مطالعه ای در اقتصاد خلاق محلی برای شناخت نوع مداخله در محیط پیرامون مسجد کبود شهر تبریز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در سال های اخیر، بسیاری از بافت های تاریخی شهری، به ویژه در کلان شهرهای ایران، با چالش هایی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی مواجه شده اند که سبب کم رنگ شدن نقش این مناطق در فرآیند توسعه شهری شده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه یک الگوی بازآفرینی پایدار اقتصادی با تمرکز بر اقتصاد خلاق، به مطالعه موردی بافت پیرامون مسجد کبود تبریز پرداخته است و این هدف با تأکید بر شناسایی ظرفیت های اقتصاد محلی مانند صنایع دستی، مشاغل خرد، بازارهای سنتی و شبکه های اجتماعی فعال در محدوده مورد مطالعه بود که با رویکرد کیفی و روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای، برداشت های میدانی و تحلیل کارشناسی گردآوری شده اند و برای تحلیل داده ها از تکنیک SWOT استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد با وجود ظرفیت های ارزشمند تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و جغرافیایی، مداخلات ناکارآمد سه دهه اخیر مانع از بالفعل شدن پتانسیل های اقتصاد محلی در راستای اقتصاد خلاق شده اند و راهکارهایی مانند برندسازی شهری با تکیه بر هویت محلی، توسعه گردشگری فرهنگی مبتنی بر اقتصاد درون زای محله، بازتعریف کاربری های مرتبط با فعالیت های خلاق و پشتیبانی از مشاغل محلی، به عنوان محورهای اصلی بازآفرینی خلاق پیشنهاد شده اند. در نهایت، پژوهش تأکید می کند تحقق بازآفرینی موفق نیازمند سیاست گذاری هایی است که مشارکت شهروندان، نگاه فرهنگی و هماهنگی میان ظرفیت های بومی و برنامه ریزی شهری را در اولویت قرار دهد.متن
A Study on Local Creative Economy to Identify Types of Intervention in the Historical Area of Blue Mosque in Tabriz City
In recent years, the historic urban fabrics of many Iranian metropolises have encountered significant economic, social, and physical challenges, diminishing their role in the broader urban development process. This study seeks to develop a sustainable regeneration model centered on the creative economy, using the area surrounding the Blue Mosque of Tabriz as a case study. The research focuses on identifying the untapped potential of the local economy—including traditional crafts, small-scale businesses, historic marketplaces, and active community networks—as foundational elements for creative and context-sensitive regeneration. Employing a qualitative methodology and a descriptive-analytical approach, data were gathered through literature review, field observations, and expert consultations. The SWOT analytical framework was used to evaluate the strengths, weaknesses, opportunities, and threats related to the study area. Findings reveal that, despite the area's rich historical, cultural, economic, and geographic assets, decades of ineffective and fragmented urban interventions have hindered realizing its local economic potential in alignment with creative economy principles. As a result, the study proposes key strategies for regeneration, including urban place branding rooted in local identity, the development of cultural tourism based on endogenous resources, the adaptive reuse of underutilized spaces for creative functions, and support for traditional livelihoods and micro-enterprises. Ultimately, the research underscores that successful regeneration efforts must be underpinned by inclusive policymaking that prioritizes community participation, cultural awareness, and the strategic integration of local capacities into broader urban planning frameworks.
تبلیغات
