در ماهیت و مقوله «تشخیص»؛ تأملی در سنت ادبا و بلاغیون
آرشیو
چکیده
امروزه در میان ادبا و بلاغیون فارسی زبان همچنان بر سر ماهیت و مقوله «تشخیص» چونان یک صنعت ادبی اختلاف نظر وجود دارد. غالباً محدود به دیدگاهی صورت گرا، آن را بعضی نوعی از استعاره و بعضی بیرون از استعاره می شناسند. در همین سطح زبانی به سامان دهی مقوله ای آن و دسته بندی گونه های آن پرداخته اند که، چنان که خواهیم دید، تلاشی نافرجام بوده است. مسئله پژوهش این است که ماهیت و مقوله «تشخیص» در سنت ادب و بلاغت (دست کم فارسی) در هاله ابهام است. این پژوهش جستاری نظری است و با هدف شناخت بهتر پدیده زبانی ادبی «تشخیص»، با روشی توصیفی و شیوه استدلال کیفی ارائه شده است. در این پژوهش آراء چندی از معاصران حوزه ادب معرفی شده و برای تبیین ماهیت این پدیده از دیدگاهی علمی و نمایاندن جنبه هایی دیگر از واقعیت آن استدلالاتی نیز صورت گرفته است. در این پژوهش با تأکید بر ماهیت و کارکرد تشخیص، شواهدی از حوزه نگارگری ایرانی به میان آمده است.On the Essence and Category of ‘Personification’;a Reflection on the Tradition of Literary and Rhetoric Scholars
There have been still divisive opinions among Persian literary and rhetoric scholars until today, as to the essence and category of "personification" as a literary device. Often with a formalistic point of view, some of them hold it as to be a kind of metaphor, and some others as to be outside of the category of metaphor. And they at the same linguistic level deal with its categorical organization and typological classification, which so far has been, as this research shows, a fruitless effort. Thus, the issue of the research is that the essence and the category of "personification" in (at least, Persian) literary and rhetorical tradition is in the aura of ambiguity. This paper is a theoretical query that, with the purpose of better understanding the linguistic-literary phenomenon of "personification", and with a descriptive method and a qualitative way of reasoning, introduces and then criticizes the opinions of several contemporaries in the field of poetry, and tries to lay a logical basis for explaining the nature of this phenomenon from a scientific point of view and to show some other aspects of its reality. The emphasis on the nature and the function of personification has brought evidence from the field of Iranian miniature.