علیرضا ملتی

امروزه یوگا که فقط یک ورزش نیست، شهرتی جهانی یافته است. به نظر می رسد زمانی که افراد سایر ادیان از یوگا استفاده می کنند، باورهای هندو آگاهانه یا ناخودآگاه در پس زمینه ذهن آنها حضور پیدا می کند. بنابراین شکل ظاهری و عملی یوگا را نمی توان ورزش یا تمرینی بدنی و فاقد هرگونه عقبه فکری و عقیدتی در نظر گرفت. هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیق قاعده فقهی لاضرر بر ترویج یوگا می باشد. این تحقیق از گونه تحقیقات توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری مطالب و اطلاعات در این تحقیق کتابخانه ای (اسنادی) است و در تحقیق حاضر از فیش برداری استفاده شده است.در تطبیق قاعده «لاضرر» بر یوگا بیان می شود که هم احتمال ضرر مادی وجود دارد و هم ضرر معنوی. طبق قاعده لاضرر، انجام یوگا در فقدان اساتید مجرب می تواند آسیب های بدنی قابل توجهی را متوجه افراد نماید. به احتمال عقلایی در یوگا و ترویج آن در جامعه ضررهای متعدد معنوی، دینی، فرهنگی، اجتماعی و فکری معتبر است. از دیگر موارد تطبیق قاعده این است که فرد یوگی اهل جهاد و مبارزه با دشمن نیست، چون دنبال کسب آرامش است و چنین فردی دنبال جهاد فی سبیل الله و مبارزه با دشمنان اسلام نمی رود. همچنین بر اساس اصل «اهیمسا».یوگی نباید هیچ گونه آسیبی به دیگران و حیوانات وارد بیاورد (بطور مطلق)، و این اصل مخالف اصل جهاد و مبارزه با دشمنان اسلام و متجاوزان به سرزمین و کشتن محاربان است.

فرسودگی شغلی یکی از مهم ترین آسیب هایی است که در سال های اخیر، پس از استرس شغلی، بیشترین توجه محققان حوزه سلامت کاری و شغلی را به خود معطوف ساخته است. اهمیت این آسیب و پیامدهای آن برای فرد و سازمان سبب شده است رویکردهای متعددی برای مواجهه و مقابله با آن طرح شود و درمورد این رویکردها پژوهش هایی انجام گیرد. یکی از این رویکردها، رفتار سازمانی مثبت گراست. رفتار سازمانی مثبت گرا به عنوان شاخه ای از رفتار سازمانی- که در سال های اخیر در زمینه روان شناسی مثبت گرا مطرح شده- زمینه ساز کاهش آسیب های شغلی، از جمله فرسودگی شغلی در افراد است. به همین منظور، پژوهش حاضر با مدل سازی رابطه میان این دو در قالب مدل معادله های ساختاری، به بررسی ارتباط آنها پرداخته است. نتایج نشان می دهد میان سرمایه روان شناختی، به عنوان سازه اصلی رفتار سازمانی مثبت گرا و فرسودگی شغلی به عنوان یک آسیب شغلی، رابطه منفی معناداری وجود دارد. به علاوه، یافته ها نشان می دهد از میان ابعاد سرمایه روان شناختی، امید بیشترین رابطه منفی را با فرسودگی شغلی دارد.