مدل سازی نامانایی فضایی اثرگذاری متغیرهای کلیدی مؤثر بر توزیع فضایی مدارس با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی (نمونه موردی: شهر اردبیل) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه عدم توجه به پراکنش صحیح مراکز آموزشی در شهرها، مشکلات عدیده ای را برای شهروندان و دانش آموزان به وجود آورده است. به همین دلیل، شناسایی الگوی توزیع فضایی مدارس و عوامل کلیدی مؤثر برآن، اهمیت زیادی دارد. این پژوهش از لحاظ روش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و هدف آن تبیین تأثیر نامانایی متغیرهای کلیدی مؤثر، بر توزیع مدارس در محلات شهر اردبیل می باشد. برای رسیدن به این هدف، از تحلیل رگرسیون حداقل مربعات معمولی و رگرسیون وزنی جغرافیایی در نرم افزار « ArcGIS» استفاده شده است. رابطه بین توزیع فضایی مدارس و توزیع فضایی جمعیت در شهر اردبیل، با رگرسیون حداقل مربعات معمولی انجام شده و با توجه به نتایج، متغیرهای کلیدی مؤثر در توزیع فضایی مدارس شناسایی شده اند. ضریب تأثیر هر کدام از متغیرهای کلیدی در توزیع مدارس، با هر دو نوع رگرسیون محاسبه شده و نقشه های به دست آمده از ضرایب مذکور، با توابع تحلیلی«GIS» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که توزیع مدارس در شهر اردبیل از توزیع جمعیت پیروی نکرده بلکه عوامل فرهنگی، مذهبی و ورزشی دارای اثرات بیشتری در این توزیع بوده اند. به طوری که متغیر کاربری های فرهنگی و مذهبی در نواحی قدیم ساخت و سکونتگاههای غیر رسمی آن مانند سلمان آباد، میراشرف و کریم آباد، بیشترین تأثیر و در نواحی و شهرک های جدیدالاحداث، کمترین تأثیر را بر توزیع فضایی مدارس داشته است. توزیع فضایی مدارس براساس متغیر ورزشی نیز نشان می دهد که محلات بعثت، ابوطالب و شهرک سبلان فاز 2 بیشترین تأثیرپذیری را داشته اند. همچنین بیشترین عدم تناسب بین تراکم جمعیت و توزیع مدارس، در محلات مرکزی شهر دیده می شود که عمدتا در قلمرو جغرافیایی منطقه یک شهرداری قرار دارند.Spatial Heterogeneity Modeling of the Effect of key Variables Affecting the Spatial Distribution of Schools Using Geographic Weighted Regression (Case Study: Ardabil City)
Today, not paying attention to the correct distribution of educational centers in cities has created many problems for citizens and students. For this reason, it is very important to identify the spatial distribution pattern of schools and the key factors affecting it. The research is correlation type and its purpose is to explain the significant impact of key variables affecting the distribution of schools in the neighborhoods of Ardabil city. OLS regression analysis and GWR have been used in ArcGIS software. The relationship between the spatial distribution of schools and the spatial distribution of the population in Ardabil city was carried out with OLS regression and according to the results, the key variables affecting the spatial distribution of schools were identified. The effect coefficient of each of the key variables was calculated with both types of regression and the maps obtained from the coefficients were analyzed with GIS analytical functions. The result shows that the distribution of schools in Ardabil city did not follow the population distribution, but cultural, religious and sports factors had more effects on this distribution. Thus, the variable of cultural and religious uses has had the greatest impact on the spatial distribution of schools in the old construction areas and its informal settlements, and the least in the newly built areas and towns. Also, the biggest disproportion between the population density and the distribution of schools is seen in the central areas of the city, which are mainly located in the geographical territory of a municipality.