اسماعیل حسنوند

زمینه و هدف: جرائم خشن تأثیرات مهلکی بر حیات اجتماعی جامعه داشته و به نسبت سایر جرائم، پیامدهای مخرب تر و شدیدتری به همراه دارند. عوامل اقتصادی و اجتماعی مختلفی در بروز این گونه جرائم مؤثر هستند. هدف این مقاله مطالعه تأثیر این عوامل در بروز جرائم خشن در استان مرکزی در ده سال گذشته است.روش: در این پژوهش از روش کمّی (با رویکرد تحلیل ثانویه) بهره برده ایم. جامعه آماری این پژوهش شامل داده های اقتصادی و اجتماعی و داده های برخی جرائم خشن در استان مرکزی است. شیوه نمونه گیری به صورت تمام شمار است. برای تخمین تأثیر عوامل اقتصادی - اجتماعی مؤثر بر جرائم خشن در استان مرکزی، طی دوره زمانی 1392 تا 1401، از مدل داده های پانل پویا و روش حداقل مربعات معمولی، استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که افزایش نرخ بیکاری، شاخص قیمت مصرف کننده، ضریب جینی و جمعیت، تأثیر مثبت و معنادار و افزایش تحصیلات تأثیر منفی و معناداری بر جرائم خشن دارد.نتیجه گیری: نتیجه این پژوهش نشان می دهد که جرائم موجود در یک جامعه، ارتباط وثیقی با وضعیت اجتماعی و اقتصادی یک جامعه داشته و با نامتعادل شدن وضعیت اقتصادی و اجتماعی یک جامعه، میزان جرائم نیز دست خوش تغییر خواهد شد.

ترس از قربانی شدن؛ در شهر اردبیل به دلیل افزایش جرائم اجتماعی (سرقت، نزاع جمعی-خیابانی، بزهکاری، زباله گردان، متکدی، خرده فرهنگ های قانون گریز و خشونت طلب شهری) در حال افزایش است، هدف اصلی تحقیق مطالعه ارتباط ساختار کالبدی-محیطی با ترس از قربانی شدن با تکیه بر نظریه پنجره شکسته است. روش تحقیق از نوع پیمایش کمی و ابزار آن پرسشنامه بوده است. حجم نمونه از طریق «سمپل پاور» (تعیین حجم نمونه با استفاده از متغیرهای مستقل) به تعداد (۲۷۸) نفر برآورده و به روش خوشه ای تصادفی طبقه ای در مناطق شهری توزیع شده است. نتایج نشان می دهد که بین عوامل کالبدی-محیطی (بین بی نظمی فیزیکی= ۰٫۳۴۵، بی ثباتی سکونتی= ۰٫۴۳۱، کاهش نظارت غیررسمی= ۰٫۳۷۱، ساختار ناهمگون محلی= ۰٫۲۶۱، تجربه قربانی شدن= ۰٫۱۲۳، تعلق مکانی-محیطی= ۰٫۴۰۸-، بی سازمانی اجتماعی= ۰٫۲۷۸) با ترس از قربانی شدن رابطه معنی داری وجود داشته است.

ترس از جرم به وجود هراس، ناامنی اجتماعی، دلهره و نگرانی فرد نسبت به خود، خانواده، خویشاوندان، دوستان و شبکه های تعاملی (گروه های دارای پیوند نزدیک) در برابر تهدیدهای محیطی (نزاع و درگیری، سرقت، قتل، مزاحمت اجتماعی و قربانی شدن آن ها) اشاره دارد. ترس از جرم در شهر اردبیل به دلیل شیوع مسائل و آسیب های اجتماعی، شدت بیشتری دارد. هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین تعلق اجتماعی و ترس از جرم در شهر اردبیل است. روش پژوهش از نوع پیمایش (کمی) است. حجم نمونه به وسیله «سمپل پو»[1] برابر با (۲۷۸) نفر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی در بین شهروندان توزیع شده است. سطح روایی و پایایی شاخص ها، نیز مورد تائید قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد که با کاهش تعلق اجتماعی، ترس از جرم در بین ساکنان نیز افزایش می یابد، همچنین انسجام محلی با بتای (۰٫۱۵۴-)، مشارکت محلی (۰٫۲۰۳-)، هویت محله ای (۰٫۱۸۲-)، آگاهی اجتماعی (۰٫۲۶۲-) و اعتماد محلی با بتای (۰٫۱۷۳-) تأثیر معنی داری بر ترس از جرم داشته اند. بر این اساس با افزایش تعلق اجتماعی (ایجاد نهادهای محلی و کاربردی اجتماعی، فضای قابل دفاع در مجتمع مسکونی و محله ها، ایجاد هیئت امنای محلی و نگهبان محله، بازآفرینی سرمایه اجتماعی محیطی و افزایش تعامل بین نهادهای انتظامی، دولتی و خصوصی با ساکنان محیط، ایجاد کنترل اجتماعی نوین و دفاع جمعی از طریق تعهد اجتماعی و حساسیت جمعی به امنیت اجتماعی) می توان ترس از جرم را کاست.

ظهور جامعه در مخاطره معرف مرحله ای از توسعه جامعه مدرن است که در آن مخاطرات سیاسی، اجتماعی، بوم شناختی و فردی که با جریان نوآوری پدید می آیند، پی درپی از نهادهای حفاظتی و کنترلی جامعه صنعتی می گریزند. کشور ما همواره در معرض بسیاری از مخاطرات مختلف قرار داشته است. این پژوهش به دنبال مطالعه عوامل مؤثر بر درک و فهم مخاطره در بین نسل جوان شهر تهران است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه جوانان شهر تهران و روش آن، کمی با تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه می باشد. حجم نمونه برابر با (۳۸۴) نفر است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین مخاطرات از دید جوانان مخاطرات سیاسی- اقتصادی، سپس مخاطرات بهداشتی- زیست محیطی، امنیتی-انتظامی و در پایان مخاطرات اجتماعی- فرهنگی است. آزمون همبستگی نشان می دهد بین اعتماد به آینده و تمام مؤلفه های مخاطره، بین متغیر سبک زندگی با مؤلفه های مخاطرات سیاسی- اقتصادی، صنعتی- فناوری و اجتماعی- فرهنگی، بین متغیر آگاهی با مؤلفه های سیاسی- اقتصادی، بهداشتی- زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی و بین متغیر دینداری با مؤلفه های سیاسی- اقتصادی، امنیتی- انتظامی، صنعتی- فناوری و اجتماعی- فرهنگی مخاطره رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که (۳۸) درصد از تغییرات متغیر وابسته مخاطره توسط متغیرهای مستقل قابل تبیین است. ضرایب رگرسیونی نشان می دهند که متغیر اعتماد به آینده بیشترین تأثیر را بر متغیر مخاطره دارد. پس ازآن، متغیر آگاهی، سپس سبک زندگی مخاطره آمیز و در انتها نیز متغیر دینداری دارای بیشترین تأثیر بر متغیر مخاطره هستند.

امنیت اجتماعی سازهای پیچیده و چند بعدی است که جامعه انسانی همواره بدان نیاز داشته است. احساس امنیت اجتماعی بعد ذهنی امنیت اجتماعی را شکل میدهد و به اعتقاد برخی اندیشمندان دارای اهمیت بیشتری نسبت به بعد عینی امنیت است. در این پژوهش به دنبال مطالعه عوامل فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهر خرم آباد هستیم. جمعیت آماری این پژوهش تمامی افراد بالای 15سال شهر خرم آباد و حجم نمونه آماری آن برابر با 384نفر میباشد. شیوه نمونه-گیری از نوع نمونه گیری خوشه ای بوده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که میزان احساس امنیت کمی بیش از حد متوسط است و دینداری، سرمایه فرهنگی و رسانه های جمعی بر متغیر احساس امنیت اجتماعی در این شهر مؤثر هستند.

دهیاری ها به علت تازگی در بنیان، دارای مشکلات مختلفی هستند که پرداختن به این مشکلات و آگاهی از آنها موجب کارآیی بیشتر و خدمت رسانی بهتر این نهاد می شود. پژوهش حاضر در صدد بررسی موانع توفیق دهیاری ها بوده است. این پژوهش از نوع تحقیق پیمایشی است و با استفاده از تکنیک پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته است. جامعه آماری از کلیه دهیاران شهرستان سلسله در استان لرستان تشکیل شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از میان متغیرهای مورد بحث، متغیر موانع و مشکلات اجرایی و پشتیبانی بیشترین تاثیر را در عدم توفیق دهیاری ها دارد و مشکلات مالی، اجتماعی، مشکلات مربوط به شخص دهیار و مشکلات قانونی در رده های بعد قرار دارند.