مقایسه آرایش سازه های داستان سغدی رستم با پنج داستان کوتاه سغدی مانوی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
داستان سغدی رستم، از میان متون غیردینی و پنج داستان کوتاه از میان متون سغدی مانوی برگزیده شدند تا از منظر رده شناسی آرایش سازه و مبتنی بر نظریه «سوی انشعاب» درایر بررسی و با هم مقایسه شوند. بر مبنای نظریه «سوی انشعاب(BDT)»، سازه هم الگو با فعل «مقوله غیرگروهی(غیرانشعابی)» و سازه هم الگو با مفعول «مقوله گروهی(انشعابی)» است، بنابراین دو وضعیت بنا به سوی انشعاب برای زبان ها در نظرگرفته می شود: «راست انشعابی» و «چپ انشعابی». در پژوهش پیش رو، 28 مؤلفه مبتنی بر جفت عنصرهای درایر و مؤلفه های دبیرمقدم، اساس مقایسه قرار گرفته اند. 722 جفت عنصر در کل پیکره این پژوهش یافت شد که 369 جفت عنصر راست انشعابی و 353 جفت عنصر چپ انشعابی بودند. از 240 جفت عنصر یافت شده از داستان رستم، 152 مورد راست انشعابی و 88 مورد چپ انشعابی و از 482 جفت عنصر یافت شده از پنج داستان کوتاه مانوی، 217 مورد راست انشعابی و 265 مورد چپ انشعابی بودند. بنابراین بر پایه نظریه «سوی انشعاب»، آرایش سازه های متن داستان رستم، «راست انشعابی» و آرایش سازه های پنج داستان کوتاه مانوی، با اختلافی اندک «چپ انشعابی»اند.Comparison of the Word order of Sogdian tale of Rostam with five Manichaean Sogdian tales
Sogdian tale of Rostam, among non-religious texts, and five tales from Manichaean Sogdian texts are selected to be examined and compared. Selected structures for Word order analysis of this research based on Dryer`s the "branching direction theory" (BDT). The BDT based on consistent ordering of phrasal and non-phrasal elements. Verb patterners are non-phrasal (nonbranching, lexical) categories and object patterners are (branching) categories. According to the BDT, the word order correlations reflect a tendency to be right-branching or left-branching. To study the word order in these texts, 28 features are standardized according to Correlation and Non-correlation pairs of Dryer and 24 features of Dabir-Moghaddam. 722 pairs of elements are found in Sogdian tale of Rostam and five Manichaean Sogdian tales, 369 pairs are right-branching and 353 pairs are left-branching. So, according to the BDT the word order correlations of these texts reflect tendency to right-branching more than left-branching. Out of 240 pairs of elements found from Rostam tale, 152 pairs are right-branching and 88 pairs are left-branching, and out of 482 pairs of elements found from five Manichaean Sogdian tales, 217 pairs are right-branching and 265 pairs are left-branching. Therefore, based on the BDT, the word order of Rostam tale is "right-branching" and the the word order of the five Manichaean Sogdian tales are "left-branching" with a slight difference.