ارزیابی عوامل اکولوژی و مورفولوژی بر جزایر گرمایی شهری (مطالعه موردی: ناحیه 1 منطقه 1و ناحیه 4 منطقه 6 کلانشهر تبریز)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: یکی از معضلات نوظهور جامعه شهری و بخصوص کلان شهرها، مبحث جزایر حرارتی شهری است که منجر به اختلاف دمای این سطوح به نسبت مناطق حاشیه خود به دلایل مختلف اکولوژیکی، مورفولوژی، توپوگرافی، جمعیتی و... استروش بررسی: در این پژوهش جزایر حرارتی شهری تبریز در نمونه موردی منطقه 1، ناحیه 1بعنوان محدوده اول و منطقه 6، ناحیه 4 بعنوان محدوده دوم ازاین کلان شهر، با استفاده ازتصاویر سنجش ازدور لندست 8 مورد بررسی قرار گرفت. اهداف این پژوهش شامل استخراج، مکانیابی و تحلیل پدیده جزایر حرارتی شهری درمحدوده موردمطالعه با استفاده از فرمولهای مشخص و تهیه نقشه های مربوطه با تمرکز بر شاخصهای اکولوژیکی و مورفولوژی است.یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که محدوده اول، دمای کمینه 88/15 درجه و بیشینه آن 65/37 درجه بوده و درمحدوده دوم کمینه 11/24 و بیشینه 87/40 درجه است. با بررسی نقشه های استخراج شده براساس شاخصهای درنظر گرفته شده اکولوژیکی یعنی پوشش گیاهی، باد، تابش آفتاب و ارتفاع ازسطح دریا و شاخصهای مورفولوژی یعنی ارتفاع ساختمان، تراکم ساختمانی، نمای ساختمان و بام ساختمان ها در هر دو محدوده، به این نتیجه رسیدیم که محدوده اول باارتفاع بالاتر ازسطح دریا، دریافت مناسب تر بادهای غالب شمالشرقی، جهت گیری مناسب تر خیابان ها، ارتفاع طبقات پایین تر و اکثرا یک طبقه بودن آنها و فراوانی بام های انعکاسی به نسبت محدوده دوم، ازدلایل خنک تر بودن این محدود بوده است. هرچند محدوده دوم ازلحاظ پوشش گیاهی وضع مناسب تر و تراکم ساختمانی کمتری برخورداراست.Evaluation of ecological and morphological factors of urban heat island (Study sample: District 1 of region 1 and District 4 of region 6 of the metropolis of Tabriz)
Background and Aim: Urban heat islands (UHIs) are a growing concern in metropolitan areas, leading to temperature differences between urban centers and surrounding areas due to various ecological, morphological, topographical, and demographic factors. Major Iranian cities have undergone rapid land-use transformations and expanding urbanization, facing the challenge of UHIs.Methods: This study investigates UHIs in Tabriz, focusing on District 1, Neighborhood 1 as the first area and District 6, Neighborhood 4 as the second area. The study employed Landsat 8 remote sensing images to analyze UHIs in Tabriz, Iran. The images were acquired for the summer season, representing the period of maximum UHI intensity. The Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) was calculated to assess vegetation cover, while land surface temperature (LST) was derived using the single-channel algorithm. Morphological indicators were extracted from OpenStreetMap data.Findings and Conclusion: The study aims to extract, locate, and analyze UHIs in the study area using specific formulas and prepare relevant maps, focusing on ecological and morphological indicators. The minimum and maximum temperatures in District 1 were 15.88°C and 37.65°C, respectively, while in District 6, they were 24.11°C and 40.87°C. Analyzing the extracted maps based on the selected ecological indicators (vegetation cover, wind, solar radiation, and elevation) and morphological indicators (building height, building density, building façade, and building roofs) in both districts, we concluded that District 1 is cooler due to several factors: higher elevation, better reception of prevailing northeastern winds, more suitable street orientations, lower building heights (mostly one-story), and a higher prevalence of reflective roofs compared to District 6. Although District 6 has better vegetation cover and lower building density.
تبلیغات
