واقع نمایی اثر هنری به مثابه منشأ انتزاع خارجی داشتن با تکیه بر دیدگاه علامه مصباح یزدی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درباره نحوه محاکات اثر هنری، این سؤال اصلی مطرح است که حکایت اثر هنری از واقع چگونه است؟ جریان کلان نظریات با حصر معنای واقع نمایی در محاکات از شیء، کنش یا پدیده بیرونی، دچار برخی اشکالات است؛ ازجمله: عدم جامعیت این نظریه برای برخی هنرها (نظیر موسیقی)، عدم تفاوت محاکات هنری با محاکات معرفتی صرف و نیز عدم تفاوت هنر با فن. این نوشتار با تدقیق در معنای «واقع نمایی» و استمداد از مفهوم «معقول ثانی فلسفی» در فلسفه اسلامی به طرح واقع نمایی اثر هنری به مثابه داشتن منشأ انتزاع خارجی پرداخته است. علامه مصباح یزدی از فیلسوفانی است که به طور ویژه اثر هنری را برآمده از انتزاع ذهنی هنرمند می داند، البته انتزاعی که به نحو معقول ثانی فلسفی و با کندوکاو در روابطی رخ می دهد که منشأ انتزاع خارجی دارد. ایشان نسبیت اثر هنری را نسبیت هستی شناختی و در ارتباط با کمال مدرِک و انتزاع وی می بیند. حاصل این نوشتار که با روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به تبیین واقع نمایی و نیز ماده و صورت اثر هنری پرداخته، نشان داده که نسبیت هنر از نوع نسبیت هستی شناختی است و با واقع نمایی اثر هنری منافاتی ندارد و با آن در تلائم است.The Realistic Representation of an Artwork as Having an External Source of Abstraction (A Philosophical Approach as per Allameh Mesbah Yazdi’s View)
A central question on how a work of art imitates reality concerns the nature of representation in art. Dominant theories often confine realism to the imitation of external objects, actions, or phenomena. Such a narrow definition, however, faces significant challenges: it fails to account for non-representational arts (such as music), blurs the distinction between artistic and purely cognitive imitation, and inadequately differentiates between art and craft. Through a detailed analysis of the concept of "realistic representation" and with recourse to the notion of "philosophical secondary intelligibles" in Islamic philosophy, this study investigates the realistic representation of an artwork as grounded in an external source of abstraction.
Allāmah Misbāḥ Yazdī is among the philosophers who consider the work of art to be fundamentally the result of the artist's mental abstraction -an abstraction that occurs in the mode of a philosophical secondary intelligible (ma‘qūl thānī falsafī), and through an inquiry into relations that have an external source of abstraction. He views the relativity of the artwork as ontological, in connection with the perfection of the perceiver and the nature of his abstraction.
Findings of this paper -which adopts a descriptive-analytical method and relies on library-based research to elucidate the concepts of realistic representation as well as the matter and form of the artwork- indicate that the relativity of art is ontological in nature. This ontological relativity does not contradict the realistic representation of the artwork; rather, it is in harmony with it."
تبلیغات
