تبیین فضایی خوشه های گردشگری با تاکید بر کسب و کارهای کوچک روستایی در ناحیه طبس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خوشه های گردشگری به مجموعه ای از واحدهای کسب و کار گردشگری اطلاق می شود که در یک منطقه جغرافیایی متمرکز شده و دارای روابط همکاری تخصصی هستند. بسیاری از کشورها با به کارگیری راهبرد خوشه بندی سعی در غلبه بر مسائل و مشکلات موجود کسب و کارهای گردشگری دارند. هدف از انجام پژوهش، تبیین فضایی خوشه های گردشگری در روستاهای دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان طبس است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و رویکرد غالب آن پیمایشی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ۳۶ روستای دارای پتانسیل گردشگری شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی است برای تعیین حجم نمونه در این پژوهش از فرمول اصلاح شده کوکران استفاده شده است. بر این اساس از ۳۶۷۵ خانوار روستایی در شهرستان طبس ۳۴۸ خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده اند. جهت خوشه بندی روستاها نظرات ۳۰ نفر از متخصصان (کارکنان میراث فرهنگی، بخشداری و فرمانداری و...) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای رتبه بندی روستاهای مورد مطالعه از مدل آراس و برای نمایش نتایج و خوشه بندی روستاها از نرم افزار GIS استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین ورود گردشگران و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. نتایج حاصل از آزمون t با سطح اطمینان ۹۵ درصد، سطح اکثر شاخص ها در میان روستاییان از سطح متوسط بالاتر است. همچنین با نتایج حاصل از تکنیک آراس و گاتمن نشان می دهد که روستاهای هودر، جوخواه، ازمیغان، کریت، دستگران، نای بند، اسفندیار، زنوغان، رباط خان، حلوان، دهنو و عرب آباد دارای پتانسیل قوی برای جذب گردشگری و ایجاد خوشه های گردشگری هستند و روستاهای خروعلیا، مرغوب، پیکوه، ملوند،حسن آباد، کردآباد، نصرت آباد، پیرحاجات، چیروک، سرند، ماودر دارای پتانسیل کمتری برای جذب گردشگر هستند.Spatial Explanation of Tourism Clusters with an Emphasis on Small Businesses in Rural Areas of Tabas Region
Tourism clusters refer to a set of tourism business units which are concentrated in a geographical area and have specialized cooperation relations. Many countries are trying to overcome the existing issues and challenges in tourism businesses by using the clustering strategy. The purpose of the research is to explain the spatiality of tourism clusters in villages with tourism potential in Tabas region. The descriptive-analytical research method is used and its dominant approach is based on survey; meanwhile, literature review and field study methodologies have been used to collect data. The statistical population includes 36 villages with tourism potential in Tabas region in South Khorasan province. The modified Cochran formula was used to determine the sample size in this study. Based on this, out of 3675 rural households in Tabas city, 348 households were selected as samples. In order to cluster the villages, the opinions of 30 experts (employees of cultural heritage, prefectural and governorate, etc.) were included. Also, Aras model was used to rank the studied villages and ARc GIS software was used to calculate the records and cluster the villages. The results of the research indicate a positive and significant relationship between the arrival of tourists and the economic, social and environmental dimensions. The results of the t-test with a confidence level of 95%, the level of most of the indicators among the villagers is higher than the average level. Furthermore, by considering the results of Aras and Gutman's technique, it can be seen that the villages of Hoder, Jokhah, Azmeighan, Kirit, Dastgaran, Naiband, Esfandiar, Zenughan, Rabat Khan, Helwan, Dehnu and Arababad have a strong potential to attract tourism. By contrast, the creation of tourism clusters, and the villages of Khorualiya, Marghoub, Pikoh, Melvand, Hasan Abad, Kordabad, Nusrat Abad, Pirhajat, Chirok, Serand, Mawder have less potential to attract tourists.
تبلیغات
