محمدرضا توکلی

مقدمه: دیدگاه فهمی یک فرآیند شناختی فعال است که در آن افراد باید بر دیدگاه خودمحورانه خود غلبه کنند. هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر خودنظم بخشی و پذیرش و تعهد بر دیدگاه فهمی همسر در زنان متأهل انجام شد. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پی گیری با گروه کنترل بود. تمامی زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان درمانی شهر بوشهر در سال 99-1398 جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که با نمونه گیری هدفمند تعداد 60 نفر انتخاب شد و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی گمارش شدند. مداخلات درمانی طی 8 جلسه (1 جلسه 90 دقیقه ای در هفته) برای هر گروه آزمایش اعمال شد، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. برای گردآوری داده ها از مقیاس دیدگاه فهمی همسر لانگ (1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار spss نسخه26 و روش تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو درمان مبتنی بر خودنظم بخشی و پذیرش و تعهد بر افزایش دیدگاه فهمی در زنان متأهل اثربخش بوده اند (01/0>P) و بین اثربخشی دو روش زوج درمانی مبتنی بر خودنظم بخشی و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر دیدگاه فهمی در زنان متاهل تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<P). نتیجه گیری: مداخله های زوج درمانی مبتنی بر خودنظم بخشی، پذیرش و تعهد می توانند به عنوان برنامه های مداخله ای مقرون به صرفه و آسان و با هدف افزایش دیدگاه فهمی و کیفیت رابطه زناشویی در دسترس مشاوران خانواده قرار بگیرند

مطالعات فرهنگی نشان داده است که تفاوت­های فرهنگی در شیوه­های استدلال افراد نسبت به جهان وجود دارد . در مطالعات انجام­شده در حیطه بررسی­های بین فرهنگی، مطالعه­ای به­منظور بررسی قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی انجام نشده است. این پژوهش با هدف بررسی زمان تصمیم گیری و نوع پاسخ به قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی در نمونه ایرانی و مقایسه آن با نمونه مطالعه شده گرین و همکاران (2004 و 2008) در فرهنگ غربی انجام شد. روش: این مطالعه پس رویدادی در سال 1388 روی 60 نفر از دانشجویان کارشناسی رشته های مختلف دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد. نمونه ­ ها با روش نمونه­گیری در ­ دسترس انتخاب شدند. 20 معمای اخلاقی شامل 12 داستان شخصی و 8 داستان غیرشخصی ترجمه شد و با استفاده از کامپیوتر و به صورت شنیداری برای آزمودنی­ها پخش شد . آنان با فشاردادن دو دکمه روی صفحه کلید، نظر موافق یا مخالف خود را با تصمیم پیشنهادشده در داستان اعلام ­کردند و نوع پاسخ و زمان واکنش ثبت شد. داده­ها با نرم افزار SPSS 16 و با استفاده از آزمون همبستگی رتبه­ای اسپیرمن و آزمون مقایسه نسبت­ها تحلیل شد. یافته­ها: بین رتبه­بندی زمان پاسخ معماهای اخلاقی شخصی و غیرشخصی تفاوت معنی­داری وجود نداشت. میزان پاسخ مثبت به معماهای اخلاقی شخصی و غیرشخصی با مطالعات گذشته تفاوت معنی­دار نشان داد. نتیجه­گیری: تفاوت­های فرهنگی معنی­داری در پاسخ به قضاوت­های اخلاقی وجود دارد و فرهنگ نقش عمده ­ ای در تصمیم ­ گیری پیرامون مسایل اخلاقی در کنار عوامل شناختی و هیجانی مداخله کننده بازی می کند.