بررسی ساخت های همپایه تقابلی در زبان فارسی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مقاله برآن است تا امکانات زبان فارسی برای بیان ساخت های همپایه تقابلی را مورد بررسی قرار دهد. زبان فارسی علاوه بر استفاده از همجواری، از همپایه سازها نیز برای نشان دادن همپایگی تقابلی استفاده می کند که عواملی همچون مقوله دستوری، کاربردشناسی و معنایی در انتخاب نوع همپایه سازها مؤثر هستند. عموماً وقتی که تأکیدی بر روی همپایه ساز تقابلی نیست یا نوع ارتباط بین دو پایه از طریق مراجعه به بافت قابل تأویل است از همجواری استفاده می شود. در صورت استفاده از همپایه ساز، زبان فارسی از سه نوع آن بهره می برد که عبارتند از: بسیط، مرکب و گسسته (دوتایی). هدف پژوهش حاضر مشخص ساختن همپایه سازهای تقابلی فارسی، تعیین جایگاه آنها و بررسی حساسیت همپایه سازهای تقابلی فارسی به مقوله پایه ها است. داده های این پژوهش مشتمل بر ۹۰ جمله است که از گویشوران بومی یا موتور جستجوگر گوگل جمع آوری شده اند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که: اکثر همپایه سازهای تقابلی زبان فارسی به مقوله پایه ها حساس هستند و بیشتر آن ها با بندها به کار می روند. در بین این همپایه سازها تعدادی می توانند علاوه بر بیان همپایگی تقابلی، دیگر انواع همپایگی را نیز بیان کنند. دیگر نکته قابل توجه درباره همپایگی در زبان فارسی استفاده این زبان از «و»، «که» و «هم» به صورت هم زمان به عنوان همپایه سازهای عطفی، تقابلی، علّی و انفصالی است. به لحاظ جایگاه همپایه سازها زبان فارسی جزو معدود زبان هایی است که همپایه ساز می تواند در اول یا آخر بند به کار رود [co- A][B]) و [A][B-co]).The study of the adversative coordinate constructions in Persian
This article aimed to examine the possibilities of Persian language to express the adversative coordinate constructions. In addition to using juxtaposition, Persian language also uses coordinators to show adversative coordinate constructions, in which factors such as grammatical, pragmatic and semantic categories are effective in choosing the type of coordinators. Generally, when there is no emphasis on the adversative coordinator, or the type of connection between two coordinands can be interpreted by referring to the context, juxtaposition is used. In case of using coordinators, Persian language uses three types of it, which are: simple, compound and discrete (bisyndetic). The aim of the present research was to identify the Persian adversative coordinators, determine their position and examine the sensitivity of Persian contrastive coordinators to the category of coordinands. The data of this research consisted of 81 sentences that were collected from native speakers or Google search engine. The findings of the research indicated that most of the adversative coordinators of the Persian language are sensitive to the category of coordinands and most of them are used with clauses. Among these coordinators, some of them can express other types of coordination in addition to the adversative coordination. Another remarkable point about collocation in Persian language is the use of "va,-o", "ke" and "ham" simultaneously as conjuctional, adversative, causative and disjunctive coordinators..In terms of the position of coordinators, Persian language is one of the few languages where coordinators can be used in the first or last of a clause.
تبلیغات
