تأملی درباره حکم «ارش البکاره» در اثر افضا (بازپژوهی ماده 661 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392)
آرشیو
چکیده
میزان مسئولیت مالی مرد در قبال افضای زن باکره نابالغ یا مُکرَه یا وطی ناشی از شبهه یا زنای به عنف با زن باکره، همواره مورد چالش بوده است؛ بدین سان که آیا برای زن باکره در موارد فوق، افزون بر مهرالمثل، «ارش البکاره» نیز ثابت است؟ البته این فارغ از اتفاق نظر فقیهان نسبت به ثبوت دیه افضا و مهرالمثل بر عهده مرد است. پژوهش حاضر حاکی از اختلاف آرای فقیهان در این مسئله است؛ به گونه ای که مشهور فقها، پرداخت ارش البکاره را نیز لازم دانسته اند اما در مقابل، عمدتاً متأخران یا معاصران، پرداخت ارش البکاره را لازم نمی دانند که البته در میان خود قائلان به این دیدگاه، برخی قائل به تداخل ارش البکاره در دیه افضا و برخی قائل به تداخل ارش البکاره در مهرالمثل شده اند. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی می کوشد تا دیدگاه غیرمشهور را برای همسویی با مستنداتی مانند اطلاق روایات، تداخل ارش البکاره در مهرالمثل برای اعتبارسنجی آن در مهرالمثل در کلام فقهیان و عرف جامعه، اقتضای اصل برائت و نیز فقدان ادله موجه شرعی بر وجوب ارش البکاره، قول اقوی و قابل دفاع تشخیص دهد. پس از اثبات مدعا، رویکرد قانون گذار عرفی در بندهای الف و پ ماده 661 و ماده 231 قانون مجازات اسلامی را که با اتخاذ دیدگاه مشهور، قائل به وجوب ارش البکاره افزون بر مهرالمثل شده است، مورد نقد قرار می دهد و درنتیجه، حذف ارش البکاره در این ماده، به قانون گذار پیشنهاد می شود.A reflection on the ruling of "Arsh al-Baqarah" in the work of Afaza
Regardless of the consensus of the jurists regarding the proof of dowry and mahr al-muthl on the man, the payment of "arsh al-bakara" in addition to dowry and mahr al-muthl for the dowry of an immature virgin woman or makra or wati caused by suspicion, has always been the source of disagreement; In such a way that famous jurists consider it necessary to pay Arsh al-Baqarah, but on the other hand, mostly late or contemporaries do not consider it necessary to pay Arash al-Baqarah. This research, using a descriptive and analytical method, tries to align the non-famous point of view with documentation such as the application of traditions, the interference of Arsh al-Baqara in the Mehr al-Mathl in order to validate it in the Mehr al-Mathl in the words of jurists and the custom of the society, the requirement of the principle of innocence and also the lack of legitimate evidence on Arsh al-Baqarah must recognize a valid and defensible promise; After proving the claimant, the approach of the customary legislator in clauses (a) and (c) of Article 664 of Q.M.A. which has been criticized by adopting the popular point of view, which considers the obligation of Arsh al-Baqarah in addition to Mehr al-Mahmal, and as a result, it is suggested to the legislator to remove Arash al-Baqarah
تبلیغات
