اشتراک معنوی وجود و ادله ی آن با تمرکز بر آراء ابن سینا و فخر رازی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اشتراک معنوی وجود یکی از بنیان های اساسی فلسفه ی اسلامی است. اینکه آیا «وجود» معنایی یگانه است که در ماهیات و موضوعات مختلف به کارمی رود یا آنکه «وجود» چندین مفهوم دارد که در هر موضوع یکی از آن ها استفاده می شود که تنها نقطه ی اشتراک آن ها لفظ «وجود» است؟ این مسئله در سنت مشاء از فلسفه ی اسلامی بیش از گذشته طرح و بررسی شده است و زمینه را برای نظریاتی همچون اصالت وجود و تشکیک وجود در حکمت متعالیه فراهم آورده است. افزون بر این اشتراک معنوی وجودْ بنیانی معرفتی است که در مسائل مختلف الهیاتی، ازقبیل مباحث معناشناسی صفات الهی، زبان دین و... اثرگذار است؛ ازاین رو این مسئله در زمره ی مسائل مهمی است که مورد توجه فیلسوفان مسلمان بوده است. این تحقیق در صدد است تا با تمرکز بر آراء ابن سینا و فخر رازی گزارشی از گفت وگوی علمی ایشان پیرامون اشتراک معنوی و ادله ی آن ارائه دهد. اینکه ادله ی اشتراک معنوی چیست و چه نقض و ابرام هایی نسبت به هر کدام از آن ها وجود دارد؟ یافته های این تحقیق نشان گر آن است که فیلسوفان باتوجه به تقسیم وجود به اقسام مختلف و نیز با نظر به مسئله ی زیادت وجود بر ماهیت و دیگر ادله ْ ادعای خود مبنی بر اشتراک معنوی وجود را اثبات کرده اند؛ با این حال ابن سینا در تلاش است تا درعین پای بندی به نظریه ی اشتراک معنایی وجود، با درک دغدغه های مخالفان این نظریه، به تشکیک مفهومی وجود نیز باورمند باشد؛ به این معنا که درعین اشتراک معنایی، صدق وجود بر ماهیات مختلف به صورت یکسان نیست.Synonymy of Being and Its Arguments with a Focus on the Views of Ibn Sina and Fakhr al-Din al-Razi
Spiritual sharing of being is one of the foundational principles of Islamic philosophy. The central question is whether "being" has a single, unified meaning applicable to various essences and subjects, or if "being" encompasses multiple concepts, with each subject corresponding to a specific meaning, and their only commonality being the term "being". This issue has been more extensively addressed in the Peripatetic tradition of Islamic philosophy, creating the context for theories such as the primacy of existence (asalat al-wujud) and gradation of existence (tashkik al-wujud) in Transcendent Philosophy (Hikmat al-Muta’aliya). Moreover, spiritual sharing of being serves as a fundamental epistemological basis in theology, contributing to discussions on the semantics of divine attributes, the language of religion, and more. Thus, this issue is among the critical questions that have attracted the attention of Muslim philosophers. This study aims to provide a report on the scholarly dialogue between Ibn Sina (Avicenna) and Fakhr al-Din al-Razi regarding the univocity of being and its supporting arguments. What are the arguments for univocity, and what critiques and affirmations are associated with each of them? The findings of this research indicate that philosophers, by classifying existence into different categories and considering the distinction between existence and essence as well as other arguments, have substantiated their claim of synonymy of being. Nevertheless, Ibn Sina, while adhering to the theory of synonymy of being , also attempts to address the concerns of its opponents by embracing the conceptual gradation of being. This means that while the concept of being is shared, its application to different essences is not entirely uniform.
تبلیغات
