تاملی در روایت تاریخی بابایی ابن لطف یهودی بر افول قدرت محمدبیگ (وزیر شاه عباس دوم صفوی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
وزارت به عنوان یکی از مهم ترین ارکان دیوانسالاری ایران در عصر صفویه از زمان شاه عباس اول و مقابله شاه با جریان های مخالف درون حکومتی قدرت بیشتری گرفت. محمد بیگ وزیر اعظم شاه عباس دوم ،یک ارمنی مسلمان بود که از سال ( 1064 تا 1071ق) این مقام را بر عهده داشت.کتاب بابایی بن لطف از منابع یهودی دوره صفویه است که دلیل برکناری محمد بیگ را تعصبات دینی و عدم تسامح وزیر نسبت به یهودیان می داند و بالحنی اغراق آمیز و حماسه گونه از افول این وزیر سخن می گوید. برخی از منابع دوره صفویه نیز متاثر از این دیدگاه هستند. اما به نظر می رسد که خود شاه علاقه چندانی به این رویکرد نداشته ، بلکه اقدامات خودسرانه و عاری از مصلحت اندیشی محمدبیگ باعث سقوط وی در دوره سلطنت شاه عباس دوم شد. مقاله با روش توصیفی- تحلیلی بر مبنای مطالعه تطبیقی منابع تاریخی دوره صفویه، عملکرد محمدبیگ در دوران وزارتش از یک سو و نگرش منابع دوره صفوی به موازات منبع یهودی فوق را مورد بررسی قرار می دهد. مقاله به طرح این سوال پرداخته که عوامل افول قدرت محمد بیگ از وزارت شاه عباس دوم چیست ؟ فرض اصلی پژوهش آن است که براساس دیدگاه این منبع یهودی که بیشتر منابع غیرفارسی دوره صفویه نیز متاثر از این دیدگاه هستند تدابیر متعصبانه دینی محمدبیگ در آزار یهودیان ، عامل افول قدرت وی بوده. اما به نظر می رسد اعتماد و آزادی عمل فراوان شاه عباس دوم به محمد بیگ در اداره امور مملکت و اقدامات اقتدارگرایانه محمدبیگ علیه رقبای سیاسی ،زمینه های افول و برکناری او را از وزارت فراهم نمود.A reflection on the decline of the power of Muhammad Bey (the minister of Shah Abbas II Safavid) in the historical narrative of Babai Ibn Lotf Jewish
Mohammad Bey, the prime minister of Shah Abbas II, was an Armenian Muslim who held this position from 1064 to 1071 AH. The work of Babaei bin Lotf from the Jewish sources of the Safavid period, the reason for the removal of Mohammad Bey was the religious prejudices and intolerance of the minister towards He knows the Jews and talks about the decline of this minister in an exaggerated and epic tone. Some sources of the Safavid period are also influenced by this view. It seems that the Shah himself was not very interested in this approach, but the arbitrary and inexpedient actions of Mohammad Beg eventually led to his downfall during the reign of Shah Abbas II. The article uses a descriptive-analytical method based on a comparative study of the contemporary Jewish and Christian sources of Mohammad Beg on the one hand and Persian chronicles on the other, to ask the question: What are the causes of the decline of Mohammad Bey from the ministry of Shah Abbas II? Contemporary Jewish and Christian sources describe the event in great detail. The present study explains whether Mohammad Beg's religious fanatical measures in persecuting Jews - according to Jewish and Christian sources - have caused his power to decline? Or, the great confidence and freedom of action of Shah Abbas II in Mohammad Bey in managing the affairs of the country and his authoritarian actions against political rivals, provided the grounds for his decline and removal from the ministry.
تبلیغات
