهش های انجام شده مورد توجه بوده است. در زمینه ساختارهای افزایشی فناوری (آنچه فناوری به ما می دهد) می توان به تعامل و غوطه وری ، ایجاد انگیزه ، یادگیری عمیق و مشارکت ، در پژوهش ها غالب بودند و در زمینه ساختارهای کاهشی فناوری (آنچه فناوری از ما می گیرد) در پژوهش ها مواردی همچون هزینه بالا ، واقعیت ناکافی ، ارتباطات انسانی ، بار شناختی بالا و ضرر و زیان برای سلامتی انسان مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت پیشنهاد شد؛ تا نحوه دگرگونی تجربه و ادراک فراگیران در زمان کابرد واقعیت مجازی در آموزش و یادگیری مورد بررسی دقیق تر قرار گیرد تا ابعاد و زوایای پنهان فناوری برای سیاستگذاران و طراحان فناوری آموزشی هویدا شود. از طرف دیگر می توان گفت که نتایج این عمل می تواند به بهبود کیفیت یادگیری مبتنی بر فناوری کمک نماید.

هدف پژوهش حاضر مطالعه اثربخشی روش آموزش مبتنی بر مدل طراحی آموزشی چهار مولفه ای برخلاقیت دانش آموزان پسر پایه هشتم متوسطه شهر خرم آباد در درس علوم تجربی بود. روش پژوهش، شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون _پس آزمون باگروه کنترل است. جامعه آمارى شامل تمام دانش آموزان پایه هشتم متوسطه اول مدارس دولتی شهر خرم آباد درسال تحصیلى94-1393 بوده و نمونه این پژوهش 70 نفر از دانش آموزان پسر پایه هشتم بود. نمونه گیری به دلیل محدودیت اجرا به صورت نمونه گیری در دسترس انجام شد. ابزار گرد آوری داده ها آزمون خلاقیت عابدیِ بود که پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 0/79 و روایی آن با همسانی درونی به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد. طبق نتایج بدست آمده می توان گفت که بین میزان خلاقیت دانش آموزانی که با الگوی طراحی آموزشی چهارمولفه ای آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزانی که با روش سنتی آموزش دیده اند تفاوت معنی داری وجود دارد و این تفاوت به نفع گروهی است که با الگوی چهارمولفه ای آموزش دیده اند. پیشنهاد می شود که از الگوی طراحی آموزشی چهارمولفه ای به عنوان الگویی مناسب برای دستیابی یادگیرندگان به فهم عمیق از موضوع و افزایش تفکر واگرا و خلاقیت بهره گرفته شود.

هدف تحقیق حاضر بررسی میزان انطباق نحوه ارائه آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر با رویدادهای آموزشی الگوی طراحی آموزشی گانیه و بریگز بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بود. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری رشته تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی در سال تحصیلی 92-91 و کل دروس اصلی و تخصصی رشته مهندسی برق و مخابرات دوره آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر در سال تحصیلی 92-91 و روش نمونه گیری از نوع در دسترس بود. ابزار گردآوری داده ها،شامل فهرست وارسی محقق ساخته ای بود که بر اساس رویدادهای الگوی طراحی آموزشی گانیه طراحی شد. برای بررسی روایی ابزار از روایی صوری استفاده شد. ضریب پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. برای جمع آوری داده ها، متخصصان در 5 جلسه، آموزش بر خط را به صورت آفلاین مشاهده کردند، سپس بر اساس مشاهده، اقدام به پر کردن فهرست وارسی کردند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که نحوه ارائه آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر با رویدادهای آموزشی الگوی گانیه و بریگز مطابقت ندارد.

هدف تحقیق حاضر بررسی کیفیت آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر بر اساس عناصر طراحی آموزشی بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بود. جامعه آماری این تحقیق کل دروس اصلی و تخصصی رشته ریاضی کاربردی- تحقیق در عملیات دوره آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر در سال تحصیلی 92-91 بودند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری تصادفی بود که درس احتمال و آمار مهندسی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، فهرست وارسی محقق ساخته ای که بر اساس عناصر طراحی آموزشی طراحی شد. برای بررسی روایی از روایی صوری استفاده شد. ضریب پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 0.78 به دست آمد. برای جمع آوری داده ها متخصصان در 6 جلسه آموزش بر خط مشاهده کردند، سپس بر اساس مشاهده، اقدام به پر کردن فهرست وارسی نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که کیفیت آموزش الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر بر اساس عناصر طراحی آموزشی در حد نسبتاً مطلوبی می باشد.

اهداف: سواد اطلاعاتی از اساسی ترین نیازهای زندگی در جامعه اطلاعاتی است . از سوی دیگر، یکی از عواملی که افراد را در دسترسی به اطلاعات کمک می کند، مهارت تفکر انتقادی است که گسترش آن یکی از مهم ترین اهداف آموزش پزشکی در عصر فناوری به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تفکر انتقادی با سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان رشته های پزشکی بود. روش ها: در این پژوهش توصیفی- همبستگی، 150 نفر از دانشجویان که در سال تحصیلی 92-1391 در دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول به تحصیل بودند به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، پرسش نامه تفکر انتقادی کالیفرنیا ""فرم ب"" و پرسش نامه محقق ساخته سواد اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت. پایایی پرسش نامه تفکر انتقادی با روش کودر- ریچاردسون 69/0 و پایایی پرسش نامه سواد اطلاعاتی با روش آلفای کرونباخ 79/0 تعیین شد. برای بررسی روایی هر دو پرسش نامه نیز از روایی صوری با نظر متخصصان استفاده شد. داده های به دست آمده به کمک نرم افزار SPSS 19 و با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین میانگین نمرات تفکر انتقادی و سواد اطلاعاتی رابطه معنی دار وجود داشت. همچنین رابطه زیرمولفه های ارزش یابی، استنباط، تحلیل، استدلال قیاسی و استدلال استقرایی با سواد اطلاعاتی مستقیم و معنی دار بود. نتیجه گیری: بین مهارت تفکر انتقادی و زیرمولفه های آن با سواد اطلاعاتی رابطه مستقیم وجود دارد. بنابراین ارتقای مهارت سواد اطلاعاتی در دانشجویان رشته های علوم پزشکی به فرآیند تفکر انتقادی وابسته است.