یاسمن فرشادفر

شبکه های اجتماعی، نقش پررنگی در دنیای امروز دارند که نمی توان آن ها را نادیده گرفت. این شبکه ها ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تأثیر قرار داده و حتی کانون خانواده را مورد هدف قرار می دهند؛ بدین روی هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی تأثیر شبکه های اجتماعی بر میزان تعاملات اجتماعی همسران شهر تهران می باشد، این پژوهش از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه همسران گروه سنی 25-40 سال ساکن شهر تهران می باشد؛ که براساس اطلاعات مرکز آمار ایران در سال 1395 برابر با 2,688,972 نفر می باشند و از این تعداد 1,376,338 نفر زن و 1,312,634 نفر مرد هستند. حجم نمونه در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران و همچنین بر اساس جدول مورگان تعداد 384 نفر است. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح معناداری 95 درصد رابطه معکوس و معنی داری بین مشارکت و فعال بودن در شبکه های اجتماعی، تنوع انگیزه در استفاده از شبکه های اجتماعی، واقعی تلقی کردن محتوای شبکه های اجتماعی با میزان تعاملات اجتماعی همسران وجود دارد؛ در نتیجه می توان بیان نمود که با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی، مطلوبیت میزان تعاملات اجتماعی همسران کاهش می یابد.

شبکه های اجتماعی مجازی، نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی هستند که با اینکه عمر خیلی زیادی ندارند، توانسته اند در زندگی مردم جا باز کنند. این شبکه ها در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارند که مهمترین آنها سست شدن بنیاد خانواده ها، طلاق عاطفی زوجین و کمرنگ شدن صمیمیت میان همسران می باشد.این مقاله با توجه به اهمیت موضوع، به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی بر تعاملات اجتماعی همسران می پردازد. جامعه آماری پژوهش حاضر،2000000 و نمونه آماری آن 410 نفر از زوجین تهرانی می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. داده ها و اطلاعات با استفاده از روش پیمایشی و کاربرد تکنیک پرسشنامه جمع آوری شده اند. همچنین، برای تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیره و مدل سازی معادلات ساختاری (Smart PLS) استفاده شده است. آزمون فرضیه ها بیانگر آن است که بین متغیرهای تعامل اجتماعی و ابعاد آن" تعهد همسران"(726/0- = P)، "رضایتمندی همسران"(565/0-)، "اعتماد بین همسران"(590/0-)، "بی تفاوتی در بین همسران"(157/0=P)، "انسجام بین همسران"(272/0-)، "سازگاری همسران"(571/0-)، "روابط دموکراتیک همسران"(565/0-)، "رابطه خشک و سخت گیر"(243/0) و "مدارای اجتماعی بین همسران" (213/0-) با میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین به منظور آزمون کلی و جزئی الگوی نظری، از مدل سازی معادلات ساختاری بهره گرفتیم که شاخص های برازش بالا حاکی از حمایت بسیار خوب داده ها از مبانی نظری می باشد.

امروزه مفهوم امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین مؤلفه های نظم و ثبات نظام اجتماعی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. احساس امنیت، به ویژه برای زنان که نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این میان، دین به عنوان مظهر همبستگی اجتماعی نقش اساسی در ارتقای احساس امنیت اجتماعی ایفا می کند. بر این مبنا، هدف اساسی این مطالعه، بررسی رابطه بین میزان دین داری و احساس امنیت اجتماعی زنان در جامعه مورد مطالعه می باشد. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و برای جمع آوری داده های پژوهش از تکنیک پرسش نامه همراه با مصاحبه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان واقع در سنین فعالیت ساکن در مناطق شمال و جنوب شهر تهران می باشد. یافته های تحقیق رابطه بین میزان دین داری و احساس امنیت را نشان می دهد. یافته ها حکایت از رابطه معنی دار بین میزان دین داری و احساس امنیت در بین زنان مناطق شمال و جنوب تهران دارد.

در این مطالعه رابطه بین میزان اعتماد اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی به عنوان مؤلفه های کلیدی علوم اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته است. امروزه موضوع اعتماد اجتماعی به عنوان شرط اصلی ایجاد یک جامعه سالم و نظم اجتماعی و نیز متغیر امنیت اجتماعی به مثابه نیاز اساسی انسان مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران علوم انسانی و اجتماعی قرار گرفته است. با توجه به مباحث نظری پژوهش، هدف اساسی این مطالعه، بررسی رابطه دو متغیر اعتماد اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در جامعه آماری مورد مطالعه است. این پژوهش از نوع پیمایش اجتماعی بوده و برای جمع آوری داده های تحقیق از تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه استفاده شده است. برای سنجش مفهوم اعتماد اجتماعی از 5 گویه و برای مفهوم احساس امنیت اجتماعی از 24 گویه در قالب طیف لیکرت استفاده شده است. اعتبار مقیاس های فوق با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب با 76 و 85 درصد مورد تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان واقع در سنین فعالیت (64-15 سال) ساکن منطقه شمال (مناطق 1 و 2) و جنوب (مناطق 19 و 20) شهر تهران در سال 1389 است. بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران، از هر منطقه 265 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده افراد نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج تحلیل آماری با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون (361/0=r) مؤید رابطه معنادار بین دو متغیر میزان اعتماد اجتماعی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین زنان مناطق جنوب شهر تهران در سطح اطمینان 99 درصد است.