بازخوانی انتقادی دیدگاه های نقد فرهنگی عبدالله غذامی پیرامون شعر عربی و بلاغت شیفتگی منتقدان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نقد فرهنگی رویه ایی جدید از نقد ادبی است که به بررسی متن ادبی، از منظر کشف زیرساخت های فکری و فرهنگی پنهان در زیر لایه های ظاهری آن می پردازد. غذامی ناقد معاصر سعودی از جمله منتقدانی است که به تحلیل شعر عربی با رویکرد نقد فرهنگی پرداخته است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، مهم ترین دستاوردهای نقدی او را با دیدی انتقادی بازخوانی نموده و کوشیده به این سؤال پاسخ گوید که مبانی نظری غذامی در نقد فرهنگی چیست و چه انتقادی هایی به آن وارد است. نتایج به دست آمده از این پژوهش گویای آن است که شعر عربی، به باور غذامی، در کنار محاسن موجود در ظاهر آن که طی سالیان، دل-مشغولی ناقدان بوده، عیوب پنهان و قابل نقدی داشته و دارد که نقد سنتی و حتی نقد نو، به سبب دل بستگی شدید به زیبایی های شکلی، از کشف آنها ناتوان مانده است. او در جای جای آثار نقدی خود و به شکلی افراطی بر این باور خود تأکید می کند و معتقد است این معایب، با گذشت زمان، در ناخودآگاه قوم عرب، رسوخ کرده، جزئی از وجود آنها شده که در نتیجه به شکل یک نظام مولد فرهنگ درآمده است و این (الشعرنه= شعرشدگی) و شعرزدگی رفته رفته در همه افکار و رفتارهای این قوم تسری یافته، بن مایه فرهنگی آنها شده است. او شعر را بستر و زمینه ساز این انحراف می داند و غفلت منتقدان در برابر این کج-روی را به شدت به باد انتقاد می گیرد. از نگاه وی، نقد فرهنگی با رویکرد نقد زیرساخت ها، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای رهایی از این معضل است.AbdollahGhazami and the Necessity of Cultural Criticism in the Analysis of Arabic Poetry
Cultural criticism is a new approach of literary criticism which studies literary texts in order to discover their latent intellectual and cultural infrastructures under their apparent layers. In other words, the critic tries to unravel the latent meanings and thoughts behind the text through introspection, without considering the apparent decorations and rhetoric. AbdollahGhazami the contemporary Arabic critic, has analyzed Arabic poetry by means of cultural criticism. This article, through descriptive-analytic approach, tries to review his most important achievements in the field of cultural criticism. The findings of this study indicate that Arabic poetry, to Ghazami, in addition to its positive aspects, has got some negative aspects which has been ignored by traditional criticism because of its obsession with formal beauties. He believes that through the passage of time, these deficiencies have been internalized in the unconscious of the Arabs and have become a producing cultural system. To him extreme obsession with the formal and apparent aspects of poetry gradually has overwhelmed the mentality of this people and has formed the general code of ethics. Ghazami believes that poetry can create an appropriate context in which cultural infrastructures grow and because of this function of poetry, to him, cultural criticism approach is an inevitable necessity.
تبلیغات
