نهادینه سازی کاربست رویکرد شبکه منطقه ای در برنامه ریزی توسعه مورد مطالعه: طرح آبادانی و پیشرفت منظومه روستایی طارم در استان زنجان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
رویکرد شبکه منطقه ای تلاش دارد تا با تقویت پیوندهای روستایی- شهری، بستر توسعه یکپارچه روستایی-شهری را فراهم سازد. علیرغم پیشنیه مطالعاتی غنی و تجربیات طرح های اجرایی متعدد، کاربست رویکرد شبکه منطق ه ای در کشور در عمل دچار مسائل و چالش هایی شده است. تحقیق حاضر با بهره گیری از مدل کیو و با تمرکز بر طرح پیشرفت و آبادانی منظومه روستایی طارم در استان زنجان، به بررسی الزامات و اولویت های رویکرد شبکه منطقه ای در برنامه ریزی توسعه کشور از دیدگاه خبرگان، مسئولین، کارشناسان دستگاه های اجرایی، مشاوران و تسهیل گران طرح پرداخته است. بدین منظور ابتدا فضای گفتمان الزامات تاثیرگذار در تحقق رویکرد شبکه منطقه ای از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و برررسی منابع استخراج و پس از پالایش اولیه در ۳۱ عامل کلیدی در غالب 6 بُعد محیطی-اکولوژیک، ساختاری – نهادی، آموزشی، اقتصادی، کالبدی –فضایی و اجتماعی دسته بندی شد. سپس 25 نفر از خبرگان و کنشگران کلیدی طرح به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و گویه های استخراج شده را با بهره گیری از جدول کیو اولویت بندی کردند. داده های جمع آوری شده در نرم افزار KADE و با روش تحلیل مولفه های اصلی PCA و چرخش واریماکس مورد تحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته های تحقیق می توان مطرح کرد که چهار نوع دیدگاه در خصوص الزامات و اولویت های کلیدی در تحقق رویکرد شبکه منطقه ای وجود دارد که به ترتیب شامل: ارتقای جایگاه و اهمیت روستا در برنامه ریزی توسعه، تغییر رویکرد به برنامه شبکه ای در برنامه ریزی توسعه روستایی و تقویت ساختار اجرایی آن، هدایت منابع مالی اشتغال زایی به اولویت های رویکرد شبکه ای و در نهایت تقویت هماهنگی و هم افزایی دستگاه های اجرای هستند. از سوی دیگر، ظرفیت سازی و توانمند سازی جوامع محلی در هر چهار دیدگاه مورد توافق و تاکید بوده است.Institutionalizing the Regional Network Approach in Development Planning: A Case Study of the “Tarm” Rural Constellation in Zanjan Province
The regional network approach endeavors to furnish a platform conducive to the integrated development of rural and urban areas by enhancing the interconnections between these domains. Notwithstanding the extensive research background and the experiences derived from various implementation strategies, the practical application of this approach within the nation has faced significant obstacles and challenges. The current study, employing the Q methodology and concentrating on the developmental agenda of the rural constellation in Tarem, Zanjan province, investigates the essential requirements and priorities pertinent to the regional network approach in the context of national development planning, as perceived by experts, officials, practitioners, consultants, and facilitators associated with the initiative. To this end, the study initially delineates the concourse on the vital requirements necessary for the actualization of the regional network approach through semi-structured interviews and the analysis of extracted sources, subsequently refining these into 31 pivotal factors categorized predominantly into six dimensions: environmental-ecological, structural-institutional, educational, economic, physical-spatial, and social. Subsequently, a cohort of 25 specialists and pivotal stakeholders involved in the project was meticulously chosen through purposive sampling, and they systematically prioritized the derived items utilizing the Q table. The amassed data underwent rigorous analysis employing KADE software, alongside Principal Component Analysis (PCA) and Varimax rotation. In light of the research outcomes, one can assert that there exists a quartet of perspectives concerning the requirements and critical priorities essential for the effective implementation of the regional network approach, which encompass: the enhancement of the village's role and significance within development planning, the transformation of the strategy into a network-oriented plan in rural development planning, the fortification of its operational framework, the allocation of job-generating financial resources towards the network approach's priorities, and ultimately, the consolidation of coordination and synergy among the implementing entities. Conversely, the necessity for capacity building and the empowerment of local communities has been universally acknowledged and accentuated across all four perspectives.
city-rural relations,regional network approach,rural systems,Tarem,
تبلیغات
