بیماری های واگیرا و تأثیرات آن بر کردستان عصر قاجار 1210- 1244 (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بیماری ها و تلفات ناشی از آن از واقعیت های جامعه انسانی است. ایران عصر قاجار از نظر بهداشت و سلامت شرایط مناسبی نداشت. ولایت کردستان به سبب قرارگرفتن در مسیر مراودات تجاری با مناطق همجوار و شرایط نامناسب بهداشتی در معرض سرایت بیماری ها قرار داشت. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و تکیه بر اسناد آرشیوی، روزنامه ها و متون تاریخی به دنبال پاسخ دادن به این پرسش اساسی است که مهم ترین عوامل مؤثر بر شیوع بیماری های مُسری و تأثیر آن بیماری ها بر ولایت کردستان چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که بی توجهی حکام، شرایط اقلیمی، راه های نامناسب، حمام های غیربهداشتی و خرافات از عوامل اصلی شیوع بیماری واگیرا بوده است. بااین حال، گاهی با بهداشتی کردن محیط، گرایش به طب نوین، تأسیس بیمارستان، تأمین ارزاق، تأسیس مجلس صحت، آبله کوبی و ایجاد قرنطینه، بیماری ها مهار می شدند؛ گاهی نیز گسترش بیماری ها به ازدیاد مرگ و میر، کاهش جمعیت و رکود بازار منجر می شد و این امر از تأثیرات مستقیم بیماری ها بر زندگی اجتماعی مردم در ولایت کردستان عصر قاجار بود.